Βιταμίνη D: Μια ισχυρή ορμόνη πίσω από την μάσκα της βιταμίνης
Άρτεμις Παπανδρέου, Ενδοκρινολόγος
artemisdoc@gmail.com
H oνομασία της ανάγεται στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν το 1922 ο McCollum και οι συνεργάτες του περιέγραψαν μια λιποδιαλυτή ουσία στο μουρουνέλαιο, που ήταν διαφορετική από την βιταμίνη Α που είχε ήδη ανακαλυφθεί.
Την ονόμασαν βιταμίνη D, μιας και ήταν η 4η κατά σειρά βιταμίνη μετά τις A,B,C που ήταν ήδη γνωστές και ανέδειξαν τη σημασία της στην ανάπτυξη υγιών οστών σε πειραματόζωα.
Χρειάστηκαν περίπου 40 χρόνια για να φανεί ότι η βιταμίνη D είναι μέρος του ενδοκρινικού συστήματος που ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα και ότι η ίδια ως ορμόνη επιτελεί σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού των οστών και στη λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος.
Μιλώντας σήμερα για βιταμίνη D εννοούμε 2 ουσίες:
- την εργοκαλσιφερόλη ή βιταμίνη D2 και
- την χοληκαλσιφερόλη ή βιταμίνη D3.
Η βιταμίνη D2 είναι φυτικής προέλευσης και έχει μικρότερη αξία για τον ανθρώπινο οργανισμό, ενώ οι κύριες πηγές της βιταμίνης D3 είναι τα λιπαρά ψάρια, ο κρόκος του αυγού, αλλά και τρόφιμα που προστίθεται βιταμίνη D3 όπως το γάλα, τα δημητριακά, οι μαργαρίνες κ.α.
(“Τροφή-Φάρμακο”: Το γάλα, όταν τα ζώα ζούσαν και μεγάλωναν στη Φύση μας παρείχε βιταμίνη D, τώρα που ούτε τρώνε, ούτε ζουν σε εξωτερικούς χώρους βρήκαν να το εμπλουτίζουν ΤΕΧΝΗΤΆ. Ε, λοιπόν, ΔΕΝ είναι με κανέναν δυνατό τρόπο το ίδιο. Και γενικώς τα: Εμπλουτισμένα τρόφιμα: Δεν είναι αυτό που νομίζουμε
Ενώ οι μαργαρίνες είναι εν γένει ένα αφύσικο προϊόν που “δεν κάνει ούτε για πέταμα”, μην μολύνουμε και το περιβάλλον. Μαργαρίνη: Φυσικά υλικά, τεχνητό προϊόν)
Η χοληκαλσιφερόλη συντίθεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό και στο δέρμα κάτω από την επίδραση της ηλιακής (υπεριώδους) ακτινοβολίας.
Αυτή η γνώση, που είναι ευρύτερα διαδεδομένη, οδηγεί στη λαθεμένη αντίληψη που μοιράζεται πολύς κόσμος, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τα επίπεδα της βιταμίνης D, αφού η χώρα μας έχει μεγάλη ηλιοφάνεια.
Στην πραγματικότητα τα επίπεδα της βιταμίνης D στην Ελλάδα ή στην Ιταλία είναι χαμηλότερα από πολλές βόρειες χώρες της Ευρώπης.
Βιταμίνη D: Τι μπορεί να εμποδίζει την παραγωγή της στον οργανισμό μας;
Αν αναλογιστούμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου εκθέτουμε λιγότερο από το 40% του σώματός μας στον ήλιο (το 40% σημαίνει αμάνικα ρούχα και κοντά παντελόνια ή φούστες) και ότι για να μπορέσει να συντεθεί η βιταμίνη D απαγορεύεται η χρήση αντιηλιακού, τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού-ιδίως οι ηλικιωμένοι-δεν πρόκειται να επωφεληθούν επαρκώς από τον ήλιο, αλλά και όσοι κάνουν ηλιοθεραπεία θα προστατεύσουν το δέρμα τους από την ηλιακή ακτινοβολία για την αποφυγή εμφάνισης καρκίνου του δέρματος.
Ανεπάρκεια Βιταμίνης D, Ήλιος και Καρκίνος του Δέρματος
Επίσης προϊούσης της ηλικίας η ικανότητα του δέρματος να συνθέσει βιταμίνη D μειώνεται με αποτέλεσμα να χρειάζεται μεγαλύτερη πρόσληψη βιταμίνης D με την τροφή ή συνηθέστερα με τη χορήγηση συμπληρωμάτων.
Εντός του οργανισμού η βιταμίνη D θα μετατραπεί στο ήπαρ με τη βοήθεια ενός ενζύμου, της 25-υδροξυλάσης, σε 25(ΟΗ)D ή καλσιδιόλη, που είναι η προορμόνη.
Με αυτή τη μορφή αποθηκεύεται το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης D στον οργανισμό μας και αυτόν τον παράγοντα μετράμε στο αίμα όταν προσδιορίζουμε τα επίπεδα της βιταμίνης D.
Θεωρούμε ότι υπάρχει έλλειψη βιταμίνης D όταν τα επίπεδα της 25(ΟΗ)D3 είναι κάτω των 20 ng/ml, ενώ ως ένδεια βιταμίνης D θεωρούμε επίπεδα μεταξύ 21 εως 29 ng/ml.
Ο δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) παρουσιάζει αντίστροφη συσχέτιση με τα επίπεδα της 25(ΟΗ)D3, που σημαίνει ότι οι παχύσαρκοι έχουν χαμηλότερα επίπεδα 25(ΟΗ)D3 εν συγκρίσει με τα άτομα κανονικού σωματικού βάρους.
Διάφορα νοσήματα, χειρουργικές επεμβάσεις και ορισμένα φάρμακα μπορούν να ελαττώσουν την πρόσληψη της βιταμίνης D από το έντερο ή να αυξήσουν τον καταβολισμό της ή την απώλειά της από τα ούρα.
Βιταμίνη D: Πώς να καταλάβεις εάν έχεις έλλειψη~Ποιοί την χρειάζονται περισσότερο
Μέρος της 25(ΟΗ)D3 σταδιακά θα μετατραπεί στα νεφρά με τη βοήθεια ενός άλλου ενζύμου, της 1-α-υδροξυλάσης σε 1,25(ΟΗ) D3 ή καλσιτριόλη, που είναι η ενεργός ορμόνη. Ο ρυθμός της μετατροπής αυτής ελέγχεται από την παραθορμόνη και αυξάνεται στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό.
Παραθορμόνη (PTH) – Ασβέστιο – Υπερπαραθυρεοειδισμός και παραθυρεοειδείς αδένες
Η δράση της 1,25(ΟΗ) D3 ως ορμόνη είναι κεντρική για τον οργανισμό, μιας και τα περισσότερα κύτταρα εκφράζουν στον πυρήνα τους υποδοχείς VDR, που είναι ο ειδικός υποδοχέας της βιταμίνης D.
Η 1,25(ΟΗ) D3 αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου και φωσφόρου από το έντερο, ενισχύει την επαναπορρόφηση του ασβεστίου στο νεφρό και συμβάλλει στον οστικό μεταβολισμό με την διαφοροποίηση των οστεοκλαστών και ενεργοποίηση του οστικού μεταβολισμού. Σημαντική είναι και η δράση της στους μύες, ενδυναμώνοντας και αυξάνοντας την αντοχή.
Τα τελευταία χρόνια μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η εξωσκελετική δράση της βιταμίνης D.
Θέματα αιχμής είναι:
- ο ρόλος της στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και στην ανάπτυξη της φλεγμονής
- η δράση της σε νεοπλάσματα με καταστολή του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και της αγγειογενέσεως και με αύξηση της κυτταρικής διαφοροποίησης
- ο ρόλος της στην εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος ΣΔ) και η σημασία της στη θεραπεία τόσο του ΣΔ Ι, όσο και του ΣΔ ΙΙ.
- ο ρόλος της στην υπέρταση και στην προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος
- ο ρόλος της στην λειτουργία του εγκεφάλου και στην εμφάνιση και εξέλιξη ορισμένων νευρολογικών (π.χ. ν. Πάρκινσον) όσο και ψυχιατρικών νοσημάτων (π.χ. αυτισμός)
Θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος και πολλές ακόμη μελέτες για να καταδειχθεί η σημασία της ορμόνης αυτής και ο ρόλος της σε πολλά από τα προαναφερόμενα ζητήματα. Νέα θέματα ίσως προκύψουν στην πορεία.
Η εξερεύνηση πάντως αυτή θυμίζει το ταξίδι του Κολόμβου: ξεκινήσαμε την αναζήτηση προσπαθώντας να κατανοήσουμε το ρόλο της στην ανάπτυξη ορισμένων νοσημάτων των οστών όπως η ραχίτιδα και ανακαλύψαμε ολόκληρη νέα ήπειρο..
Οστεομαλάκυνση και ραχίτιδα: Αιτίες, διάγνωση και θεραπεία
Πηγή: armonia-zoi.gr
~~~~~~~~~~~~
“Τροφή-Φάρμακο”: Σε κάθε περίπτωση, βιταμίνη D που προσλαμβάνεται ΦΥΣΙΚΆ είναι κάτι παραπάνω από μια απλή βιταμίνη καθώς καταπολεμά ένα ευρύ φάσμα ασθενειών και προβλημάτων.
Χρήσιμο θα είναι να φροντίσετε να τρώτε ένα μικρό κομμάτι κίτρινο, ΑΙΓΟΠΡΌΒΕΙΟ, ΕΛΛΗΝΙΚΌ τυρί (γραβιέρα-κεφαλογραβιέρα), όσο είναι ο αντίχειράς σας, ώστε να δώσετε την απαραίτητη προ-βιταμίνη στον οργανισμό σας, η οποία μετατρέπεται σε βιταμίνη D με την ηλιακή ακτινοβολία.
Σταθείτε στην συνέχεια ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ στον ήλιο από ένα τέταρτο (το Καλοκαίρι) έως μισή ώρα (τον Χειμώνα), περί το μεσημέρι, χωρίς αντηλιακό ή γυαλιά ηλίου και με όση περισσότερη επιφάνεια του δέρματος σας επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες!
Εφαρμόζοντας την παραπάνω τακτική οι εξετάσεις μου είναι εξαιρετικές: 42 ng/mL τον Φλεβάρη του ’17 και 48 ng/mL τον Νοέμβριο του ’20!
Για όσους δεν έχουν την δυνατότητα να εφαρμόσουν τα παραπάνω ή δεν είναι αρκετά, μπορούν να προμηθευτούν από την ιστοσελίδα μας την ΜΟΝΑΔΙΚΉ ΦΥΤΙΚΉ βιταμίνη D3 + Κ2 + εκχύλισμα φύλλων ελιάς!! Πρόκειται για ένα εκπληκτικό ΦΥΣΙΚΌ (βήγκαν) συμπλήρωμα υψηλής ποιότητας, “δυναμίτης υγείας”!
Όσοι ενδιαφέρεστε για περισσότερα και παραγγελίες, παρακαλώ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ!
Διαβάστε ακόμη: Βιταμίνη D: «Κλειδί» για την αντιμετώπιση σωρείας ασθενειών
Βιταμίνη D, ο Σημαντικότερος Παράγοντας για την Υγεία Μας
Βιταμίνη D: Ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία~Προστατεύει από την άνοια
Έλλειψη βιταμίνης D: Το τεστ των 5 ερωτήσεων
Βιταμίνη D και ιχθυέλαια μειώνουν τον κίνδυνο για αυτοάνοσες παθήσεις
Βιταμίνη D: Κλειδί για την ενεργοποίηση των γονιδίων μας
