9 Τύποι Επαναλαμβανόμενων Αρνητικών Σκέψεων-Τι μπορούμε να κάνουμε
«Tο να αφήνομαι να με κατακλύζουν αρνητικές, επαναλαμβανόμενες, αγχωτικές σκέψεις είναι σαν να προσεύχομαι για πράγματα που δεν επιθυμώ»
Όλοι κάνουμε αρνητικές σκέψεις κάποια στιγμή, ακόμη και κάθε μέρα, αλλά αν αρνητικές επαναλαμβανόμενες αγχωτικές σκέψεις περιστρέφονται στο μυαλό μας ξανά και ξανά όλη μέρα, κάθε μέρα, ίσως να χρειάζεται να κάνουμε κάτι για αυτό.
Οι αρνητικές σκέψεις πέρα από το να μας χαλούν τη διάθεση μπορεί να μας προκαλούν προβλήματα λειτουργικότητας και ενδεχομένως και να αποτελούν ένδειξη ότι υπάρχει ένα λίγο πιο βαθύ θέμα που μας ταλαιπωρεί και το οποίο χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με προσωπική δουλειά ή και με την αρωγή κάποιου επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Οι επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις θα μπορούσαν να είναι και ένα σύμπτωμα τόσο αγχωδών όσο και καταθλιπτικών διαταραχών και χρειάζονται την προσοχή μας. Για να τις δούμε λίγο καλύτερα λοιπόν, σε ποιές κατηγορίες χωρίζονται ενώ χρειάζεται να θυμόμαστε ότι μπορεί να μας απασχολούν σκέψεις από μία ή περισσότερες (ακόμη και όλες) τις κατηγορίες.
1. Ανησυχία για το μέλλον
(Το συχνότερο και πιο επίμονο είδος αρνητικών σκέψεων)
Να σκέφτομαι συνέχεια τα χειρότερα σενάρια και τις πιο καταστροφικές εκδοχές για κάτι που ΑΝ ΠΟΤΕ συμβεί μπορεί ΠΙΘΑΝΟΝ να προκαλέσει δυσφορία ΚΑΠΟΤΕ στο μέλλον (προφανώς και δεν αφορά λογική και ώριμη προνοητικότητα για μια κατάσταση). Ας πούμε ενώ προετοιμάζω μια επαγγελματική παρουσίαση για ένα μελλοντικό σχέδιο να σκέφτομαι ότι δεν θα τα καταφέρω, ότι θα μου κάνουν παρατηρήσεις και θα χάσω τη δουλειά μου.
Προσοχή! 87% από ο,τι μας προβληματίζει, δεν συμβαίνει ποτέ τελικά!
2. Αναμασώντας το παρελθόν
(Το δεύτερο πιο συχνό είδος εξίσου βασανιστικών αρνητικών σκέψεων)
Να σκέφτομαι εμμονικά, τυραννικά και ασταμάτητα ένα γεγονός από το παρελθόν που με πλήγωσε, με θύμωσε ή οδήγησε σε ένα αρνητικό αποτέλεσμα, πχ. να νιώθω βαθιά ντροπή για ένα λάθος που έχω κάνει 10 χρόνια πριν και να το σκέφτομαι ξανά και ξανά επικρίνοντας με και μιλώντας άσχημα και υποτιμητικά στον εαυτό μου αναμασώντας τι θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί διαφορετικά.
3. Εμμονή με κάποιο κοινωνικό/υπαρξιακό θέμα
Να μένω επικεντρωμένος σε συγκεκριμένες ανησυχίες που αφορούν θέματα πέρα από τον έλεγχό μου σε βαθμό παθογενή έχοντας ξεπεράσει κατά πολύ την ανθρώπινη κοινωνική ευαισθητοποίηση και ενημέρωση. Ας πούμε για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, του Covid-19, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, υπαρξιακά ζητήματα κλπ.
Ειδικότερα όταν είναι και αναληθή: Η απάτη της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής
4. Διαβάζοντας το μυαλό των άλλων
Να σκέφτομαι διαρκώς πως οι άλλοι βλέπουν/αντιμετωπίζουν κάτι σε σχέση με μένα. Π.χ. Πως τους φαίνομαι, αν με κρίνουν για κάτι που έκανα ή είπα, αν παρατηρούν μια λεπτομέρεια πάνω μου που για μένα είναι σημαντική (μπορεί να είναι μια σωματική ατέλεια που προσπαθώ να κρύψω, κάποια κιλά που πήρα, τα μαλλιά μου που δεν στρώνουν σήμερα κλπ.)
5. Αναποφασιστικότητα
Να σκέφτομαι και να ζυγίζω αδιάκοπα ακόμη και την πιο μικρή μου απόφαση, ας πούμε τι χρώμα κάλτσες θα φορέσω ή τι μάρκα οδοντόπαστας θα αγοράσω και γενικότερα να καταναλώνω δυσανάλογη ποσότητα χρόνου αναφορικά με ασήμαντα πράγματα θεωρώντας τα ύψιστης σημασίας.
6. Υπέρ-Ανάλυση των πάντων
Να σκέφτομαι ξανά και ξανά κάτι μικρό και αδιάφορο και χωρίς καμία απολύτως συνέπεια σε κάποιο τομέα της ζωής μου πχ. να παθαίνω εμμονή για ένα άσχετο επιφανειακό σχόλιο που έκανε κάποιος άγνωστος εβδομάδες πριν σε μια συζήτηση.
Υπεραναλυτικότητα-Υπερεπαγρύπνηση: Όταν το ένστικτό μας δεν μας αφήνει σε ησυχία
7. Σκέψεις Αβοηθητότητας
Να «κολλάω» και να μπαίνω διαρκώς σε ένα φαύλο κύκλο μη παραγωγικής αρνητικής σκέψης που με κρίνει ως μη ικανό για να αντιμετωπίσω μια κατάσταση πχ. «Δεν μπορώ να το κάνω αυτό», «Δεν έχει κανένα νόημα να προσπαθήσω», «Δεν θα αλλάξει τίποτα ό,τι κι αν κάνω»
8. Σκέψεις Αναξιότητας
Να «κολλάω» και να μπαίνω διαρκώς σε ένα φαύλο κύκλο μη παραγωγικής αρνητικής σκέψης για μια συνθήκη σε σχέση με μένα που με υποτιμά και με απαξιώνει πχ. «Είμαι βάρος στους άλλους», «Σιχαίνομαι το σώμα μου», «Δεν θα πάρω ποτέ τους βαθμούς που θέλω»
Βγες από τον φαύλο κύκλο της αυτο-υποτίμησης
9. Πνευματική Φλυαρία
Να με απορροφούν γενικές σκέψεις για μια ποικιλία θεμάτων στο παρασκήνιο που μπορεί να φαίνονται σχετικά ανώδυνες αλλά δημιουργούν μια κυκλοφορική συμφόρηση στο μυαλό μου κάνοντας ιδιαίτερα δύσκολη τη συγκέντρωση και την παρουσία μου στο παρόν.
Πως να Τακτοποιήσουμε το Χάος του… Μυαλού μας
Χρειάζεται να καταλάβουμε ότι οι επαναλαμβανόμενοι κύκλοι αρνητικών σκέψεων δημιουργούν ιστορίες. Είναι σαν υπερπαραγωγές ταινιών μέσα στο μυαλό μας. Για παράδειγμα, ίσως μια ροή σκέψεων να δημιουργήσει μια ιστορία στην οποία όλοι πιστεύουν ότι είμαστε ανόητοι, ανάξιοι ή κακόγουστοι.
Ή ίσως μια ροή σκέψεων δημιουργήσει μια ιστορία στην οποία θα επικρίνουμε τον εαυτό μας για κάτι που είπαμε σε κάποια εργασιακή συνάντηση δύο εβδομάδες πριν και νιώθουμε ότι δεν φανήκαμε αρκετά έξυπνοι και πνευματώδεις και οι άλλοι συνάδελφοι μας σχολίασαν.
Οι ροές των αρνητικών σκέψεων παραμορφώνουν και αμαυρώνουν τις καλές προθέσεις και τις δυνατότητες του αληθινού εαυτού μας. Δημιουργούν αρνητικές ιστορίες που προκαλούν άγχος, θλίψη και δυσφορία και εμείς ζούμε πρωταγωνιστώντας σε αυτές αντί να ζούμε τη ζωή μας με τον τρόπο που επιθυμούμε.
Για να μπορέσουμε να βγούμε από το φαύλο κύκλο των αρνητικών επαναλαμβανόμενων σκέψεων που αντιθέτως από ό,τι πιστεύουμε δεν μας βοηθούν ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΣΕ ΤΙΠΟΤΑ χρειαζόμαστε για αρχή δύο πράγματα:
Α. Να μην κρίνουμε τις σκέψεις μας.
Ένα πολύ χρήσιμο πράγμα που χρειάζεται να κάνουμε είναι να είμαστε βέβαιοι ότι δεν κρίνουμε τις αρνητικές σκέψεις μας. Εάν μπούμε σε αυτή τη διαδικασία θα προσκαλέσουμε μόνο περισσότερες σκέψεις σε μια ατέλειωτη αλυσίδα αρνητισμού. Επιπλέον, θα νιώθουμε όλο και πιο άσχημα για τον εαυτό μας ως αποτέλεσμα της κριτικής που μας ασκούμε.
Ας γίνουμε φίλοι με τις αρνητικές σκέψεις μας. ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΣΚΕΨΕΙΣ και τίποτα περισσότερο. Ας μην τις φοβόμαστε. Ας τις αποδεχτούμε χωρίς να τις κρίνουμε και σιγά σιγά θα μάθουμε ότι αυτή ακριβώς η αποδοχή είναι το απαραίτητο συστατικό που σταδιακά θα τις αποδυναμώσει.
Πώς να κάνουμε τα αρνητικά συναισθήματα φίλους και συμμάχους μας
Β. Να μην προσπαθούμε να εμποδίσουμε ή να σταματήσουμε τις σκέψεις μας.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να προσπαθούμε να αποφύγουμε ή να εμποδίσουμε τις αρνητικές μας σκέψεις. Όσο προσπαθούμε να τις αποφύγουμε τόσο περισσότερο εκείνες θα επιμένουν, θα καταφέρουμε δηλαδή ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιθυμούμε.
Η ουσία αυτού που χρειάζεται να κάνουμε με τις αρνητικές σκέψεις μας είναι να σταματήσουμε να τις πιστεύουμε.
Αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό σας; Μην τις απωθείτε
Αν μπορέσουμε να ακούμε αυτά που έχουν να μας πουν οι αρνητικές σκέψεις μας χωρίς να τα θεωρούμε απαραίτητα και αληθινά έχουμε καταφέρει ένα μεγάλο βήμα στο να διατηρήσουμε την ισορροπία και την ηρεμία μας όσο κι αν οι αρνητικές μας σκέψεις προσπαθούν να μας παρασύρουν στη ροή τους.
Τη στιγμή που θα διαπιστώσουμε ότι κουραστήκαμε, αγανακτήσαμε, βαρεθήκαμε να ζούμε παγιδευμένοι στις αρνητικές μας σκέψεις έχουμε κάνει το πρώτο βήμα για να τις αντιμετωπίσουμε. Στη συνέχεια δουλεύοντας και αγαπώντας τον εαυτό μας μπορούμε να προχωρήσουμε μόνοι ή με τη βοήθεια κάποιου επαγγελματία ψυχικής υγείας και να διεκδικήσουμε τη ζωή που θέλουμε.
Ας μην ξεχνάμε ότι το να αφήνομαι να με κατακλύζουν αρνητικές, επαναλαμβανόμενες, αγχωτικές σκέψεις είναι σαν να ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΑΙ ΓΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΩ (R.D.J)
Υπόψιν: Ο καθένας παίρνει αυτό που πιστεύει πως του αξίζει
Διαβάστε ακόμη: Αλλάζουμε τρόπο σκέψης για να μην υπέρ-εστιάζουμε και κολλάμε σε προβλήματα
Περισσότερο από το πρόβλημα, είναι η αντίδρασή μας σε αυτό που δημιουργεί το χάος στη ζωή μας
Τρόπος σκέψης: Ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος να εστιάζει στα αρνητικά~Αντιστρέψτε το
Ό,τι φοβάσαι το έλκεις για να το θεραπεύσεις οριστικά
Αντιμετωπίστε ο,τι σας προκύπτει ως ευκαιρία να αλλάξετε προς το καλύτερο
Ψυχολογία: Η Τέχνη του να μην Παίρνετε τα Πράγματα Προσωπικά
Η ζωή δεν σου δίνει αυτό που θέλεις, αλλά αυτό που χρειάζεσαι για να εξελιχθείς
Είμαστε οι ΜΌΝΟΙ υπεύθυνοι για την πραγματικότητά μας
Είσαι αιχμάλωτος ΜΌΝΟ του μυαλού σου
Προγραμματισμός~Η φυλακή του νου: Σπάσε τα δεσμά
Όσο δυσκολότερο το εμπόδιο, τόσο μεγαλύτερη η δυνατότητα εξέλιξής σου
Προσδοκίες: Σταματήστε να αυτοπαγιδεύεστε
Dr Bruce Lipton~Οι σκέψεις επιδρούν σε κύτταρα και υγεία-Συνειδητό και υποσυνείδητο
Η σκέψη είναι ενέργεια~Η σκέψη δημιουργεί~Η σκέψη μπορεί να ελεγχθεί συνειδητά
9 τρόποι για να σταματήσετε τις βασανιστικές σκέψεις
Μόνο οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις σου σε περιορίζουν
Έλενα Μελιδώνη, Ψυχοθεραπεύτρια, Σύμβουλος ψυχικής υγείας, Κλινική Βιοθυμική Υπνοθεραπεύτρια, Mindfulness & Meditation Teacher, Life & Executive Coach με εξειδίκευση στη Συμβουλευτική και στη Θετική Ψυχολογία. για το The Healing Garden
Inspired by The Depression Project 9 Τύποι Επαναλαμβανόμενων Αρνητικών Σκέψεων-Τι μπορούμε να κάνουμε
