Ακακία Ροβίνια ή Ψευδοακακία: Το δέντρο που τα άνθη του γίνονται βάμμα, τηγανίτες, λικέρ, μαρμελάδα και γλυκό
Ένα πολύ γνωστό δέντρο με υπέροχα κι ευωδιαστά άνθη θα γνωρίσουμε σήμερα στα ταξίδια μας αλλιώς. Ο λόγος για την Ακακία Ροβίνια ή πιο σωστά Ψευδοακακία (Robinia pseudoacacia).Την βρίσκουμε σε πολλά μέρη στις αποδράσεις μας στη Φύση όπως και μέσα στις πόλεις αν και στην πραγματικότητα είναι ιθαγενές φυτό στην ανατολική Βόρεια Αμερική.
Βοτανική
H Ακακία Ροβίνια ανήκει στο γένος της ακακίας που περιλαμβάνει 20 είδη δέντρων και θάμνων φυλλοβόλων πολύ ανθεκτικών κα διακοσμητικών. Οι Ροβινίες μπορούν να φτιάξουν σε ύψος 25μ και έχουν συνήθως όρθιο και λυγερό κορμό γκρίζος με ανάγλυφες ρίγες και διάμετρο ογδόντα περίπου εκ. Έχουν γρήγορο ρυθμός ανάπτυξης.
Ο καρπός της έχει σχήμα φασολιού, επίπεδος, μήκους έως 10 εκατοστά. Περιέχει σπόρους σκούρου χρώματος. Τον Σεπτέμβριο, οι καρποί ωριμάζουν και μπορεί να παραμείνουν κρεμασμένοι στα κλαδιά κατά τη διάρκεια του Χειμώνα.
Τα γνωστά της λουλούδια είναι συνήθως άσπρα και πολύ αρωματικά είναι ενωμένα σε μακριούς κρεμάμενους βότρεις που ανοίγουν από τον Μάιο ως τον Ιούλιο. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουν ροζ χρώμα.
Αυτό που θα σας τραβήξει την προσοχή την περίοδο της ανθοφορίας της είναι τα πανέμορφα άνθη της που ανθίζουν σαν τσαμπιά και η μοναδική μυρωδιά που αναδύουν. Τα άνθη της είναι Βρώσιμα. Μαγειρεύονται γίνονται τηγανίτες, κέικ όπως και μαρμελάδες.
Είναι πολύ πλούσια σε νέκταρ γι’ αυτό και τα επισκέπτονται οι μέλισσες που παράγουν ένα μέλι ρευστό, διάφανο και αρωματικό. Γενικά είναι φυτό προσέλκυσης επωφελών εντόμων.
Αγαπάει τις προσήλιες θέσεις και είναι ανθεκτική στο κρύο. Την βρίσκουμε σε ξηρά εδάφη ενώ αντέχει σε ευρύ φάσμα συνθηκών εδάφους. Είναι γηγενές των νοτιοανατολικών Ηνωμένων Πολιτειών.
Λέγεται πως ήρθε στη χώρα μας, στην οποία έχει εγκλιματιστεί πλήρως, την εποχή του Όθωνα ενώ εμφανίστηκε στην Ευρώπη στις αρχές του 17ου αιώνα, από τον Jean Robin, Διευθυντή του Jardin des Plantes στο Παρίσι, κηπουρό των τριών διαδοχικών Γάλλων βασιλέων, ο οποίος εισήγαγε το φυτό, προερχόμενο από τα Απαλάχια Όρη των ΗΠΑ. Εμείς τη συναντήσαμε στο δάσος του Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη.
Οφέλη και χρήσεις της Ψευδοακακιας
Η Ροβίνια είναι πολύτιμο δέντρο ιδιαίτερα γνωστό για την εξαιρετική ξυλεία. Είναι πολύ ανθεκτικό και προτιμάται για μεγάλές κατασκευές αλλά και για φράκτες.
Είναι επίσης γνωστό για τον εμπλουτισμό του αζώτου στο έδαφος. Η Ροβίνια δημιουργεί το δικό της άζωτο μέσω συμβιωτικής σχέσης με μικροοργανισμούς (βακτήρια) στις ρίζες του. Θεωρείται όχι άδικα Φυτό πρωτοπόρος καθώς βοηθά στην αποκατάσταση υπερ-χρησιμοποιημένης ή κατεστραμμένης ή καμένης γης.
Μικροβίωμα του χώματος: Η μικροκοινωνία που ορίζει την Ζωή
Όπως προαναφέραμε, στις πόλεις τη συναντάμε στα παρτέρια δρόμων αλλά και σε διάφορα πάρκα σχηματίζοντας δεντροστοιχίες. Γενικά χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό φυτό, καθώς παρουσιάζει καλή προσαρμογή σε πολλούς τύπους εδαφών και αντέχει σε πολύ φτωχά και ξηρά εδάφη.
Αυτό που κυρίως «ενοχλεί» είναι πως συχνά εξαπλώνεται στο γύρο χώρο με ριζοβλαστήματα, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες για το αν πρέπει να θεωρηθεί παράσιτο και να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό του.
Πρέπει όμως να γνωρίζουμε πως η ακακία αξιοποιεί τα φτωχά εδάφη και συγκρατεί το έδαφος σε πλαγιές από τη διάβρωση καθώς είναι ιδανική μετά από καταστροφή από φωτιά αφού η αναγέννηση είναι άμεση.
Βελανιδιές, ακακίες και κουμαριές αντί για πεύκα στα καμμένα
Τη λατρεύουν οι μέλισσες: Γνωστό Μελισσοκομικό Φυτό με Λευκά ή Ροζ Άνθη
Η Robinia pseudoacacia Ψευδοακακία ανθίζει από τον Απρίλιο έως και μέσα Μαΐου και η ανθοφορίας της είναι εντυπωσιακή, διαρκεί πολύ λίγο περίπου10-20 μέρες, ενώ κάθε λουλούδι ξεχωριστά μαραίνεται μετά τις πρώτες 5-6 μέρες.
Είναι από τα καταπληκτικότερα μελισσοκομικά φυτά και οι μέλισσες τη λατρεύουν καθώς δίνει νέκταρ και γύρη. Μάλιστα, την επισκέπτονται από πολύ πρωί, σχεδόν όλη την ημέρα, ακόμη και όταν τα άνθη της είναι πεσμένα στο έδαφος και είναι μαραγκιασμένα.
Το μέλι της ακακίας είναι ανοιχτόχρωμο, απαλής γεύσης, πολύ καλής ποιότητας, είναι πάρα πολύ γλυκό, γιατί έχει από τις υψηλότερες συγκεντρώσεις σακχάρων (φρουκτόζη) και κρυσταλλώνει γρήγορα. Επίσης έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε ένζυμα και εξαίσιο άρωμα ενώ με το πέρασμα του χρόνου σκουραίνει.
Ακακία: Εδώδιμα άνθη που τρώγονται, γίνονται βάμμα, τηγανίτες, λικέρ, μαρμελάδα και γλυκό
Γνωρίζετε πως τα άνθη της ακακίας είναι εδώδιμα, δηλαδή τρώγονται; Μάλιστα γίνονται οι πιο νόστιμες τηγανίτες, με κουρκούτι και με ή χωρίς μέλι, ένα μυρωδάτο και ωραίο λικέρ καθώς και βάμμα αλλά και γλυκό του κουταλιού.
Σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιούμε ΜΌΝΟ τα άνθη (πέταλα), καθαρίζουμε από τυχόν φύλλα και τον μίσχο και φυσικά φροντίζουμε να προέρχονται από δέντρα μακρυά από ρύπανση.
Πως φτιάχνουμε βάμμα με βότανα
Τις τηγανίτες τις κάνετε με καθαρά άνθη ακακίας (καλό είναι να τα συλλέξετε μακριά από δρόμους), βουτηγμένα σε χυλό και τα τηγανίζετε όπως κάνετε συνήθως στη συνταγή.
Στο λικέρ, χρησιμοποιείται επίσης καθαρά άνθη (κάποιοι τα πλένουν και τα στεγνώνουν καλά), γράπα, ούζο ή βότκα και ζάχαρη και ακολουθείται τη διαδικασία όπως στα λικέρ. Μπορείτε να προσθέσετε το σιρόπι, αφού αφήσετε τα άνθη στο οινόπνευμα για καμία εβδομάδα. Ενδεικτικά αναφέρουμε, 100 γρ. άνθη σε ένα λίτρο οινόπνευμα. Σουρώνετε και αραιώνετε με ζάχαρη και νερό (ζάχαρη από 100 έως 200 γρ. στο λίτρο).
Για την μαρμελάδα, τα αναμειγνύουμε με χυμό λεμονιού και ίση ποσότητα ζάχαρης.
Ξεχωριστά βράζουμε το νερό με τη ζάχαρη και το λεμόνι για 10 λεπτά, στη συνέχεια προσθέτουμε τα άνθη και βράζουμε για 30-45 λεπτά, μέχρι να πάρει το μείγμα μας την χαρακτηριστική υφή της μαρμελάδας.
Εάν θέλετε να αποφύγετε την ζάχαρη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε γλυκαντικό επιθυμείτε και να προσθέσετε πηκτίνη για να αποχτήσει την απαραίτητη παχύρευστη υφή της: Φτιάχνουμε σπιτική πηκτίνη για μαρμελάδες ΧΩΡΊΣ ζάχαρη
Τέλος, αδειάζετε σε γυάλινα βάζα που έχετε αποστειρώσει: Πως να αποστειρώνετε βάζα και μπουκάλια
Πανεύκολη είναι και η διαδικασία του γλυκού. Χρησιμοποιείτε μόνο τα πέταλα από τα άνθη. Σε 400 γρ. πέταλα από άνθη ακακίας, βάζετε 1 κιλό ζάχαρη, 1 λίτρο νερό και 1/2 κουταλάκι ξινό ή χυμό από μισό λεμόνι. Η διαδικασία είναι όπως κάνετε ένα γλυκό.
Το σίγουρο είναι πως ό,τι και να κάνετε θα εντυπωσιάσετε γιατί είναι κάτι ιδιαίτερο και κανείς δεν θα πιστεύει πως είναι από τα άνθη της ακακίας. (σ.σ. αντί για ζάχαρη μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μέλι)
Προσοχή: Αξίζει να σημειωθεί ότι η γύρη της ακακίας προκαλεί συχνά αλλεργίες. Γι’ αυτό μην επιχειρήσετε ούτε να κάνετε, ούτε να το σερβίρετε σε κάποιον που έχει πρόβλημα.
Άλλες χρήσεις της ακακίας
Μεταξύ των πολλών χρήσεων της ακακίας, συγκαταλέγονται:
– η χρήση της ως καλλωπιστικό φυτό σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους
– η χρήση των φύλλων της ως ζωοτροφής για μηρυκαστικά, με διατροφική αξία αντίστοιχη εκείνης της μηδικής (alfalfa)
– η ξυλεία της μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή επίπλων εξωτερικού χώρου, πασσάλων, στύλων, δαπέδων, σκαφών κ.ά. (θεωρείται ότι η ξυλεία ψευδοακακίας είναι πιο σκληρή από της δρυός και εφάμιλλη του τροπικού τηκ (teak) ως προς το ότι δεν απαιτεί παρασιτοκτόνα για να συντηρηθεί).
– η ξυλεία της χρησιμοποιείται επίσης ως καύσιμη ύλη, με εξαιρετική θερμιδική απόδοση
– η ταχεία ανάπτυξη του φυτού σημαίνει ότι αυτό έχει την ικανότητα να δεσμεύει άζωτο στο χώμα, επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ενδιάμεση καλλιέργεια για τον εμπλουτισμό του εδάφους (π.χ. σε αγρούς κριθαριού)
– τα αρωματικά άνθη του είναι χρήσιμα στη μελισσοκομία (χαρακτηριστικά, στην Ουγγαρία, αποτελούν τη βάση της βιομηχανικής παραγωγής μελιού)
Προσοχή: Τι πρέπει να γνωρίζετε
Όπως προαναφέραμε, τα άνθη της λευκής ακακίας ή της ακακίας, Ροβίνια η ψευδοακακία είναι εδώδιμα. Μην χρησιμοποιήσετε όμως το φλοιό και τα φύλλα καθώς είναι τοξικά και προκαλούν ναυτία, διάρροια, δύσπνοια και ταχυκαρδία. Οι τοξίνες καταστρέφονται από τη θερμότητα.
Ένα άτομο που δεν γνωρίζει καλά το υποείδος του φυτού μπορεί εύκολα να βλάψει τον εαυτό του καθώς όλα τα μέρη περιέχουν τοξικές ουσίες (ιδίως το αλκαλοειδές ρομπινίνη). Οι παραβιάσεις της δοσολογίας προκαλούν σοβαρή δηλητηρίαση.
Ο φλοιός χρησιμοποιείται στην ομοιοπαθητική ωστόσο όπως αναφέραμε, αν δεν έχετε γνώσεις καλό είναι να μην διακινδυνεύσετε και να ρωτήσετε κάποιον ειδικό.
Δείτε ακόμη: Βάζουμε Λουλούδια που τρώγονται στο πιάτο μας
Ακακία για προβλήματα αιμορραγίας, βρογχίτιδας, διάρροιας και λοιμώξεων του ανωτέρου αναπνευστικού
Στοιχεία από
permaculturemag
delta-trees
thesekdromi.gr
www.thes.gr
onejive.com
www.agriamanitaria.gr
