“Κλιματική αλλαγή”, πυρκαγιές και επιπτώσεις στη διατροφική αλυσίδα

“Κλιματική αλλαγή”, πυρκαγιές και επιπτώσεις στη διατροφική αλυσίδα

Ξενάκη Δήμητρα, Δρ Δομικής Χημείας Τροφίμων

Οι πυρκαγιές αυξάνονται σε όλο τον κόσμο ως προς τη συχνότητα, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια. Ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς μεγαλώνει σε ορισμένες συνθήκες, όπως π.χ. σε περιόδους ξηρασίας ή σε περιόδους με κύματα καύσωνα καθώς και σε περιόδους ισχυρών ανέμων.

Αυτή η αύξηση, δημιουργεί την ανάγκη κατανόησης των επιπτώσεων στην υγεία, από την έκθεση στις δασικές πυρκαγιές. Ο καπνός της πυρκαγιάς είναι ένα μείγμα επικίνδυνων ατμοσφαιρικών ρύπων, όπως:

• NO2,
• όζον,
• αρωματικοί υδρογονάνθρακες ή
• μόλυβδος.

Εκτός από τη μόλυνση του αέρα με τοξικούς ρύπους, οι πυρκαγιές επηρεάζουν ταυτόχρονα και το κλίμα, απελευθερώνοντας μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

“Τροφή-Φάρμακο”: Ναι, μόνο που Το διοξείδιο του άνθρακα δεν είναι ρύπος και αυξάνεται ΠΌΛΎ ΣΟΦΆ από τον ίδιο τον ΠΛΑΝΉΤΗ, για να ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΥΤΕΊ, δηλαδή να οδηγήσει σε ΑΥΞΗΜΈΝΗ ΒΛΆΣΤΗΣΗ ΌΠΩΣ ΣΥΜΒΑΊΝΕΙ ΣΤΑ ΘΕΡΜΟΚΉΠΙΑ! 

Με την κλιματική αλλαγή, που οδηγεί σε υψηλότερες θερμοκρασίες και ξηρότερες συνθήκες και την αυξανόμενη αστικοποίηση των αγροτικών περιοχών, η περίοδος των πυρκαγιών ατυχώς, ξεκινά νωρίτερα και τελειώνει αργότερα.

Τα αποτελέσματα των πυρκαγιών γίνονται πιο ακραία όσον αφορά τη διάρκεια, την ένταση και τα στρέμματα που καίγονται. Μπορούν να διαταράξουν τη μεταφορά, τις επικοινωνίες, την παροχή νερού και τις υπηρεσίες ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου και έχουν μεγάλες επιπτώσεις στη γεωργία

Το μέγεθος των πυρκαγιών αυξάνεται όχι μόνο λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά και λόγω αλλαγών στη χρήση γης, των πρακτικών διαχείρισης της γης και των δημογραφικών στοιχείων.

“Τροφή-Φάρμακο”: Ναι, πριν την (εγ-)κλιματική “αλλαγή” οι φωτιές ήταν πιο ήπιες, δεν έκαιγαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους και γενικά ήταν πιο… διαχειρίσιμες!! Δηλαδή, άλλη η συμπεριφορά ΠΡΙΝ την “κλιματική αλλαγή” και άλλη ΜΕΤΆ.. Τί άλλο θα διαβάσουμε πια;; Έχει χαθεί ΚΆΘΕ ΊΧΝΟΣ ΛΟΓΙΚΉΣ!

Κλιματική αλλαγή: Ένας επικίνδυνος μύθος, μια απάτη που στηρίζεται σε διάτρητα επιστημονικά στοιχεία 

Σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία μέχρι τον Καναδά, σε όλη την Ευρώπη, την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κλιμακούμενες πυρκαγιές καταστρέφουν το περιβάλλον και την άγρια ζωή του, προκαλούν κακό στην υγεία των ανθρώπων και των ζώων και φέρνουν πρόσθετους κινδύνους για τη διαθεσιμότητα τροφής.

Ποτέ στο παρελθόν οι απειλές για τον εφοδιασμό σε τρόφιμα δεν ήταν τόσο διαφορετικές και αλληλένδετες.

Από παλιά, υπήρχαν κίνδυνοι στη γεωργία, όπως πλημμύρες και ξηρασία. Σήμερα παρατηρούμε πρόσθετους κινδύνους π.χ. κλιματική αλλαγή ή πανδημίες. Η γεωργία είναι υπό πολιορκία από όλα τα μέτωπα.

“Τροφή-Φάρμακο”: ΌΧΙ καμμία πανδημία ΔΕΝ αποτελεί κίνδυνο για την γεωργία, αλλά Η διαχείριση της πανδημίας φέρνει δραματικές αυξήσεις στα τρόφιμα-Φόβοι για έξαρση της πείνας 

και είναι κάτι για το οποίο, εμείς οι… ψεκασμένοι, διαβλέπαμε, ανησυχούσαμε και προειδοποιούσαμε ΕΞ ΑΡΧΉΣ: Μήπως τώρα καταλαβαίνεις ότι δημόσια υγεία και οικονομία πάνε μαζί; 

Καθώς οι καταστροφές γίνονται πιο συχνές και πιο έντονες από ποτέ, πρέπει να δράσουμε τώρα εάν θέλουμε να προστατευτούμε από έναν καταστροφικό κίνδυνο, που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα παραγωγής τροφίμων.

Απώλειες αγροτικής παραγωγής από πυρκαγιές

Οι πυρκαγιές έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην παραγωγή τροφίμων. Οι άμεσες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πολυάριθμες, όπως η εισπνοή καπνού, οι αλλαγές στις αγρο-οικολογικές συνθήκες και η καταστροφή των καλλιεργειών, των ζώων ή των συγκομισμένων προϊόντων.

Έμμεσα, οι επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων είναι το αυξημένο κόστος μεταφοράς που οδηγεί σε μειωμένη προσβασιμότητα σε τρόφιμα αλλά και σε απώλεια εισοδήματος.

“Τροφή-Φάρμακο”: Βοηθήστε με σας παρακαλώ να αντιληφθώ τον τρόπο με τον οποίο οι πυρκαγιές αυξάνουν το κόστος μεταφοράς; 

Οι πυρκαγιές οδηγούν σε διάβρωση του εδάφους, επειδή το νερό τρέχει πιο γρήγορα στο γυμνό, ασταθές έδαφος σε δάση σοβαρά καμένα, με αποτέλεσμα τη μειωμένη γονιμότητα του εδάφους.

[Αν και η σχέση φωτιάς-γόνιμου εδάφους είναι περίπλοκη, προκύπτουν ορισμένες γενικότητες.

Οι πυρκαγιές συνήθως έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του μεγέθους των δεξαμενών πολύτιμων στοιχείων για τις καλλιέργειες καθώς επίσης και τη μείωση των οργανικών θρεπτικών στοιχείων του εδάφους ενώ παράλληλα, αυξάνουν τα ποσοστά ανακύκλωσης και αναδιανέμουν τα θρεπτικά συστατικά του εδάφους (Fisher and Binkley 2000).

Η ένταση της φωτιάς πιθανότατα καθορίζει τη δυναμική των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους μετά την πυρκαγιά. https://www2.nau.edu/~gaud/bio300w/frsl.htm]

Η αλλαγμένη σύνθεση του εδάφους και τα τοξικά προϊόντα καύσης που επιδρούν αρνητικά τις λεκάνες απορροής επηρεάζουν τόσο την απόδοση όσο και την ποιότητα της γης για εκτεταμένες περιόδους.   

“Τροφή-Φάρμακο”: ΠΡΟΣΟΧΉ! Τα παραπάνω (στην αγκύλη) και ο σύνδεσμος αφορούν στις ΔΑΣΙΚΈΣ περιοχές, όπου η διαχείριση μετά από μία πυρκαγιά είναι διαφορετική.. Άρα ΜΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΘΕΊΤΕ από τα συμπεράσματα.

Στον κάμπο, όπου υπάρχουν καλλιέργειες, ακόμη και όταν υπάρξει πυρκαγιά μπορεί πιο εύκολα να διαχειριστεί και από θέμα πρόσβασης και από θέμα βλάστησης. Επίσης μετά από μία πυρκαγιά, μπορείς μακράν πιο εύκολα να λιπάνεις το έδαφος!

Επίσης θα πρέπει να επισημάνουμε πως βάσει έρευνας του Ομοσπονδιακού Ερευνητικού Ινστιτούτου Έρευνας Δασών, Χιονιού και Τοπίου (WSL) της Ελβετίας, το οποίο ερευνά επί 20 χρόνια την δυναμική της αναγέννησης των καμένων δασών: «τα οικοσυστήματα έχουν ανθεκτικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι αργά ή γρήγορα μπορούν να ανακάμψουν.

Η αλλαγή τις επόμενες δεκαετίες μπορεί να εκπλήξει, αφού η ποικιλομορφία τους ξεπερνά αυτήν του προηγούμενου δάσους. Μετά από έναν τέτοιο τραυματισμό της φύσης, στην καμένη πλέον επιφάνεια του εδάφους επικρατούν εντελώς διαφορετικές συνθήκες από ό,τι πριν στο σκιερό και πυκνό δάσος των κωνοφόρων. Για πολλά είδη γεννιέται έτσι ένας κατάλληλος, συχνά τεράστιος, βιότοπος.”

Για περισσότερα: Οικοσύστημα~Το ανοσοποιητικό της Γης: Σπάνια είδη κατακτούν τις καμένες περιοχές 

Ο καπνός από τη φωτιά μπορεί να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή στη βλάστηση, με αποτέλεσμα ελάχιστες αποδόσεις συγκομιδής και κακή ποιότητα προϊόντων – επηρεάζοντας αρνητικά τα κέρδη. Η εισπνοή καπνού από τα ζώα έχει επίσης συνδεθεί με αναπαραγωγικές απώλειες, οδηγώντας κατά συνέπεια σε επισιτιστική ανασφάλεια, καθώς υπάρχουν λιγότεροι πόροι για κατανάλωση.

Επιπλέον, η απώλεια θρεπτικών συστατικών που προκαλείται από την έκθεση στον καπνό καθιστά τα χωράφια άγονα, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις ελλείψεις στην παραγωγή τροφίμων.

Ο καπνός μπορεί να βλάψει ορισμένα φρούτα και λαχανικά. Για παράδειγμα, ο καπνός μεταβάλλει τη χημική σύνθεση του σταφυλιού, προσδίδοντας στα φρούτα άρωμα καπνού, που οδηγεί σε σημαντικές οικονομικές απώλειες για τους αμπελοκαλλιεργητές και τους οινοποιούς.

Η μεταβαλλόμενη κλίμακα και η ένταση των πυρκαγιών επηρεάζουν επίσης τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας, βελτίωσης της διατροφής, διασφάλισης υγιεινών ζωών και προαγωγής της ευημερίας.

Αυτό είναι ευνόητο, αφού οι πυρκαγιές επηρεάζουν αρνητικά τον αέρα, την ποιότητα του νερού και τη γονιμότητα του εδάφους, δημιουργώντας ένα σύνθετο αποτέλεσμα με σοβαρές συνέπειες για την επισιτιστική ασφάλεια παγκοσμίως.

“Τροφή-Φάρμακο”: Γι’ αυτό οι… παγκόσμιοι οργανισμοί που σκέφτονται για εμάς, πριν από εμάς, έχουν στραφεί σε είδη που ΔΕΝ επηρεάζονται… αρνητικά από φωτιές και καπνούς! ΕΕ: Ποιά έντομα εγκρίθηκαν επίσημα ως νέα τρόφιμα για την αντιμετώπιση “κλιματικής αλλαγής” και “επισιτιστικής κρίσης” 

και Συνθετική καλλιέργεια κρέατος: Λύση στην επισιτιστική κρίση ή τεράστια παγίδα;

και Εγκρίθηκε το γενετικά μεταλλαγμένο σιτάρι κόντρα στην “κλιματική αλλαγή” 

Ο αντίκτυπος των καταστροφικών δασικών πυρκαγιών, σε εκατομμύρια στρέμματα σε ολόκληρη την Καλιφόρνια (2017, 2020), την Ελλάδα (2018) και την Αυστραλία (2019/2020), για παράδειγμα, ήταν τεράστιος. Το 2017, κάηκαν 500 στρέμματα αμπελώνων της Καλιφόρνιας. Η συγκομιδή οινοποιήσιμων σταφυλιών, δεν μπόρεσε να γίνει, προκαλώντας οικονομική ζημιά περίπου 75 εκατομμυρίων δολαρίων.

Οι ελαιοκαλλιεργητές στη λεκάνη της Μεσογείου είναι μεταξύ εκείνων που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο, λόγω των αυξανόμενων και εντονότερων δασικών πυρκαγιών. (Paolo DeAndreis, Μάρτιος 2022), https://el.oliveoiltimes.com/world/wildfires-are-becoming-more-frequent-and-intense-globally-researchers-find/105909 

Το 1922, το GRID-Arendal* με έδρα τη Νορβηγία, σε συνεργασία με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, εξέδωσε μια νέα έκθεση με σκοπό να τονίσει τον αυξανόμενο κίνδυνο πυρκαγιών παγκοσμίως.

Η έκθεση 100 σελίδων παρουσιάζει μια ζοφερή εικόνα: Η κλιματική αλλαγή προκαλεί συχνότερες σοβαρές και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές σε περιοχές που προηγουμένως δεν επηρεάζονταν από αυτές.

“Τροφή-Φάρμακο”: Γιατί προηγουμένως ήταν πιο… ελέγξιμες οι φωτιές (ελέγχεται η φωτιά;), ενώ τώρα όχι; Διαβάστε:  Έρευνα–σοκ από το ΜΙΤ: Η απάτη της κλιματικής αλλαγής και οι πράσινες πολιτικές θα φέρουν το τέλος του σύγχρονου πολιτισμού 

Ένα “παράξενο” πράγμα: Όπου ΔΕΝ υφίστανται ΠΟΛΙΤΙΚΈΣ ΑΤΖΈΝΤΕΣ όλα έχουν διαφορετική έκβαση.. Ούτε (εγ-)κλιματικές αλλαγές, ούτε έρημοι, ούτε τίποτε δεν εμποδίζει την ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΉ ΑΣΦΆΛΕΙΑ! Πώς η Σαουδική Αραβία μετατρέπει την έρημο σε όαση καλλιεργήσιμου εδάφους (Βίντεο) 

Η τάση, είναι μια τάση αύξησης των καταστροφών από τις δασικές πυρκαγιές στη γεωργία και η έκθεση προβλέπει αύξηση κατά 50% στη συχνότητα των πυρκαγιών έως το 2100 – πολύ περισσότερο σε ορισμένες περιοχές – εκτός εάν ληφθούν δραστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της δραστικής μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

“Τροφή-Φάρμακο”: Ο ορισμός του παράδοξου και της ΔΙΑΣΤΡΈΒΛΩΣΗΣ!! Τα θερμοκήπια τα φτιάχνουμε για να ΑΥΞΉΣΟΥΜΕ την παραγωγή φυτών, ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες (π.χ. Χειμώνας) αλλά εμείς για κάποιον λόγο πρέπει να μειώσουμε δραστικά τις εκπομπές που θα οδηγήσουν σε ΆΥΞΗΣΗ της βλάστησης!!! Για να πετύχουμε τί; ΜΕΊΩΣΗ; Θα τρελαθούμε εν τελώς..

Διοξείδιο του άνθρακα (CO2): Ο πολύτιμος ρόλος του στη ζωή του πλανήτη 

Εκτός αυτού, οι αγρότες παντού πρέπει να είναι έτοιμοι, προειδοποίησε ο Glynis Humphrey, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν στη Νότια Αφρική και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης. https://www.unep.org/resources/report/spreading-wildfire-rising-threat-extraordinary-landscape-fires).

Η διαχείριση των πυρκαγιών είναι ένα δύσκολο θέμα. Δεν υπάρχουν έτοιμες απαντήσεις. Άλλωστε, τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν, θα διαφέρουν από τη μια περιοχή στην άλλη.

Όμως, με την κλιματική αλλαγή, η πυρκαγιά είναι ένας αυξανόμενος παγκόσμιος κίνδυνος και η διαχείρισή της θα πρέπει να αποτελεί ερευνητική προτεραιότητα.

Αμφισβητείται στατιστική μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση κλιματικής αλλαγής με το φαινόμενο του θερμοκηπίου 

και “Κλιματική κρίση”: Νέα μελέτη ανατρέπει το αφήγημα   

Διαβάστε ακόμη: Η επιστημονική αλήθεια για τις πυρκαγιές και την αναδάσωση 

Χρήσιμες οδηγίες: Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς; 

Βελανιδιές, ακακίες και κουμαριές αντί για πεύκα στα καμένα 

Μέτρα προστασίας από τον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια 

Η εγκληματική αφαίρεση της δασοπυρόσβεσης από τα Δασαρχεία 

Γιατί τα ατέλειωτα βουνά της Βουλγαρίας δεν καίγονται όπως της Ελλάδας;

Φυσικοί τρόποι καθαρισμού των πνευμόνων από τον τοξικό καπνό των πυρκαγιών 

* GRID-Arendal : Περιβαλλοντολογικό Πρόγραμμα, που συνεργάζεται με αυτό των Ηνωμένων Εθνών, (UN Environment, ή UNEP). Εδρα:Arendal, – Νορβηγία

Πηγή: www.iatronet.gr