Οι επιδράσεις των οιστρογόνων στο σώμα μιας γυναίκας
Σάββας Τσανασίδης, διαιτολόγος, διατροφολόγος
Η σχέση των ορμονών με το λίπος στην κοιλιά
Παρότι είναι γνωστό ότι το DNA μας διαθέτει μια σημαντική επίδραση στην κατανομή του σωματικού λίπους, οι ορμόνες έχουν επίσης έναν καθοριστικό ρόλο.
Ορμόνες όπως η ινσουλίνη, η κορτιζόλη και τα οιστρογόνα ρυθμίζουν την κατανομή του λίπους στο σώμα, με τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες να αποθηκεύουν λίπος κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς, λόγω της παρατηρούμενης πτώσης των οιστρογόνων στο αίμα.
Η εναπόθεση λίπους αλλάζει με την ηλικία και το φύλο
Η αύξηση βάρους και η εναπόθεση λίπους είναι παρόμοια σε αγόρια και κορίτσια μέχρι την εφηβεία. Ως έφηβοι, τα αγόρια έχουν υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης και τα κορίτσια υψηλότερα επίπεδα οιστρογόνων, όπως και υψηλότερα ποσοστά σωματικού λίπους.
Τυπικά, για έναν παρόμοιο δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ), οι γυναίκες παρουσιάζουν ~10% υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους συγκριτικά με τους άντρες.
Η τεστοστερόνη ενισχύει την μυώδη εμφάνιση και τα αρρενωπά χαρακτηριστικά στους άνδρες, ενώ τα οιστρογόνα ευθύνονται για το τυπικό μοτίβο κατανομής του λίπους στο στήθος, τους γλουτούς και τους μηρούς, προσδίδοντας τη θηλυπρεπή εμφάνιση στις γυναίκες.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι γυναίκες παρουσιάζουν επιπρόσθετη εναπόθεση λίπους στη λεκάνη, τους γλουτούς, τους μηρούς και το στήθος, ως μια σημαντική πηγή ενέργειας για την εγκυμοσύνη και το θηλασμό.
Στην εμμηνόπαυση, τα επίπεδα οιστρογόνων μιας γυναίκας σχετίζονται αντιστρόφως ανάλογα με το βάρος της
Σε μια μελέτη με υγιείς γυναίκες σε εμμηνόπαυση για περίοδο τεσσάρων ετών παρατηρήθηκε αύξηση του σωματικού βάρους και λίπους (κυρίως ως σπλαχνικός λιπώδης ιστός), η οποία συμβάδιζε με την πτώση των επιπέδων οιστραδιόλης (κύρια μορφή οιστρογόνων), όπου επίσης παρατηρήθηκε και μείωση της φυσικής δραστηριότητας και της ενεργειακής δαπάνης (μείωση μεταβολικού ρυθμού), αναδεικνύοντας το πως τα οιστρογόνα σχετίζονται με το μεταβολισμό και την κατανομή του σωματικού λίπους στο σώμα.
Μεταβολισμός: Βασικός κρίκος στην αλυσίδα υγείας-ασθένειας
Επίσης, σε εργαστηριακές μελέτες όπου θηλυκά ποντίκια εισήχθησαν στην εμμηνόπαυση, μέσω αφαίρεσης των ωοθηκών τους, μόνο εκείνα που έλαβαν θεραπεία με οιστρογόνα διατήρησαν το βάρος τους, ενώ εκείνα που δεν έλαβαν τη θεραπεία πρόσθεσαν γρηγορότερα βάρος.
Πως σχετίζονται τα οιστρογόνα με την παχυσαρκία;
Μελέτες αναδεικνύουν ότι τα οιστρογόνα επηρεάζουν κρίσιμα γονίδια του DNA μας που είναι υπεύθυνα για τον έλεγχο του σωματικού βάρους. Η απουσία τόσο των οιστρογόνων και της έκφρασης αυτών των κρίσιμων γονιδίων οδηγεί στην προοδευτική παχυσαρκία.
Έτσι, μαζί με τις εξάψεις, την ακανόνιστη έμμηνο ρύση, την ευερεθιστότητα και την κατάθλιψη στην εμμηνοπαυσιακή περίοδο, οι γυναίκες πρέπει να αντιμετωπίσουν την τάση αύξησης βάρους και εναπόθεσης σπλαχνικού λίπους που μπορεί να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη υγεία.
Πώς να διαχειριστώ την αύξηση βάρους κατά την εμμηνόπαυση;
και Ενδοκοιλιακό λίπος: Γιατί το αυξημένο σπλαχνικό λίπος είναι επικίνδυνο;
Οι συνολικές επιδράσεις των οιστρογόνων στο σώμα μιας γυναίκας
Ας δούμε τις συνολικές επιδράσεις που έχουν τα οιστρογόνα στο γυναικείο σώμα, σχετιζόμενες με τον μεταβολικό ρυθμό και την μυϊκή και οστική υγεία:
– Αναβολικές, όπως η σύνθεση μυϊκής μάζας και η αύξηση δύναμης, αύξηση της μυϊκής αποκατάστασης και οστικής πυκνότητας και η προστασία από μυϊκούς τραυματισμούς.
– Αυξημένη εναπόθεση λίπους σε σημεία όπως οι γλουτοί, το στήθος και τα πόδια, αλλά προστασία από εναπόθεση λίπους στην κοιλιά και στα σπλάχνα.
– Ρύθμιση ενεργειακής δαπάνης και αύξηση μεταβολικού ρυθμού. Τα οιστρογόνα φαίνεται να διαθέτουν ισχυρότερες επιδράσεις κατά της παχυσαρκίας από ό,τι η τεστοστερόνη.
– Αύξηση HDL και μείωση LDL χοληστερίνης. Τα οιστρογόνα προσφέρουν προστασία από καρδιαγγειακά στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, ενώ βοηθούν και στην απέκκριση της χοληστερίνης από το αίμα μέσω της χολής
– Προστασία από τον ορμονοευαίσθητο καρκίνο των μαστών.
Διαβάστε ακόμη: Διατροφή πλούσια σε οιστρογόνα για ισορροπημένες ορμόνες .
Οιστρογόνο: Απαραίτητο για ισορροπημένο και υγιές σώμα και πνεύμα
Φυτοοιστρογόνα: Εν τέλει είναι επικίνδυνα ή ωφέλιμα για τον οργανισμό;
Ξενοοιστρογόνα: Πρόσθετα τροφίμων δρουν σαν επικίνδυνες ορμόνες
και Τι συμβαίνει στον οργανισμό κατά την εμμηνόπαυση
Ποιες τροφές επιταχύνουν και ποιές επιβραδύνουν την εμμηνόπαυση
Χτίστε γερά οστά που θα διατηρηθούν και μετά την εμμηνόπαυση
Η έξυπνη γυναίκα αντιμετωπίζει την εμμηνόπαυση φυσικά
Αποθήκευση-Χάσιμο λίπους: Πως βάζουμε λίπος ενώ χάνουμε μυικό ιστό;
Βιβλιογραφία:
Effect of Estrogen on Musculoskeletal Performance and Injury Risk
Mechanisms behind Estrogens’ Beneficial Effect on Muscle Strength in Females
Determinants of body fat distribution in humans may provide insight about obesity-related health risks
Testosterone and Visceral Fat in Midlife Women: The Study of Women’s Health Across the Nation (SWAN) Fat Patterning Study https://www.learnnutrition.gr/oistrogona-lipos/
