Φαγητά που διατήρησαν την ζωή αλλά χάθηκαν με τα χρόνια
Η μπομπότα, η θρεψίνη, το ζαχαρόψωμο και άλλα τρόφιμα «των φτωχών» που χόρταιναν τους Έλληνες τον περασμένο αιώνα. Πρόκειται για φαγητά της Ελλάδας, τα οποία δεν γίνονται, με την ίδια συχνότητα όπως γίνονταν παλαιότερα. Οι νεότερες γενιές νοικοκυρών ενδέχεται να τα κάνουν ελάχιστα ή και καθόλου.
Η μπομπότα
Γνωστή και ως το ψωμί ή η πίτα των φτωχών, η μπομπότα ήταν η εναλλακτική του σπάνιου σε δύσκολες περιόδους αλευριού από σιτάρι. Ήταν στην ουσία ένας χυλός από καλαμποκάλευρο, αλατισμένο νερό και λάδι, αυγό ή κάποια γέμιση, αν υπήρχε.
Μπομπότα: Το ψωμί των φτωχών της κατοχής-Συνταγές
Κλωτσοτυρόπιτα:
Σήμερα, τη συναντάς κυρίως σε περιοχές της Ηπείρου. Φτιάχνεται από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα ανακατεμένο με κολοκύθι και καλαμποκάλευρο. Παλαιότερα, όμως, ήταν ιδιαίτερη δημοφιλής ως πίτα, με την οποία χόρταινε ολόκληρη η οικογένεια. Μάλιστα, έπαιρναν μαζί και στα χωράφια για να τους «κρατάει» στην επίπονη δουλειά.
Θρεψίνη και πετιμέζι
Ως την δεκαετία του ’60, τότε που δεν υπήρχαν… πραλίνες φουντουκιού και maple syrup για να αλείφουμε στο ψωμί, οι φέτες αλείφονταν κατά κόρον με πετιμέζι ή θρεψίνη.
Το πετιμέζι είναι το παχύρρευστο προϊόν που προκύπτει από τον μούστο των σταφυλιών, ενώ η θρεψίνη, που κυκλοφορούσε στο εμπόριο σε κουτί με μια χαρακτηριστικότατη φωτογραφία ενός μικρού παιδιού, ήταν μια κρέμα που αποκαλούταν και σταφιδίνη, επίσης από τα σταφύλια. Αυτό ήταν το πιο συνηθισμένο και θρεπτικό κολατσιό των παιδιών τις δεκαετίες του ’50 και του ’60.
Φτιάχνουμε μούστο και πετιμέζι – Ολόκληρη η διαδικασία
και Θρεψίνη ή σταφυλόκρεμα: Ένα ξεχασμένο διατροφικό υπερόπλο
Χτυπητό αυγό:
Ως παιδί δεν γίνεται να μην έχεις δοκιμάσει χτυπητό (ή χτυπημένο) αυγό. Το τρώγαμε μετά μανίας, κυρίως τα απογεύματα. Πώς φτιαχνόταν; Έπαιρναν τον κρόκο ενός ωμού αυγού και το χτυπούσαν καλά με μία κουταλιά της σούπας ζάχαρη. Αν ήθελες, πρόσθεταν και λίγο κακάο.
“Τροφή-Φάρμακο: Εμείς το λέγαμε “τσικολάτο” δεν ξέρω γιατί, ούτε γνωρίζω περισσότερα για την προέλευση της λέξης. Επίσης το κακάο ήταν σχεδόν υποχρεωτικό για να κόψει λίγο η… αυγουλίλα ;)
Ζαχαρόψωμο
Μια φέτα ψωμί με ζάχαρη ήταν ο πιο γρήγορος και οικονομικός τρόπος να ξεκινήσουν τα παιδιά τη μέρα τους πριν φύγουν για το σχολείο, τις περασμένες δεκαετίες. Η «συνταγή» είναι πολύ απλή: Το ψωμί απλώς βρεχόταν ελαφρώς με νερό και πασπαλιζόταν με ζάχαρη.
“Τροφή-Φάρμακο: Εμείς το ξέραμε με λάδι και ζάχαρη, αλλά βέβαια αυτό ήταν αργότερα όταν το ελαιόλαδο δεν ήταν είδος πολυτελείας να βρίσκεται σε κάθε σπίτι. Επίσης τότε ΔΕΝ υπερκαταναλώναμε ζάχαρη, όπως σήμερα με τις γνωστές συνέπειες: Πόση ζάχαρη να κόψουμε για να βρούμε την υγειά μας;
Τσιγαρίδες
Σε παλαιότερες εποχές ανά την Ελλάδα – και σε κάποιες επαρχίες ακόμη – κάθε οικογένεια είχε το γουρουνάκι της, που «θυσιαζόταν» κοντά στα Χριστούγεννα. Επειδή όμως δεν έπρεπε να πάει χαμένο καθόλου κρέας, στα χωριά όταν έσφαζαν το χοιρινό, έπαιρναν μικρά κομμάτια λίπους (ξύγκι), τα έβραζαν σε καζάνια με νερό και αλάτι και κατόπιν τις αποθήκευαν και μπορούσαν να τις καταναλώνουν μέχρι και έναν χρόνο.
Οι τσιγαρίδες μπορείς να πεις ότι ήταν το… μπέικον της εποχής, αφού έμοιαζαν αρκετά οπτικά, αλλά τις χρησιμοποιούσαν κυρίως ως μεζέ σε γιορτές, γλέντια ή τα Χριστούγεννα σε πολλές περιοχές.
Σταρόζουμο:
Παλαιότερα, που έφτιαχναν τους δίσκους με τα κόλλυβα για το νεκρό στα σπίτια, το σταρόζουμο έκανε… θραύση. Το στάρι που πάντα περίσσευε, το έπαιρναν και το έβραζαν ξανά μέχρι να γίνει μία πηχτή σούπα. Μετά το έβαζαν σε γαβάθες και πρόσθεταν ζάχαρη, λίγη κανέλλα (αν ήθελαν) και 2 με 3 κουταλιές της σούπας κόκκινο κρασί.
Αυτή η εκδοχή ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στην Πελοπόννησο, ενώ σήμερα αρκετοί το φτιάχνουν και τη Μ. Παρασκευή. Απλά, δεν είναι τόσο δημοφιλές όσο παλαιότερα.
μήπως δεν το φτιάχναν τόσο τυχαία; Όλες οι ασθένειες ξεκινάνε από το έντερο: Αποτοξινώστε το με χυλό σιταριού και θεραπευτείτε
Μπλουγούρι και τραχανάς
Στην ύπαιθρο το μπλουγούρι (γνωστό πλέον ευρέως ως πλιγούρι) και ο τραχανάς ήταν πάντα χειροποίητα και πιο διαδεδομένα από τα ζυμαρικά όπως τα μακαρόνια και το ρύζι που μπήκαν τις τελευταίες δεκαετίες στην κουζίνα και κέρδισαν το… μονοπώλιο των συνοδευτικών στα πιάτα.
Το πλιγούρι είναι ψιλό δημητριακό από αποξηραμένο σιτάρι και ο τραχανάς, ξινός ή γλυκός, είναι ζυμαρικό φτιαγμένο από αλεύρι και γάλα ή γιαούρτι.
Τραχανάς: Η αρχαιότερη πρόχειρη και πιο υγιεινή τροφή είναι ελληνική
Ευτυχώς, αυτά τα δύο χαμένα τρόφιμα, επανήλθαν το τελευταίο διάστημα, ακόμα και στις κουζίνες μεγάλων σεφ, που αποφάσισαν να πρωτοτυπήσουν με μια επιστροφή σε παλιές αξίες, κάνοντας τάση το «τραχανότο» ή βρίσκοντας στο πλιγούρι το «νέο» super food.
Πλιγούρι: Γιατί να το προτιμήσετε
Βραστογαλιά ή βραστόγαλο:
Αυτό και αν έχει συνδεθεί με τα παιδικά χρόνια στο χωριό, το Καλοκαίρι, αφού ήταν το πρωινό για πολλά παιδιά. Αλλά και για τους μεγάλους, πριν φύγουν για τα χωράφια. Η βραστογαλιά είναι βρασμένο κατσικίσιο γάλα (ή πρόβειο) με αλάτι, το οποίο έριχνες σε μια γαβάθα και έτριβες σε αυτό μπόλικο ζυμωτό ψωμί.
“Τροφή-Φάρμακο: Εμείς το λέγαμε (λέμε ακόμη) “τριψιάνα” ακριβώς λόγω του τριμμένου ψωμιού! Ειλικρινά, θα έπρεπε να σερβίρεται ώς πρωινό, αλλά όμως ΜΌΝΟ με ζυμωτό ψωμί και λίγο αλάτι! «Ελληνικό Πρωινό»: Γίνεται ανάρπαστο παντού κι εμείς ψάχνουμε για κρουασάν
Ρεβιθόψωμο
Τα ρεβίθια στην Κατοχή ήταν χρήσιμα ακόμα και για την παρασκευή υποκατάστατου ροφημάτων όπως ο καφές. Αλλά με το συγκεκριμένο όσπριο και αλεύρι, φτιαχνόταν και ψωμί, το λεγόμενο ρεβιθόψωμο που με λίγο αλεύρι και λάδι, γέμιζε το τραπέζι σε εποχές ανέχειας.
Αλλού είναι ακόμη έδεσμα! Socca: Φτιάχνουμε ψωμί από ρεβίθια, χωρίς αλεύρι
Ψωμοκεφτέδες:
Η μαγειρική θέλει φαντασία. Και ακόμα και τις εποχές που δεν υπήρχαν λεφτά για πολλά υλικά, ακόμα και με τα λιγοστά που είχαν στην κουζίνα τους, οι νοικοκυρές δημιουργούσαν.
Και μία από αυτές τις δημιουργίες ήταν και οι ψωμοκεφτέδες, που σήμερα τους φτιάχνουν όσες έχουν τη συνταγή της γιαγιάς. Περί τίνος πρόκειται; Για κεφτέδες μπαγιάτικου ψωμιού με τυριά που είχαν στη διάθεσή τους. Τους έπλαθαν και κατόπιν τους τηγάνιζαν και ήταν νοστιμότατοι.
Δείτε ακόμη: Επιστροφή στους θησαυρούς του γαστρονομικού μας πολιτισμού
Τα Φαγητά της Κατοχής: Τα τρόφιμα που διατήρησαν την ζωή
Ξεχασμένες τροφές, αλλά τόσο ωφέλιμες
Πώς συντηρούμε τρόφιμα χωρίς τη χρήση ψυγείου
Τρόφιμα μακράς διάρκειας για ώρα ανάγκης
Αποξήρανση λαχανικών για ώρα ανάγκης και όχι μόνον!
Τουρσί: Πως παρασκευάζεται~Οφέλη στην υγεία
Φαγώσιμα φυτά επιβίωσης για ώρα ανάγκης
Τρόφιμα μακράς διαρκείας και χωρίς ημερομηνία λήξης
Πηγή: www.in2life.gr – www.newsitamea.gr Φαγητά που διατήρησαν την ζωή αλλά χάθηκαν με τα χρόνια
