Λυκίσκος~Ηρεμιστική δράση για άγχος, ευερέθιστο έντερο, νόσο Crohn, νεύρωση στομάχου
Το επιστημονικό του όνομα είναι Humulus lupulus, ανήκει στην οικογένεια των κανναβοειδών (Cannabaceae) και συγγενεύει με την κάνναβη και την τσουκνίδα. Υπάρχουν αρσενικά και θηλυκά φυτά που αναπτύσσονται χώρια. Τα θηλυκά άνθη του λυκίσκου δίνουν στη μπύρα άρωμα, γεύση, πλούσιο αφρό και την χαρακτηριστική της πικράδα, η οποία εξισορροπεί τη γλυκύτητα της βύνης.
Άλλες ονομασίες: Ζυθοβότανο, Αγριόκλημα, Χούμελη.
Που βρίσκεται: Είναι ιθαγενές φυτό της Ευρώπης, που φύεται πλάι σε φράχτες και σε εδάφη άγονα και ακαλλιέργητα. Στην Ελλάδα το συναντούμε ως αυτοφυές στην Μακεδονία, ενώ καλλιεργείται σε πολλές ακόμη περιοχές της χώρας.
Τι και πότε συλλέγεται: Τα άνθη του θηλυκού φυτού στις αρχές του Φθινοπώρου.
Γεύση: Πικρή και κάπως δριμεία. Στην έντονη πικρή γεύση του οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η ικανότητά του να ενισχύει και να διεγείρει την πέψη, αυξάνοντας τις γαστρικές και άλλες εκκρίσεις.
Ιδιαιτερότητα: Πρόκειται για είδος συγγενές με την μαριχουάνα, που, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες δόσεις, έχει ναρκωτική επίδραση. Αυτό για το οποίο είναι δημοφιλής ο Λυκίσκος είναι η καθοριστική συμβολή του στην παρασκευή της μπύρας. Μάλιστα, για τον σκοπό αυτόν καλλιεργείται από τον 11ο αιώνα.
Ο Πλίνιος τον 1ο αιώνα π.κ.χ. ανέφερε τον λυκίσκο ως το φυτό που μεγαλώνει ανάμεσα στα επιλόβια και μετά τα σκοτώνει, όπως ο λύκος ανάμεσα στα πρόβατα. Έτσι πήρε το όνομα του στα λατινικά που σημαίνει μικρός λύκος, εξ’ ου και η ονομασία λυκίσκος στα Ελληνικά.
Περιγραφή:
Πολυετές, αναρριχώμενο, ψηλό φυτό, που μπορεί να φτάσει τα 7 μέτρα. Υπάρχει θηλυκός και αρσενικός λυκίσκος.
Άνθη: Τα θηλυκά ονομάζονται και κώνοι, ή στρόβιλοι, και είναι κιτρινωπά.
Βλαστός: Κοίλος στο εσωτερικό του τμήμα.
Φύλλα: Σύνθετα, οδοντωτά.
Συστατικά – χαρακτήρας
Περιέχει πτητικό έλαιο μέχρι 1% (το οποίο αποτελείται κυρίως από χουμουλίνη, μυρκίνη, β-καρυοφυλλίνη και φαρνεσίνη) και άλλες 100 περίπου χημικές συνθέσεις μεταξύ των οποίων γερανιόλη, λιναλοόλη, κιτράλη, λινιονίνη και σερονιδόλη. Ακόμα ένα πικρό σύμπλεγμα ρητίνης (3 – 12%) που περιέχει βαλεριανικό οξύ, λουμουλίνη και λουπουλίνη.
Το έλαιο μαζί με τις πικρές ουσίες είναι γνωστά ως λουπουλίνη. Επιπλέον περιέχει συμπυκνωμένες τανίνες, φυτικά χρωστικά γλυκοζίδια (αστραλαγίνη, κουερτιτρίνη, ρπυτίνη), λίπη, αμινοξέα και οιστρογόνες ουσίες, ασπαραγίνη. Ο χαρακτήρας του φυτού μεταβάλλεται σημαντικά με την ηλικία καθώς τα συστατικά του οξειδώνονται.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Ο λυκίσκος, πολυαγαπημένο συστατικό της μπύρας, καταπραΰνει την ένταση, το άγχος και τον πόνο. Ο λυκίσκος μπορεί να ηρεμήσει το νευρικό σύστημα και είναι θαυμάσιος για την αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με το στρες. Η αγχολυτική του δράση επενεργεί και στους μύες, ανακουφίζοντας τους από την ένταση.
Ο λυκίσκος είναι αναρριχητικό φυτό που αναπτύσσεται στην Ευρώπη, την Ασία και τη Β. Αμερική. Η ανακούφιση του στομαχιού και η υγιής πέψη είναι τα ισχυρότερα ιστορικά στοιχεία για τη χρήση του βοτάνου.
Η δράση του είναι ηρεμιστική, υπνωτική, αντισηπτική, στυπτική. Η έντονη χαλαρωτική του δράση στο κεντρικό νευρικό σύστημα το κάνει ωφέλιμο στη θεραπεία της αϋπνίας. Καταπραΰνει την ένταση και το άγχος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν αυτή η ένταση καταλήγει σε ανησυχία, πονοκεφάλους και ίσως δυσπεψία.
Το αποφεύγουμε όμως όταν υπάρχει έντονη κατάθλιψη, γιατί μπορεί να την επιδεινώσει. Σαν στυπτικό χορηγείται στη βλεννώδη κολίτιδα.
Για την αϋπνία συνδυάζεται με Βαλεριάνα και Πασιφλόρα.
Βαλεριάνα για ηρεμιστική, αντισπασμωδική, υποτασική δράση ΧΩΡΙΣ παρενέργειες
Σύγχρονες έρευνες απέδειξαν ότι αποστάγματα λυκίσκου χαλαρώνουν του μαλακούς μυώνες, ιδίως αυτούς του πεπτικού σωλήνα. Ο λυκίσκος συνεπώς χρησιμοποιείται μαζί με άλλα βότανα για τη θεραπεία διαταραχών όπως το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, η ασθένεια Crohn και η νεύρωση στομάχου.
Η ικανότητα του βοτάνου να χαλαρώνει και να καταπραΰνει συμπληρώνεται από την αντιβακτηριακή δράση συστατικών όπως η λουπουλίνη και η χουμουλίνη, που ελαττώνουν τις φλεγμονές και από τη συνολική τονωτική δράση ολόκληρου του φυτού.
Ο Λυκίσκος έχει μεγάλα αποθέματα οιστρογόνων με αποτέλεσμα η υπερβολική κατανάλωση μπύρας να μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια λίμπιντο στους άνδρες.
Δράσεις-Χρήσεις
Χωνευτικό
Χρησιμοποιείται στην δυσπεψία. Συγκαταλέγεται στα πικρά χωνευτικά. Ενεργοποιεί την πέψη σε περιστατικά ανορεξίας. Βοηθά στη νεύρωση του στομάχου.
Τονωτικό
Σε κατάλληλες δόσεις δρα ως καρδιοτονωτικό.
Καταπολεμά την κατακράτηση ούρων.
Αντιμετωπίζει την υπερένταση, το άγχος και την αϋπνία. Σε μεγάλες δόσεις παρουσιάζει ναρκωτική δράση. Χορηγείται ως καταπραϋντικό και ελαφρύ υπνωτικό, με τη μορφή σκευασμάτων που έχουν ως βάση το συμπυκνωμένο εκχύλισμα (Extract Lupuli).
Έχει στυπτική δράση. Σε μεγάλες δράσεις δρα ως σκωληκοκτόνο. Χρησιμοποιείται σε χρόνια έλκη, δερματικούς ερεθισμούς και πληγές.
Σε κατάλληλες φαρμακευτικές δόσεις δρα ως οιστρογόνο, γι’ αυτό και οδηγεί σε απώλεια της λίμπιντο σε άντρες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες συστηματικά. Σε μεγάλες δόσεις λειτουργεί ως αντιαφροδισιακό. Χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση του πριαπισμού.
Φυτοοιστρογόνα: Εν τέλει είναι επικίνδυνα ή ωφέλιμα για τον οργανισμό;
Βασικές Χρήσεις
*Ως έγχυμα, με χρήση των κώνων του είναι αντισπασμωδικό, ηρεμιστικό, κατασταλτικό του άγχους και της νευρικής έντασης. Η αποτελεσματικότητά του δεν περιορίζεται στις περιπτώσεις αϋπνίας, αλλά επεκτείνεται και σε άτομα πάσχοντα από ανορεξία, δυσπεψία, ορισμένες μορφές άσθματος, ακόμη και δυσμηνόρροια.
* Πλύσεις με το έγχυμα συμβάλλουν καθοριστικά στην αντιμετώπιση χρόνιων ελκών, πληγών και διαφόρων δερματοπαθειών.
* Ως έμβρεγμα, από τα φύλλα και τα λουλούδια του είναι διουρητικό και χωνευτικό, κατάλληλο για την τόνωση και υποστήριξη της εύρυθμης λειτουργίας του νευρικού και κυκλοφορικού συστήματος.
Tip: Τοποθετήστε μέσα στο μαξιλάρι με κώνους λυκίσκου και ο ύπνος, που δεν θα αργήσει να έρθει, θα είναι γλυκός. Οι κώνοι είναι καλύτερο να χρησιμοποιούνται φρέσκοι για την αϋπνία και οι αποξηραμένοι κώνοι που χρησιμοποιούνται στα μαξιλάρια για την έλλειψη ύπνου πρέπει να αντικαθιστώνται κάθε λίγους μήνες γιατί οι παλαιοί αποξηραμένοι κώνοι μπορεί να είναι διεγερτικοί.
Υπάρχουν παρενέργειες;
- Εάν γίνεται λήψη λυκίσκου πρέπει πάντα να λαμβάνεται προ ύπνου και ποτέ πριν την οδήγηση.
- Οι θεραπευτικές του ιδιότητες είναι βραχυπρόθεσμες.
- Απαγορεύεται η λήψη του από άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη.
- Σε μεγάλες ποσότητες δύναται να προκαλέσει διαταραχές του έμμηνου κύκλου.
- Γενικότερα η χρήση του να ακολουθεί την συνιστωμένη δοσολογία καθώς οι στροβιλοκώνοι σε υπερβολική δόση γίνονται τοξικοί και προκαλούν πονοκεφάλους, δυσπεψία, εμετούς, αδυναμία, πόνους στην κοιλιά και την καρδιά.
Η επαφή του δέρματος με το ζωντανό φυτό είναι πιθανό να αποτελέσει αιτία εμφάνισης δερματίτιδας.
Οι γυναίκες που μαζεύουν λυκίσκο μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές ή και πλήρη διακοπή της εμμηνορρυσίας, πράγμα που οφείλεται στην απορρόφηση του ελαίου από τα χέρια. Υπεύθυνα για αυτό είναι τα οιστρογόνα που περιέχει το φυτό και που επίσης ευθύνονται για την αναφροδισιακή επίδραση τους στους άνδρες.
Συγκρατούμε τέλος πως ο λυκίσκος έχει και ιδιαίτερο επενδυτικό ενδιαφέρον: O ΛΥΚΙΣΚΟΣ-Humulus Lupulus: Ο αγνοημένος θησαυρός της Ελλάδας
Στοιχεία από:
www.mednutrition.gr
www.itrofi.gr
www.avogel.gr
www.haniotika-nea.gr
