Σουμάκ: Μπαχαρικό με ιδιαίτερη γεύση και σημαντικά οφέλη-Τρόποι χρήσης
Πώς ωφελεί την υγεία το σουμάκ και δημιουργικοί τρόποι να το χρησιμοποιήσετε στην κουζίνα σας
Αν και έχει μακρά ιστορία στις κουλτούρες και τις κουζίνες της Μέσης Ανατολής, το σουμάκ είναι σχετικά πρωτοεμφανιζόμενο στα δυτικά πιάτα – και είναι σίγουρα υποτιμημένο, ακόμη και μεταξύ εκείνων που το χρησιμοποιούν.
Εδώ είναι όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα οφέλη του στην υγεία, το γευστικό του προφίλ και τους τρόπους χρήσης του.
Τι είναι το σουμάκ και από πού προέρχεται;
Το σουμάκ είναι ένα ζωηρό μπορντό μπαχαρικό που προέρχεται από τα μούρα ενός θάμνου, που ονομάζεται θάμνος Rhus Coriaria. Το άγριο φυτό μπορεί να βρεθεί σε περιοχές της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, της Τουρκίας και του Ιράν. Όταν αυτά τα μούρα στεγνώνουν και αλέθονται, δημιουργείται το μπαχαρικό που ονομάζεται σουμάκ.
“Τροφή-Φάρμακο”: Προέρχεται από το ανθοφόρο φυτό rhus (ρους), εξού και το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του. Είναι θάμνος με κόκκινους καρπούς, που όμως είναι ως επί το πλείστον άβρωτοι και τοξικοί. Το βρώσιμο “σουμάκι” προέρχεται από την αποξηραμένη σάρκα των καρπών και αποτελεί το εν λόγω μπαχαρικό.
Το σουμάκ ήταν γνωστό στην αρχαία Ελλάδα: Ο Θεόφραστος (371 π.Χ-287π.Χ) γνωστός για την ενασχόλησή του με τα φυτά, έχει αναφερθεί εκτεταμένα στο ρου και τις ιδιότητές του. Ο Γαληνός (129 -199 μ.Χ.), ο σπουδαιότερος γιατρός της Αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη ξεχωρίζει τον ρου τον μαγειρικό, δηλαδή το μπαχαρικό «σουμάκι».
Τι γεύση έχει το σουμάκ;
Ο χρωματισμός του σουμάκ μπορεί να είναι λίγο παραπλανητικός, καθώς το μπαχαρικό δεν είναι καυτερό. Αντίθετα, έχει ξινές, πικάντικες, γήινες, φρουτώδεις νότες που θα απογειώσουν σχεδόν κάθε πιάτο.
Πώς ωφελεί την υγεία
Τα οφέλη του σουμάκ για την υγεία είναι πολλαπλά:
#1 Παρέχει αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα
Είναι γεμάτο με ανθοκυανίνες, τανίνες, φλαβονοειδή και άλλες αντιοξειδωτικές ενώσεις που έχουν αντιφλεγμονώδη δράση.
#2 Υποστηρίζει τη μεταβολική και καρδιαγγειακή υγεία
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Research in Medical Sciences εξέτασε τις επιπτώσεις του σουμάκ σε 41 άτομα με διαβήτη τύπου 2. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: Η μία έλαβε εικονικό φάρμακο, ενώ η άλλη λάμβανε 3 γραμμάρια σκόνης καθημερινά για τρεις μήνες.
Στο τέλος των τριών μηνών, διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που έπαιρναν σουμάκ παρουσίασαν μείωση της ινσουλίνης κι, ως εκ τούτου, διέτρεχαν χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο.
Άραγε φταίει η χοληστερίνη ή το ζάχαρο για τα καρδιαγγειακά;
#3 Περιέχει αντιμικροβιακές ιδιότητες
Μαζί με την παροχή αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων, οι τανίνες στο σουμάκ περιέχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες. Η έρευνα έχει δείξει ότι αυτές οι αντιμικροβιακές ιδιότητες βοηθούν στην αναστολή της ανάπτυξης πέντε κοινών βακτηριακών στελεχών του στόματος που μπορεί να οδηγήσουν σε μολυσματικές ασθένειες του στόματος.
Βότανα που εξουδετερώνουν ιούς και βακτήρια που προκαλούν λοιμώξεις
#4 Μπορεί να μειώσει τον μυϊκό πόνο
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 διαπίστωσε ότι ο χυμός σουμάκ ήταν ωφέλιμος στη μείωση του μυϊκού πόνου σε 40 υγιείς συμμετέχοντες μετά από ένα πρόγραμμα αερόβιας άσκησης τεσσάρων εβδομάδων.
Όσοι έλαβαν χυμό σουμάκ (σε σύγκριση με το ρόφημα εικονικού φαρμάκου) παρουσίασαν χαμηλότερη βαθμολογία πόνου. Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι αυτό οφείλεται στην αντιοξειδωτική δράση του σουμάκ, αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα για να βγουν ασφαλή συμπεράσματα.
Αναλγητικά και αντισπασμωδικά βότανα για μυϊκούς πόνους και κράμπες
Πώς χρησιμοποιείται το σουμάκ στη μαγειρική;
Είναι καλύτερο να πασπαλίζετε το σουμάκ σε πιάτα όπως τηγανητά αυγά, σαλάτα ντομάτας και φέτας ή σε μια αντιφλεγμονώδη σούπα με μπρόκολο, για να προσθέσετε φωτεινότητα μέχρι την τελευταία μπουκιά.
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε ψητά λαχανικά όπως κουνουπίδι, γλυκοπατάτες, μελιτζάνες, καρότα, κοτόπουλο ή ψάρι για πρόσθετη γεύση και βελτίωση της διατροφής.
Ακολουθούν μερικοί ακόμα δημιουργικοί τρόποι χρήσης του σουμάκ:
Τσάι σουμάκ
Σπάστε τα μούρα και μουλιάστε σε δροσερό νερό στο ψυγείο όλη τη νύχτα. Χρησιμοποιείστε περίπου 2 φλιτζάνια φιλτραρισμένο νερό για κάθε μούρο σουμάκ.
Σουρώστε και γλυκάνετε με μέλι, σιρόπι σφενδάμου ή στέβια.
Βάμμα σουμάκ
Όταν χρειάζεστε ένα στυπτικό ή θέλετε να το χρησιμοποιήσετε ως συμπλήρωμα, ένα βάμμα σουμάκ είναι μια καλή επιλογή. Αυτός είναι επίσης ένας καλός τρόπος για να το διατηρήσετε μετά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Οδηγίες: Πως φτιάχνουμε βάμμα με βότανα
Προσθέστε το στο φαγητό
Το αλεσμένο σουμάκ είναι μια εύκολη (και νόστιμη!) προσθήκη σε πολλά κοινά φαγητά:
- Καρυκεύστε κοτόπουλο, ψάρι, πάπια ή αρνί
- Πασπαλίστε το σε ψητά και γκριλιαριστά κρέατα
- Πασπαλίζουμε πάνω από σαλάτες
- Χρησιμοποιήστε το σε ντρέσινγκ για σαλάτες και ντιπ
- Ανακατέψτε λίγο στο χούμους
- Ανακατέψτε το σε σαλάτες τουρσί, όπως αγγούρια και ντομάτες σε φέτες περιχυμένες με ξύδι και λάδι
- Πασπαλίστε λίγο σε πεπόνι
- Ανακατέψτε το με το ρύζι ή την κινόα
- Καρυκεύστε κολοκύθες, λαχανάκια Βρυξελλών ή γλυκοπατάτες
- Χρησιμοποιήστε το σε ψητά λαχανικά
- Ανακατέψτε το με τυρί για να φτιάξετε άλειμμα. Η φέτα, το τυρί κρέμα και το κατσικίσιο τυρί είναι καλές επιλογές.
“Τροφή-Φάρμακο”: Τί πρέπει να προσέχουμε
Αρχικά, πρέπει να επιλέξουμε καλή ποιότητα του μπαχαρικού. Το σουμάκ πρέπει να έχει έντονο κόκκινο χρώμα. Θα το βρείτε κυρίως σε μπαχαράδικα. Προσέξτε το χρώμα του – όταν είναι πολυκαιρισμένο, παίρνει καφετί χρώμα και χάνει σε σημαντικό βαθμό τα γευστικά χαρακτηριστικά του.
Έχει ελαφρώς πικρή και όξινη γεύση, γι’ αυτό και στις κουζίνες της Ανατολής το προσθέτουν συχνά αντί για λεμόνι ή ξύδι. Ταιριάζει πολύ σε κεμπάπ, στο ψάρι ή το κοτόπουλο. Θα το συναντήσετε στις τοπικές κουζίνες στη Συρίας, τον Λίβανο, την Αρμενία και το Ιράν.
Μια μικρή δόση αρκεί για να αρωματίσουν μεζέδες, σαλάτες, ρύζι, κρέας, μαγειρευτά και κεμπάπ. Το κόκκινο χρώμα του το καθιστά ιδανικό για την τελευταία πινελιά σε σάλτσες, λαχανικά, όσπρια και πολλά ακόμα.
Διαβάστε ακόμη: Πόσο διατηρούνται Μπαχαρικά και Μυρωδικά στο ντουλάπι;
Βότανα και μπαχαρικά που ωφελούν την υγεία με αποδείξεις
Τα θαυματουργά μπαχαρικά: Ιδιότητες και χρήσεις των κυριότερων
Μπαχαρικά ~ Με ποιο φαγητό ταιριάζει το καθένα;
Βότανα & μπαχαρικά: Ξέρετε να τα αγοράζετε;
Πηγή: www.vita.gr
