Κολοκύθα: Ένα παραμελημένο θαύμα της Φύσης
Γράφει η Μαρία Αλιμπέρτη – Κατσάνη
Για εσένα που έχεις ξεχασμένη μια κολοκύθα στην αποθήκη… Ποια κολοκύθα; Αυτή που σου φόρτωσαν από το χωριό και δεν ήξερες τι να την κάνεις; Ναι – ναι αυτή τη μεγάλη πορτοκαλί κολοκύθα λέω… Ναι το βρήκες… Δες λοιπόν τι χάνεις που την έχεις παραπεταμένη…
Η πορτοκαλί κολοκύθα είναι γνωστή από την αρχαιότητα στην Ελλάδα περισσότερο από το κλασικό κολοκύθι, ιδιαίτερα χρήσιμη λόγω της δυνατότητας που έχει να φυλάσσεται όλο το χρόνο στην αποθήκη σε εποχές που δεν υπήρχε το ρεύμα και να μπορεί να χρησιμοποιείται τον Χειμώνα που δεν υπάρχουν πολλά λαχανικά.
Στην σημερινή σύγχρονη κουζίνα δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, είναι όμως ένα λαχανικό γευστικό και άκρως θρεπτικό που δεν θα πρέπει να λείπει από τη διατροφή μας γιατί έχει μεγάλη θρεπτική αξία.
Παρ’ όλα αυτά θεωρείται gourmet και σερβίρετε στα καλύτερα εστιατόρια σε όλο τον κόσμο με διάφορους τρόπους, περίοπτη θέση σε αυτά έχει η βελουτέ κολοκυθόσουπα, ενώ οι παιδίατροι την συνιστούν σαν το πρώτο λαχανικό που μπαίνει στην διατροφή ενός βρέφους.
Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε β-καροτένιο, το οποίο μετατρέπεται στον οργανισμό μας σε βιταμίνη Α.
Διατροφικά στοιχεία ανά 100 mg
- Θερμίδες (kcal) 44
- Λιπίδιο 0,1 g
- Χοληστερόλη 0 mg
- Νάτριο 4 mg
- Κάλιο 352 mg
- Υδατάνθρακες 12 g
- Φυτικές ίνες 2 g
- Ζάχαρη 2,2 g
- Πρωτεΐνη 1 g
- Βιταμίνη A 10.630 IU
- Βιταμίνη C 21 mg
- Ασβέστιο 48 mg
- Σίδηρος 0,7 mg
- Βιταμίνη D 0 IU
- Βιταμίνη B6 0,2 mg
- Βιταμίνη B12 0 µg
- Μαγνήσιο 34 mg
Το β-καροτένιο που περιέχει η κολοκύθα διαθέτει εξαιρετικές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών νοσημάτων εμποδίζοντας την οξείδωση της χοληστερίνης στο σώμα, λόγω της δράσης του κατά των ελευθέρων ριζών, μειώνει τον κίνδυνο διάφορων μορφών καρκίνου και κυρίως του καρκίνου του εντέρου και του πνεύμονα.
Β-καροτένιο: Αντικαρκινική-Αντιοξειδωτική δράση, βελτιώνει την όραση, συμβάλλει στη μακροζωία
Περιέχει πολλές φυτικές ίνες που βοηθούν στην αποβολή της χοληστερίνης από τον οργανισμό, αλλά και αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου ενώ είναι ιδιαιτέρα ευεργετική για όσους υποφέρουν από γαστρικά προβλήματα.
Η πορτοκαλί ή κίτρινη κολοκύθα μπορεί να συντηρηθεί από ένα χρόνο έως και 6 μήνες, χωρίς να αφυδατωθεί και μπορείτε να τη βρείτε από τον Αύγουστο μέχρι το Μάρτιο, ωστόσο η καλύτερη εποχή ωρίμανσής της είναι από τον Οκτώβριο μέχρι το Νοέμβριο.
Οι ιθαγενείς Αμερικανοί τη θεωρούσαν τόσο θρεπτική, που την έθαβαν μαζί με τους νεκρούς, γιατί πίστευαν ότι θα τους χάριζε δύναμη στο τελευταίο τους ταξίδι
Αν θέλετε να χάσετε βάρος ή απλά θέλετε να είστε υγιείς, τότε βάλτε την στην διατροφή σας και αδυνατίστε τρώγοντας κολοκύθα γιατί είναι εξαιρετικά χαμηλή σε θερμίδες, διαθέτει εξαιρετικά υψηλά επίπεδα βιταμινών και ανόργανων στοιχείων.
Η κολοκύθα είναι πολύ νόστιμη σε σχέση με το πράσινο κολοκύθι, μπορεί να γίνει πίτα, ψητή, σούπα ακόμα και γλυκό του κουταλιού, είναι φτωχή σε θερμίδες, και σε κάνει να νιώθεις χορτάτος
Φτιάξε εύκολη κολοκυθόπιτα
Οι σπόροι της οι γνωστοί κολοκυθόσποροι ή πασατέμπος, είναι γεμάτοι από ανόργανα άλατα, υγιή λιπαρά και πρωτεΐνη, είναι μια εξαιρετική πηγή μαγνησίου, το οποίο είναι σημαντικό για τα καλά επίπεδα ενέργειας, τα υγιή οστά και για ισχυρό νευρικό και καρδιαγγειακό σύστημα.
Κολοκυθόσποροι: Καταπολεμούν καρκίνο και διαβήτη, ενώ βελτιώνουν τη λίμπιντο
5 οφέλη που παρέχει η κολοκύθα στην υγεία
Όπως εξηγεί η διαιτολόγος Julia Zumpano, από την Cleveland Clinic στο Οχάιο, η κολοκύθα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες, πρωτεΐνες και λιπαρά οξέα. Είναι επίσης πλούσια στα αντιοξειδωτικά καροτινοειδή, τα οποία της χαρίζουν το φωτεινό πορτοκαλί χρώμα της.
Η σημασία των καροτενοειδών στην υγεία μας
Όλ’ αυτά τα συστατικά τις προσδίδουν πολλές ωφέλιμες ιδιότητες. Η κυρία Zumpano παραθέτει πέντε από αυτές που έχουν μελετηθεί περισσότερο:
Χαρίζει γερή όραση
Η κολοκύθα περιέχει πολλά συστατικά που ωφελούν τα μάτια. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται οι βιταμίνες C, Ε και βήτα-καροτίνη (ή β-καροτένιο), που μειώνουν τον κίνδυνο αναπτύξεως ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Η βήτα-καροτίνη είναι ένα βασικό καροτινοειδές. Στον ανθρώπινο οργανισμό μετατρέπεται σε βιταμίνη Α, η οποία έχει ζωτική σημασία για την υγεία των ματιών. Βοηθεί επίσης τον αμφιβληστροειδή να απορροφά και να επεξεργάζεται τα φωτεινά ερεθίσματα.
Δύο άλλα καροτινοειδή που ωφελούν τα μάτια είναι η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη. Μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο αναπτύξεως καταρράκτη και να επιβραδύνουν την εκφύλιση της ωχράς.
Μία μερίδα κολοκύθα (περίπου 1 φλιτζάνι) παρέχει περισσότερο από το 200% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης βιταμίνης Α.
Πως επιδρούν τα Καροτενοειδή-Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη, στην όραση
Είναι ωφέλιμη για την καρδιά
Όπως προαναφέρθηκε, η κολοκύθα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά συστατικά, με αποτέλεσμα να συμβάλλει στην πρόληψη της καρδιοπάθειας. Επιπλέον, οι σπόροι της κολοκύθας περιέχουν φυτικές στερόλες, οι οποίες μπορεί να μειώσουν την κακή (LDL) χοληστερόλη στο αίμα.
Περιέχουν επίσης ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση των τριγλυκεριδίων και της αρτηριακής πίεσης. Η κολοκύθα είναι επίσης πλούσια σε κάλιο, το οποίο επίσης είναι πολύτιμο για την καρδιολογική υγεία. Ένα φλιτζάνι κολοκύθα περιέχει το 16% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης καλίου.
Ω 3 λιπαρά οξέα: Ωφελούν την καρδιά, μειώνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου
Τονώνει το ανοσοποιητικό
Τα συστατικά της κολοκύθας που τονώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολλά και διαφορετικά. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι βιταμίνες Α, C και E, καθώς και ο σίδηρος.
Ένα φλιτζάνι κολοκύθα παρέχει το 19% της ημερήσιας συνιστώμενης δόσης βιταμίνης C.
Βιταμίνη C: Ενισχύει την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού σε επιθέσεις ιών και βακτηρίων
Καταπολεμά τον καρκίνο
Τα καροτινοειδή είναι κίτρινες, πορτοκαλί και κόκκινες χρωστικές που παράγονται από φυτικής προελεύσεως τρόφιμα, όπως η κολοκύθα, τα κολοκυθάκια, οι τομάτες και τα καρότα. Τα συστατικά αυτά έχουν πανίσχυρες αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Με άλλα λόγια, καταπολεμούν τις βλαβερές επιδράσεις που έχουν οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου στο σώμα.
Οι επιδράσεις αυτές θεωρούνται γενεσιουργός αιτία του καρκίνου και η κολοκύθα φαίνεται ότι προστατεύει από ορισμένες μορφές του. Το 2016, π.χ., μελέτη έδειξε ότι μια διατροφή πλούσια σε βήτα-καροτίνη μπορεί να καταστέλλει τον καρκίνο του προστάτη. Και το 2014, άλλη μελέτη έδειξε ότι μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου.
Βιταμίνη Α και β-καροτένιο: Συμπληρώματα και καρκίνος
Συμβάλλει στο αδυνάτισμα
Η κολοκύθα παρέχει μόλις 50 θερμίδες ανά φλιτζάνι, αλλά και 3 γραμμάρια φυτικών (διαιτητικών) ινών που διεγείρουν το αίσθημα κορεσμού της πείνας. Γι’ αυτό τον λόγο είναι κατάλληλη για όσους προσπαθούν να χάσουν βάρος χωρίς να πεινάνε.
Μετά από όλα όσα σας είπα εσείς θα έχετε την κολοκύθα ακόμα στο … σκοτάδι; Μην ξεχνάτε, «ο θεός τα πάντα εν σοφία εποίησεν» και η πορτοκαλί κολοκύθα δεν είναι μεταλλαγμένο προϊόν αλλά πρωτότυπο, άλλοτε ανοιχτόχρωμη λευκή, άλλοτε σκούρο πορτοκαλί και σε διάφορα σχήματα ανάλογα με την ποικιλία και τον τόπο που αναπτύσσεται!
Διαβάστε ακόμη: Θρεπτική αξία-Οφέλη και ιδιότητες της κολοκύθας
Κολοκύθα: Ιδιότητες και συνταγή για κολοκυθόσουπα βελουτέ
Κολοκύθα και γλυκοπατάτα: Οι δύο υπερτροφές του Φθινοπώρου
Το τερπνόν μετά του ωφελίμου: Γλυκές μπάρες κολοκύθας
Πηγές: www.iatropedia.gr
Μαρία Αλιμπέρτη – Κατσάνη – emvolos.gr Κολοκύθα: Ένα παραμελημένο θαύμα της Φύσης
