Τανίνες: Τι είναι, τα οφέλη και τα «αρνητικά»
Οι περισσότεροι τις γνωρίζουν από το κρασί και το τσάι, ενώ είναι διάσημες για την αντιοξειδωτική τους δράση και την ενίσχυση της υγείας και του ανοσοποιητικού μας. Ίσως, μάλιστα, και το ότι το τσάι είναι ένα από τα δημοφιλέστερα ροφήματα του κόσμου να οφείλεται εν μέρει και στη δράση τους.
Ας δούμε, όμως, πιο αναλυτικά τι είναι και πώς μας ωφελούν.
Αρχικά να πούμε ότι οι τανίνες ανήκουν στην ομάδα των πολυφαινολών, με τα μόριά τους να είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που βρίσκουμε σε άλλες πολυφαινόλες κι έχουν τη μοναδική ιδιότητα να μπορούν εύκολα να συνδυάζονται με άλλα μόρια, όπως πρωτεΐνες και μέταλλα.
Βρίσκονται φυσικά σε πλήθος βρώσιμων και μη φυτικών τροφών, συμπεριλαμβανομένων των ξηρών καρπών, των σπόρων, των φρούτων, των οσπρίων, των φύλλων, του φλοιού των δέντρων, με τα φυτά να τις παράγουν ως φυσική προστασία ενάντια σε έντομα και παράσιτα.
Ταυτόχρονα, συμβάλλουν στο χρώμα και τη γεύση των τροφών, με κάποιες από τις πιο πλούσιες σε τανίνες διαιτητικές πηγές να είναι το τσάι, ο καφές, το κρασί και η σοκολάτα. Οι τροφές αυτές έχουν μια χαρακτηριστική πικρή και στυφή γεύση, που συνήθως οφείλεται στη συγκέντρωση τανίνων.
Οι τανίνες και το τσάι
Όσον αφορά το τσάι, που είναι και από τις πιο σημαντικές πηγές τανινών, υπάρχουν πολλές παράμετροι που μπορεί να επηρεάζουν την ποσότητα που καταλήγει στο φλιτζάνι μας και τον οργανισμό μας.
Καταρχάς να πούμε ότι τα βασικά είδη τσαγιού είναι το πράσινο, το μαύρο, το λευκό και το oolong που παράγοντα από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis. Όλα περιέχουν τανίνες, αλλά η συγκέντρωσή τους στο τελικό μας ρόφημα επηρεάζεται σημαντικά από τον τρόπο που έχει παραχθεί το τσάι και το πόση ώρα το εμβαπτίζετε στο νερό όταν το ετοιμάζετε.
Τα είδη του τσαγιού και οι ιδιότητές τους
Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι το μαύρο τσάι έχει τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε τανίνες, ενώ το πράσινο τσάι τη μικρότερη. Το λευκό και το oolong βρίσκονται κάπου ανάμεσα, αλλά και πάλι η περιεκτικότητα συνδέεται και με τον τρόπο παραγωγής τους. Γενικότερα, να θυμάστε ότι όσο περισσότερο το εμβαπτίζετε, τόσο περισσότερες τανίνες θα έχετε στο ρόφημά σας.
Πώς μας ωφελεί η κατανάλωσή τους;
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι τανινών που βρίσκουμε στο τσάι και το πώς μας επηρεάζουν δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητό. Παρ’ όλ’ αυτά, πρώιμες έρευνες δείχνουν ότι συγκεκριμένες τανίνες στο τσάι έχουν χαρακτηριστικά παρόμοια με άλλες πολυφαινόλες, βοηθώντας στην πρόληψη ασθενειών παρέχοντας αντιοξειδωτικά και αντιμικροβιακά οφέλη στον οργανισμό.
Πολυφαινόλες: Από ποιες παθήσεις μας προστατεύουν;
Γαλλική επιγαλλοκατεχίνη
Μια από τις πιο βασικές τανίνες που βρίσκουμε στο πράσινο τσάι, η οποία είναι γνωστή και ως EGCG. Η εν λόγω τανίνη ανήκει σε μια ομάδα ουσιών, τις κατεχίνες, και θεωρείται ένας από τους βασικούς λόγους που το πράσινο τσάι θεωρείται τόσο ωφέλιμο.
Κατεχίνες: Τι είναι, πως ωφελούν και που τις βρίσκουμε
Αν και χρειάζονται περισσότερες έρευνες, με βάση τις υπάρχουσες, η EGCG θεωρείται ότι παίζει ρόλο στη μείωση της φλεγμονής και στην προστασία από κυτταρικές βλάβες και ορισμένες χρόνιες παθήσεις, όπως καρκίνος και παθήσεις της καρδιάς.
Για περισσότερα Πράσινο τσάι, θαυματουργή δράση ενάντια σε καρκίνο, καρδιαγγειακά και τερηδόνα
Ελλαγιταννίνες
Έρευνες που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο δείχνουν ότι οι ελλαγιταννίνες, που συναντάμε σε μεγάλες ποσότητες στο τσάι, μπορεί να προωθούν την ανάπτυξη και δραστηριότητα των ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο, αν και χρειάζεται περαιτέρω μελέτη.
Πέραν τούτου, η τανίνες αυτές μελετώνται για πιθανή επίδραση στη θεραπεία κατά του καρκίνου και την πρόληψή του, αφού έχουν έντονη αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, με μελέτες να έχουν αποκαλύψει ότι μπορεί να παίζουν ρόλο στην μείωση της ανάπτυξης και της εξάπλωσης καρκινικών κυττάρων.
παίζουν εφόσον Καρκίνος: Η βλάβη στο DNA είναι το σπίρτο και η φλεγμονή το καύσιμο
Θεαφλαβίνες και θεαρουμπιγίνες
Πρόκειται για δύο ομάδες τανινών, οι οποίες βρίσκονται σε υψηλή περιεκτικότητα στο μαύρο τσάι και θεωρείται ότι του χαρίζουν το χαρακτηριστικό σκούρο χρώμα του. Δεν είναι πολλά ακόμη γνωστά για αυτές τις τανίνες, αλλά οι πρώιμες έρευνες δείχνουν ότι έχουν αντιοξειδωτική δράση και μπορεί να προσφέρουν προστασία ενάντια στην κυτταρική ζημιά που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες.
Αντιοξειδωτικά: Εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες~Εμποδίζουν την καταστροφή των κυττάρων
Υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες;
Αν και οι τανίνες του τσαγιού μας παρέχουν πολλά οφέλη για την υγεία, η υπερκατανάλωση μπορεί να έχει κάποια αρνητική επίδραση. Οι τανίνες έχουν μια μοναδική ικανότητα να δεσμεύουν άλλες ουσίες. Αυτό είναι που δίνει στο τσάι μια ευχάριστα πικρή και ξηρή γεύση, ενώ μπορεί να επηρεάσει και διάφορα πεπτικά προβλήματα.
Μια από τις μεγαλύτερες ανησυχίες, όμως, είναι η τάση τους να παρεμποδίζουν την απορρόφηση σιδήρου. Ο λόγος είναι ότι στον πεπτικό σωλήνα, οι τανίνες μπορούν εύκολα να δεσμεύσουν τον σίδηρο που συναντάμε σε τροφές φυτικής προέλευσης, καθιστώντας τον μη διαθέσιμο για απορρόφηση.
Σύμφωνα με έρευνες, αυτή η δράση τους δύσκολα θα προκαλέσει πρόβλημα σε όσους έχουν υψηλά επίπεδα σιδήρου, αλλά θα μπορούσε να επηρεάσει όσους έχουν ανεπάρκεια. Γι’ αυτό, αν έχετε έλλειψη σιδήρου, όμως, σας αρέσει το τσάι, αποφύγετε να το καταναλώνετε ταυτόχρονα με τροφές πλούσιες σε σίδηρο ή προτιμήστε το ανάμεσα στα γεύματα.
Σίδηρο και η απορρόφησή του!
Κάτι ακόμη που μπορεί να πάει στραβά με τις τανίνες, είναι το στομαχικό. Τα υψηλά επίπεδα τανινών στο τσάι μπορεί να οδηγήσουν σε ναυτία, αν πιείτε το ρόφημα με άδειο στομάχι και ειδικά αν έχετε γενικότερα προβλήματα στο πεπτικό.
Αυτό μπορείτε να το αποφύγετε, αν πίνετε το πρωινό σας φλιτζάνι με τσάι με λίγο φαγητό. Η πρωτεΐνη και οι υδατάνθρακες από το φαγητό ενώνονται με ορισμένες τανίνες και ελαχιστοποιούν την πιθανότητα ερεθισμού του πεπτικού. Φροντίστε, επίσης, αν πίνετε πολύ τσάι, να μειώσετε τα φλιτζάνια που πίνετε μαζεμένα.
Διαβάστε ακόμη: Φυτικό οξύ: Τι είναι, πως μειώνεται, ποιοι πρέπει να ανησυχούν
Αρθρογράφος: Δέσποινα Μαρσέλου – Διαιτολόγος, διατροφολόγος, εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή και Ανοσολογία
Πηγή: www.getactive.gr Τανίνες: Τι είναι, τα οφέλη και τα «αρνητικά»
