Χαμομήλι: Ένα βότανο πρώτης ανάγκης

Χαμομήλι: Ένα βότανο πρώτης ανάγκης

Γράφει ο φυσιοδίφης – ερευνητής βοτανολογίας, Άρης Πέτρου Παπαδάκης,

ΧΑΜΟΜΗΛΙ
ΈΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΑΚΙ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ

Μικρό, ταπεινό αλλά εξαιρετικά θεραπευτικό.
Μαζί με το τσάι είναι τα δύο βότανα που ξέρουν όλοι.
Μεγάλοι και μικροί.

Πρέπει να έχω πιεί ένα λιβάδι χαμομήλι σαν παιδί, μιας και η γιαγιά μου οτιδήποτε και αν πάθαινα να.. Χαμομήλι μου έδινε.. 

Και πράγματι το χαμομήλι είναι ένα “πολυεργαλείο” στο χώρο της βοτανοθεραπείας μιας και έχει μια ευρεία γκάμα εφαρμογών.
Γνωστό ανά τους αιώνες.

Η λέξη χαμομήλι προέρχεται από το αρχαίο “χαμαίμηλον” (χαμαί + μήλον)
Το “χάμαι” είναι αρχαία λέξη, το λέμε στην Κρήτη ακόμη και σημαίνει κάτω, επί του εδάφους, χάμω, χάμου, χαμηλά.
Το μήλο του εδάφους λοιπόν.

Τα βασικά είδη που υπάρχουν είναι:

• Το Matricaria chamomilla (γνωστό επίσης Matricaria recutita, ή Chamomilla recutita ή Γερμανικό ή άγριο χαμομήλι. Είναι το πιο δημοφιλές είδος.
• Και το Chamaemelum nobile, ή “Ρωμαϊκό χαμομήλι το οποίο είναι πιο πολύ καλλιεργήσιμο και χρησιμοποιείται στην παρασκευή καλλυντικών.

– Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για την επώδυνη εμμηνόρροια, κατά της υστερίας, της μελαγχολίας και των κολπικών παθήσεων
– Ο Διοσκουρίδης και αργότερα ο Παύλος Αιγινίτης το συνιστούσαν ως αντιπυρετικό, παυσίπονο και εμμηναγωγό.
– Κατά τον Γαληνό οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν ως αντιπυρετικό και κυρίως κατά των διαλειπόντων πυρετών.
– Ο Αρίστων (ιατρός προγενέστερος του Ιπποκράτη) όπως αναφέρει ο Γαληνός, παρασκεύαζε με το χαμομήλι φάρμακο που ονόμαζε «κωλικήν» και το συνιστούσε κατά «παντός άλγους».

Από την Κρητική λαϊκή παράδοση διαβάζουμε:

Στην Κρήτη το βότανο συλλέγεται «απ’ τα’ Άη Γιωργιού και πόδε» (και μετά)
Πάντα δε μέσα στο «Χριστός Ανέστη».
«Το ζεσταίνομε καλά με λάδι και ποτρίβγομε τα μωρά, οντέν είναι σουλουχουνιασμένα (κρυωμένα)».

Και βέβαια οι κοπέλες το χρησιμοποιούσαν για ομορφιά! «Τώρα που εξεπονηρέψαν οι κοπελιές, λούγουνται με καμηλάκια και ξανθαίνουν τα μαλλιά ντονε».

Πώς να βάψεις τα μαλλιά σου χωρίς βαφές 

Στις ΗΠΑ, το κοινό χαμομήλι θεωρείται GRAS, δηλαδή ως ασφαλές για την υγεία του ανθρώπου
(GRAS:Generally Recognized As Safe)

Επίσης Η μονογραφία της Γερμανικής Επιτροπής Ε ενέκρινε τη χρησιμοποίηση του χαμομηλιού για πλήθος θεραπευτικών χρήσεων.

Αναλυτικά το χαμομήλι το χρησιμοποιούμε για:

• Αϋπνία 
• Κρίσεις άγχους 
• Κατάθλιψη  
• Κρίσεις πανικού 
• Φοβίες – εμμονές 
• Πονόλαιμο 
• Κοινό κρυολόγημα – γρίπη 
• Πεπτικά προβλήματα 
• Εντερικά προβλήματα 
• Πόνους γενικά (αντιφλεγμονώδη δράση) 
• Διάρροια 
• Φλεγμονές στοματικού βλεννογόνου 

ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΗΣΗΣ.

Μια κουταλιά της σούπας σε 200 ml βραστό νερό για 10 λεπτά.
Πίνουμε 3,4 ροφήματα την ημέρα

ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΕΛΑΙΟ ΧΑΜΟΜΗΛΙΟΥ

Το χαμομηλελαιο μπορούμε να το φτιάξουμε εύκολα αν γεμίσουμε ένα βάζο με λουλουδάκια χαμομηλιού (αφού πρώτα τα έχουμε αφήσει να μαραθούν για μια εβδομάδα ώστε να αποβάλουν μεγάλο μέρος της υγρασίας τους), και κατόπιν να γεμίσουμε αυτό το βάζο ως επάνω-επάνω με ένα καλό ελαιόλαδο.

Το σφραγίζουμε καλά με το καπάκι του και το αφήνουμε σε ένα σχετικά ζεστό μέρος να μην το χτυπάει όμως ο ήλιος για 6 εβδομάδες.
Μπορούμε να το αφήσουμε 1 εβδομάδα δίπλα σε ένα παράθυρο και μετά τις υπόλοιπες 5 να το βάλουμε σε ένα ντουλάπι.

Το πολύ φως γενικά τείνει να οξυδώνει το έλαιο μας.
Δεν ξεχνάμε μέρα παρά μέρα να ανακινούμε ελαφρά το βάζο μας.
Μετα τις 6 εβδομάδες σουρώνουμε, αποθηκεύουμε σε γυάλινο μπουκάλι, κατά προτίμηση σκούρο.

Δείτε και Πως φτιάχνουμε λάδι και βάμμα χαμόμηλου 

Αυτό το έλαιο μπορούμε να το χρησιμοποιούμε τοπικά με επάλειψη για:

• Δερματίτιδες 
• Αιμορροΐδες 
• Πρωκτική ραγάδα 
• Πονεμένους μυς και αρθρώσεις 
• Καψίματα 
• Κοψίματα 
• Ακμή 
• Τσίμπημα εντόμων 
• Εξανθήματα 
• Μαύροι κύκλοι στα μάτια
• Ως υλικό παρασκευής καλλυντικών κρεμών προσώπου και σώματος.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ – ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Οι περισσότεροι ειδικοί λένε ότι το χαμομήλι είναι ασφαλές.
Μπορεί να προκαλέσει υπνηλία και, σε μεγάλες δόσεις, έμετο.

Έχει επίσης τη δυνατότητα να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις σε άτομα που είναι αλλεργικά σε συγγενή φυτά στην οικογένεια μαργαριτών, αν και τέτοιες αντιδράσεις είναι πολύ σπάνιες. Αποφύγετε το εάν είστε αλλεργικοί σε αυτά τα φυτά: χαμομήλι, αμβροσία, μαργαρίτες, κατιφές ή χρυσάνθεμα.

Οι κρέμες με χαμομήλι μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικό έκζεμα σε σπάνιες περιπτώσεις και να ερεθίσουν τα μάτια.

Τα αποτελέσματα της μακροχρόνιας χρήσης χαμομηλιού δεν είναι γνωστά.

Το χαμομήλι περιέχει μια μικρή ποσότητα κουμαρίνης, η οποία μπορεί να έχει πολύ ήπια αποτελέσματα αραίωσης του αίματος, αλλά συνήθως μόνο σε υψηλές δόσεις για μεγάλες χρονικές περιόδους.

Σταματήστε να χρησιμοποιείτε χαμομήλι δύο εβδομάδες πριν από τη χειρουργική επέμβαση λόγω ανησυχιών σχετικά με τις πιθανές αλληλεπιδράσεις του με αναισθητικά φάρμακα.

Αλληλεπιδράσεις.

Εάν παίρνετε τακτικά φάρμακα, μιλήστε με το γιατρό σας προτού αρχίσετε να χρησιμοποιείτε συμπληρώματα χαμομηλιού. Θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με ηρεμιστικά, αραιωτικά αίματος, αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, ασπιρίνη, παυσίπονα ΜΣΑΦ όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη και άλλα φάρμακα.

Το χαμομήλι θα μπορούσε επίσης να αλληλεπιδράσει με συμπληρώματα όπως το ginkgo biloba, το σκόρδο, το saw palmetto, το St. John’s wort και η βαλεριάνα.

Συζητήστε με έναν παιδίατρο προτού δώσετε χαμομήλι σε βρέφη και παιδιά. 

Διαβάστε ακόμη: Χαμομήλι: Το ρόφημα με τις θαυματουργές ιδιότητες 

Κατασκευή εργαλείου για μάζεμα-συγκομιδή χαμομηλιού και άλλων βοτάνων 

Έρευνα: Οι Αντικαταθλιπτικές Επιδράσεις του Χαμομηλιού 

Χαμομήλι, ταυτότητα και θεραπευτικές ιδιότητες 

Χαμομήλι ο φυσικός σύμμαχος υγείας και ομορφιάς! 

Μαϊντανός-Σέλινο-Χαμομήλι: Ουσία τους Καταπολεμά τα Καρκινικά Κύτταρα 

Γιατροσόφια: Χαμομήλι για αιμορροΐδες, έρπη, κράμπες, ερεθισμένα μάτια και τα σπυράκια του πυρετού 

Δώστε τέλος στα χημικά και πανάκριβα σαμπουάν! Φτιάξτε σαμπουάν με Χαμομήλι ή αιθέρια έλαια 

ΠΗΓΕΣ Χαμομήλι: Ένα βότανο πρώτης ανάγκης 

• Χαμομήλι: Ένα θεραπευτικό βότανο από το παρελθόν με λαμπρό μέλλον
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2995283/
• Χαμομηλι. Χρήσεις και ανεπιθύμητες ενέργειες
  https://www.webmd.com/…/ingredientmono…/german-chamomile