Καρπούζι, πώς επιδρά σε όραση, καρδιά, πίεση, δυσκοιλιότητα, άσθμα, καρκίνο και φλεγμονή
Το καρπούζι, ελληνιστί υδροπέπων (στα αγγλικά watermelon) προέρχεται από την τουρκική λέξη karpuz και είναι αναμφισβήτητα ο βασιλιάς των φρούτων του Καλοκαιριού. (σ.σ. Μία διευκρίνηση: ΔΕΝ υφίσταται τουρκική γλώσσα με την έννοια αυτή, καθώς η Τουρκία είναι μία σχετικά πολύ πρόσφατη χώρα που έχει δανειστεί λέξεις/γλώσσα από προγενέστερους πολιτισμούς της γύρω περιοχής.
Εάν λοιπόν θέλουμε να αναφέρουμε προέλευση, θα πρέπει να κοιτάξουμε πολύ πιο πίσω και όχι την κατάληξή της)
Αγαπημένη τροφή τόσο των μεγάλων, όσο και των μικρών, προσφέρει εκτός από απόλαυση και δροσιά, πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.
Πρόκειται για ένα φρούτο που έχει πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε νερό -για την ακρίβεια 91,5%- δεν περιέχει καθόλου λίπη, είναι χαμηλό σε θερμίδες όπως και σε σάκχαρα (5%). Τα σάκχαρα που περιέχονται στο καρπούζι είναι λιγότερα από αυτά του μήλου.
Το καρπούζι οφείλει το έντονο κόκκινο χρώμα του στο λυκοπένιο. Τα 1.000 γραμμάρια κόκκινου ώριμου καρπουζιού περιέχουν 144 mg λυκοπενίου. Αυτό σημαίνει ότι περιέχει 40% περισσότερο λυκοπένιο περισσότερο από τη ντομάτα. Όσο πιο ώριμο είναι ένα καρπούζι, τόσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωση του σε λυκοπένιο.
Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία
Το καρπούζι είναι μια καλή πηγή βιταμίνης C, αποτελεί όμως και μια καλή πηγή αρκετών άλλων βιταμινών και μετάλλων.
- Βιταμίνη C: Ένα αντιοξειδωτικό που είναι απαραίτητο για την υγεία του δέρματος και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Κάλιο: Το κάλιο είναι σημαντικό για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και την υγεία της καρδιάς.
- Χαλκός: Ο χαλκός είναι ένα ιχνοστοιχείο που βρίσκεται άφθονο στα φυτικά τρόφιμα και συχνά λείπει από τη δυτική διατροφή.
- Βιταμίνη Β5: Η βιταμίνη Β5 γνωστή και ως παντοθενικό οξύ, βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα τρόφιμα.
- Βιταμίνη Α: Το καρπούζι περιέχει β-καροτένιο, το οποίο μετασχηματίζεται σε βιταμίνη Α.
Το καρπούζι περιέχει επίσης
- θειαμίνη,
- ριβοφλαβίνη,
- νιασίνη,
- βιταμίνη Β6,
- φολικό οξύ,
- σίδηρο,
- μαγνήσιο,
- φώσφορο,
- ασβέστιο,
- νάτριο,
- ψευδάργυρο,
- μαγγάνιο,
- σελήνιο,
- χολίνη και
- μπεταϊνη.
Καροτενοειδή και βιταμίνη Α
Το λυκοπένιο έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Εξουδετερώνει τις καταστροφικές για τον οργανισμό ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που δημιουργούνται κατά το φυσιολογικό μεταβολισμό των κυττάρων. Μειώνει τις πιθανότητες εκδήλωσης διαταραχών και νόσων της όρασης όπως είναι ο καταρράκτης και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ενώ θωρακίζει τον οργανισμό και τα μάτια από τις επιβλαβείς υπεριώδεις ακτίνες (UV).
Για περισσότερα Λυκοπένιο για το καρδιαγγειακό, τα οστά, τους πνεύμονες, την όραση, το ανοσοποιητικό, το δέρμα
Το καρπούζι είναι επίσης μια πολύ καλή πηγή βιταμίνης Α, ενδυναμώνει την όραση και θεωρείται από τις πιο σημαντικές βιταμίνες για τη διατήρηση της καλής υγείας των ματιών καθώς προστατεύει τα μάτια από διάφορες λοιμώξεις.
Τα 100 γραμμάρια φρέσκου καρπουζιού περιέχουν 569 mg βιταμίνης Α και καλύπτουν περίπου το 20% των ημερήσιων αναγκών μας σε βιταμίνη Α.
Βιταμίνη Α: Για υγιή όραση, οστά, δέρμα, ανοσοποιητικό-αναπαραγωγικό σύστημα
Το καρπούζι περιέχει επίσης καροτενοειδή όπως λουτεΐνη, ζεαξανθίνη και κρυπτοξανθίνη που βοηθούν τα μάτια να φιλτράρουν την επιβλαβή για τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, ακτινοβολία (μπλε, υπεριώδη και υπέρυθρη).
Τα καροτενοειδή αναστέλλουν και πιθανόν αναστρέφουν οφθαλμικές παθήσεις όπως την δυστροφία κωνίων, τη νόσο Stargardt’s, την κεντρική ορώδη αμφιβληστρειδοπάθεια και την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Πως επιδρούν τα Καροτενοειδή-Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη, στην όραση
Το β-καροτένιο που βρίσκεται στο καρπούζι, είναι η προμετωπίδα των θρεπτικών για τα μάτια στοιχείων λόγω του ρόλου του ως πάροχος της βιταμίνης Α.
Ιδιαίτερα σημαντικά για τη διατήρηση της οπτικής οξύτητας είναι τα φλαβονοειδή που υπάρχουν σε αφθονία στο καρπούζι.
Ενισχύουν τη ροή του αίματος στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, ελαττώνουν την ευαισθησία στο έντονο φως, μειώνουν την οπτική κόπωση σε όσους χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό υπολογιστή και βελτιώνουν την οπτική οξύτητα (βασική παράμετρος αξιολόγησης της όρασης που κάνει ο Οπτομέτρης ζητώντας από τον ασθενή να διαβάσει γράμματα και αριθμούς σε έναν πίνακα).
Φλαβονοειδή: Ποια είναι, θεραπευτικές ιδιότητες και πηγές
Μείωση της αρτηριακής πίεσης
Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για χρόνιες ασθένειες και πρόωρο θάνατο. Το καρπούζι είναι μια καλή πηγή κιτρουλλίνης, η οποία μετατρέπεται σε αργινίνη στο σώμα. Και τα δύο αυτά αμινοξέα βοηθούν στην παραγωγή οξειδίου του αζώτου.
Το οξείδιο του αζώτου είναι ένα μόριο αερίου που προκαλεί διαστολή των αιμοφόρων αγγείων γεγονός που οδηγεί σε μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η κατανάλωση καρπουζιού ή του χυμού του έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με υπέρταση.
Μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη
Η ινσουλίνη είναι μια πολύ σημαντική ορμόνη στο σώμα και συμμετέχει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι η κατάσταση κατά την οποία το σώμα παράγει ινσουλίνη, αλλά τα κύτταρα γίνονται ανθεκτικά στα αποτελέσματά της.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και έτσι σε μεταβολικό σύνδρομο και σε διαβήτη τύπου 2. Η κατανάλωση καρπουζιού όπως και η πρόσληψη αργινίνης, έχουν συνδεθεί με μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη σε αρκετές μελέτες.
Αντίσταση στην ινσουλίνη: Τί συμβαίνει στο σώμα, Αιτίες και Αντιμετώπιση
Ελάττωση των μυϊκών πόνων μετά την άσκηση
Ο μυϊκός πόνος αποτελεί μια συνηθισμένη ανεπιθύμητη ενέργεια της έντονης άσκησης. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι ο χυμός από καρπούζι είναι αποτελεσματικός στη μείωση των μυϊκών βλαβών μετά από άσκηση. Αρκετές μελέτες έχουν επίσης διερευνήσει την επίδραση του καρπουζιού και της κιτρουλλίνης στην μυϊκή απόδοση.
Βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας
Οι καρδιακές παθήσεις είναι η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Οι παράγοντες του τρόπου ζωής συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης.
Αρκετά από τα θρεπτικά συστατικά που υπάρχουν στο καρπούζι έχουν συγκεκριμένα οφέλη για την υγεία της καρδιάς. Μελέτες δείχνουν ότι το λυκοπένιο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης και της αρτηριακής πίεσης.
Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη των οξειδωτικών βλαβών επί της χοληστερόλης (μείωση της οξείδωσης της χοληστερόλης). Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, το λυκοπένιο μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση της σκληρότητας και του πάχους των τοιχωμάτων των αρτηριών.
Τροφές με λυκοπένιο μειώνουν τις πιθανότητες εγκεφαλικού και εμφράγματος
Η κιτρουλλίνη που περιέχει το καρπούζι, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του οξειδίου του αζώτου στον οργανισμό. Το οξείδιο του αζώτου βοηθά τα αιμοφόρα αγγεία να διασταλούν, γεγονός που μειώνει την αρτηριακή πίεση. Επίσης, ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα που υπάρχουν στο καρπούζι (π.χ. βιταμίνες Α, Β6, C, μαγνήσιο, κάλιο) δρουν ευεργετικά στην υγεία της καρδιάς.
Αγγειοδιασταλτικά βότανα: Προστασία από υπέρταση και θρομβώσεις, καλύτερη αιμάτωση εγκεφάλου
Πρόληψη άσθματος
Ο κίνδυνος για την εμφάνιση άσθματος είναι χαμηλότερος σε άτομα που καταναλώνουν υψηλή ποσότητα συγκεκριμένων θρεπτικών ουσιών. Ένα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι η βιταμίνη C, που βρίσκεται σε πολλά φρούτα και λαχανικά, συμπεριλαμβανομένου του καρπουζιού.
7 φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης του άσθματος
Καρκίνος
Ως εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης C, το καρπούζι μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του σχηματισμού ελεύθερων ριζών που είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο. Η λήψη λυκοπενίου έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη σε αρκετές μελέτες καθώς και καρκίνων του πεπτικού συστήματος.
Το λυκοπένιο φαίνεται ότι μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου μειώνοντας τον ινσουλινόμορφο αυξητικό παράγοντα (IGF), μια πρωτεΐνη που συμμετέχει στην κυτταρική διαίρεση. Τα υψηλά επίπεδα IGF συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Επιπλέον, η κουκουρμπιτακίνη Ε που περιέχει το καρπούζι έχει την ικανότητα να αναστέλλει την ανάπτυξη των όγκων.
Βοηθάμε το πανίσχυρο ανοσοποιητικό κατά του καρκίνου
Πέψη και δυσκοιλιότητα
Το καρπούζι, λόγω της περιεκτικότητάς του σε νερό και ίνες, βοηθά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και προάγει την κανονικότητα στις κενώσεις του εντέρου.
Δυσκοιλιότητα: Αιτίες, επιπτώσεις και φυσική αντιμετώπιση
Ενυδάτωση
Το καρπούζι αποτελείται από 91% νερό και περιέχει πολλούς σημαντικούς ηλεκτρολύτες. Η κατανάλωσή του κατά τη διάρκεια των ζεστών καλοκαιρινών μηνών βοηθάει στην αποφυγή της αφυδάτωσης.
Φλεγμονή και Οξειδωτικό Στρες
Η χολίνη που περιέχεται στο καρπούζι είναι μια πολύ σημαντική θρεπτική ουσία. Βοηθάει τον ανθρώπινο οργανισμό στον ύπνο, στην κίνηση των μυών, στη μάθηση και τη μνήμη. Η χολίνη συμμετέχει επίσης στη διατήρηση της δομής των κυτταρικών μεμβρανών, βοηθάει στη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων και στην απορρόφηση του λίπους και μειώνει τη χρόνια φλεγμονή.
Χολίνη: Χρήσιμη σε ηπατική νόσο, αθηροσκλήρωση και νευρολογικές διαταραχές
Η φλεγμονή είναι βασικός παράγοντας πολλών χρόνιων παθήσεων. Το καρπούζι μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής και της οξειδωτικής βλάβης, καθώς είναι πλούσιο στα αντιφλεγμονώδη αντιοξειδωτικά λυκοπένιο και βιταμίνη C.
Σε μια πρόσφατη μελέτη σε πειραματόζωα, όταν αυτά τρέφονταν με καρπούζι ως συμπλήρωμα σε μια ανθυγιεινή διατροφή, ανέπτυξαν χαμηλότερα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (δείκτης φλεγμονής) και λιγότερο οξειδωτικό στρες.
Σε άλλη μελέτη, όταν άνθρωποι ήπιαν χυμό ντομάτας που είναι πλούσιος σε λυκοπένιο ενισχυμένο με βιταμίνη C, οι δείκτες φλεγμονής τους μειώθηκαν ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκε η αντιοξειδωτική τους ικανότητα. Το καρπούζι περιέχει τόσο λυκοπένιο όσο και βιταμίνη C.
Ως αντιοξειδωτικό, το λυκοπένιο μπορεί επίσης να ωφελήσει την υγεία του εγκεφάλου, όπως για παράδειγμα, μπορεί να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εμφάνισης και εξέλιξης της νόσου Alzheimer.
Το τελικό συμπέρασμα είναι πως το καρπούζι είναι μια “βόμβα” ωφέλιμων και θρεπτικών ουσιών με εξαιρετική δράση στα μάτια και στην όραση.
Κιτρουλλίνη και φλούδες καρπουζιού
Το καρπούζι αποτελεί την σημαντικότερη διατροφική πηγή του αμινοξέος κιτρουλλίνη. Η υψηλότερη ποσότητα κιτρουλλίνης βρίσκεται στη λευκή φλούδα που περιβάλλει την κόκκινη σάρκα του καρπουζιού. Μέσα στον οργανισμό, η κιτρουλλίνη μετασχηματίζεται στο απαραίτητο αμινοξύ αργινίνη.
Τόσο η κιτρουλλίνη όσο και η αργινίνη παίζουν σημαντικό ρόλο στη σύνθεση του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ), ενός μορίου που βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης προκαλώντας διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Η κατανάλωση καρπουζιού μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα επίπεδα της κιτρουλλίνης και της αργινίνης στο αίμα.
Η αργινίνη είναι επίσης σημαντική για πολλά όργανα, όπως οι πνεύμονες, τα νεφρά, το ήπαρ, το ανοσοποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα και έχει αποδειχθεί ότι διευκολύνει την επούλωση τραυμάτων.
Αμινοξέα: Ποιος ο ρόλος τους και φυσική πρόσληψη
Παρά το γεγονός ότι το καρπούζι είναι μια από τις καλύτερες διαιτητικές πηγές κιτρουλλίνης, θα έπρεπε να καταναλώνουμε περίπου 2.3 κιλά για να καλύψουμε την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη αργινίνης.
Διαβάστε: Φλούδες καρπουζιού: Μάλλον δεν θα τις πετάξετε ποτέ ξανά
Διαβάστε ακόμη: Καρπούζι: Ο “βασιλιάς” των καλοκαιρινών φρούτων
Απίθανες συνταγές με καρπούζι και μυστικά πως να το επιλέγετε
Καρπουζοθεραπεία για βαθιά αποτοξίνωση
Καρπούζι, μας θρέφει και μας προστατεύει από ασθένειες
Είναι πιο ωφέλιμα από ό,τι φαντάζεστε: Χρησιμοποιήστε τα ευεργετικά για την υγεία κουκούτσια καρπουζιού Καρπούζι, πώς επιδρά σε όραση, καρδιά, πίεση, δυσκοιλιότητα, άσθμα, καρκίνο και
