Ποιά βότανα φροντίζουν και προστατεύουν την εντερική μικροχλωρίδα
Γράφει η Κων/να Λίτσα, BSc Honours Herbal Medicine/Phytotherapy Σύμβουλος Αγωγής Υγείας / Σύμβουλος Permaculture
Η Δυτική Βοτανοθεραπεία ή Φυτοθεραπεία, είναι μια θεραπευτική πρακτική, στην οποία χρησιμοποιούνται ολόκληρα φυτά, όσο πιο κοντά γίνεται στη φυσική τους μορφή, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της υγείας.
Συνδυάζει παραδοσιακές χρήσεις των βοτάνων διαφορετικών πολιτισμών, διαπιστευμένες από τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα και στηρίζεται στις αρχές της ολιστικής και της προσωποκεντρικής θεραπείας.
Αρχικά επιλέγονται βότανα που θα υποστηρίξουν τις φυσικές λειτουργίες του οργανισμού, ώστε να ενισχυθεί η διαδικασία της αυτοθεραπείας, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των ζωντανών οργανισμών.
Με τη βοτανοθεραπεία υποστηρίζονται οι λειτουργίες της απορρόφησης, της αφομοίωσης και της αποβολής, για τις οποίες το έντερο παίζει σημαντικό ρόλο. Επίσης, πολλά από τα βότανα, τα οποία χρησιμοποιούνται για διάφορα συμπτώματα και παθήσεις του πεπτικού συστήματος, έχουν θετική επίδραση στη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Μικροβίωμα: Τα μικρόβια είναι ο ρυθμιστής της υγείας μας
Όταν σκέφτομαι το έντερο, έρχεται μια φράση στο μυαλό μου: “Δεν είμαστε ποτέ μόνοι”… Τα βακτήρια και άλλα μικρόβια που «συμβιώνουν» με τον οργανισμό μας είναι 100 τρισεκατομμύρια, δηλαδή δέκα φορές περισσότερα από τα κύτταρά μας.
Αυτό το σύνθετο και ευαίσθητο, συμβιωτικό οικοσύστημα που φέρουμε κατά το 90% στο έντερό μας, ένα ολόκληρο σύμπαν από μικροοργανισμούς, το οποίο αποκαλούμε εντερικό μικροβίωμα ή χλωρίδα, έχει ως κύρια λειτουργία τη φροντίδα της υγείας μας και είναι διαφορετικό στον καθένα μας.
Εντερική Χλωρίδα και Φιλικά Βακτήρια: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε
Ο πεπτικός σωλήνας θεωρείται “εξωτερικό” περιβάλλον, και η βλέννα που τον προστατεύει φιλοξενεί ένα οικοσύστημα, γεμάτο αρχαίας προέλευσης μικροοργανισμούς, που έχουν την ικανότητα να μεταβολίζουν την τροφή μας, να μας προστατεύουν από ξενιστές, να ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να διατηρούν τη δομή του φράγματος του βλεννογόνου.
Το 80% του ανοσοποιητικού εδράζεται στο έντερο
Χωρίς αυτούς τους μικροοργανισμούς, με τους οποίους συμβιώνουμε από την απαρχή της ύπαρξής μας, οι πιθανότητες επιβίωσής μας θα ήταν κατά πολύ μικρότερες. Η ανισορροπία της βιοποικιλότητας του μικροβιώματος μπορεί να οδηγήσει σε αγχώδη διαταραχή και κατάθλιψη, σε εκφυλιστικές ή αυτοάνοσες παθήσεις και στην ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.
Μικροβίωμα~Ποιες ασθένειες ξεκινούν από το έντερο
Τα βακτήρια του εντέρου καταστρέφονται με
- το κάπνισμα,
- το αλκοόλ,
- το έντονο στρες και ειδικά με
- τα αντιβιοτικά.
Αντιβιοτικά: Πολύ πιο επικίνδυνα από ό,τι φαντάζεστε-Νέα στοιχεία
Το έντερο θεωρείται ο “δεύτερος εγκέφαλος”, λειτουργεί ως αισθητήριο όργανο, που λαμβάνει αλλά και αποθηκεύει πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον και εμφανίζει πολλά κοινά με το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου.
Με τη βοήθεια του μικροβιώματος, στο έντερο, κυρίως, απορροφώνται ουσίες, γνωστές ως πεπτίδια, που ρυθμίζουν τη νοητική και συναισθηματική ισορροπία, τη σωματική ενέργεια, την άμυνα του οργανισμού και άλλες (σωματικές) λειτουργίες.
Πάνω από 50 ασθένειες οφείλονται στην κακή συνεννόηση των «δύο εγκεφάλων» μας
Η χλωρίδα του εντέρου συγγενεύει γενετικά περισσότερο με τα φυτά παρά με τον άνθρωπο. Οι μηχανισμοί της αλληλεπίδρασης των φυτών με το μικροβίωμα είναι ένα καινούργιο πεδίο έρευνας για την επιστήμη.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι πολλά βότανα φαίνεται να ρυθμίζουν την ισορροπία στη χλωρίδα του εντέρου. Κάποια από τα βότανα που έχουν ερευνηθεί περιέχουν δραστικά συστατικά τα οποία λειτουργούν ως αντιμικροβιακά, αντισηπτικά, στηπτικά, αποτοξινωτικά του ήπατος, μαλακτικά ή τονωτικά της κυκλοφορίας του εντέρου.
Πλέον γνωρίζουμε πως επίσης περιορίζουν την ανάπτυξη των βλαβερών μικροβίων της χλωρίδας και ενισχύουν την ανάπτυξη των ωφέλιμων.
Μπορείτε να φροντίσετε τη μικροχλωρίδα του εντέρου σας με τα παρακάτω κοινά φυτά:
Σκόρδο (Allium sativum)
Το σκόρδο φημίζεται για τις αντιμικροβιακές και αντιμυκητιασικές του ιδιότητες. Μεταξύ άλλων, είναι επίσης τονωτικό της περιφερικής κυκλοφορίας, χολαγωγό, αποχρεμπτικό και σπασμολυτικό. Επιδρά στο μικροβίωμα μειώνοντας τους πληθυσμούς βλαβερών μικροοργανισμών και προτείνεται ειδικά για τη συστημική καντιντίαση.
Ιδανικά χρησιμοποιείται ωμό, για να ληφθούν όλα τα οφέλη του αιθέριου ελαίου. Βέβαια είναι ωφέλιμο και μαγειρεμένο. Μπορεί κάποιος να φτιάξει έγχυμα σκόρδου, να το πάρει σε βάμμα ή σε κάψουλα.
Τζίντζερ ή πιπερόριζα (Zingiber officinale)
Το τζίντζερ χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως αρωματικό τονωτικό της πέψης. Έχει επιπλέον αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, διεγερτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες, τονώνει την περιφερική κυκλοφορία και λειτουργεί ως εμμηναγωγό.
Παραδοσιακά λαμβάνεται ως έγχυμα ή αφέψημα, μόνο του, με λεμόνι ή με άλλα βότανα και μπαχαρικά, φρέσκο ή αποξηραμένο. Βοηθά επίσης στη λειτουργία της βιοαπορρόφησης άλλων δραστικών ουσιών.
Πιείτε έτσι το τζίντζερ κάθε πρωί και ωφεληθείτε με 7 τρόπους
Πιπέρι (Μαύρο – Piper nigrum & Μακρυπίπερο – Piper longum)
Το πιπέρι εξισορροπεί τους πληθυσμούς των βλαβερών μικροοργανισμών της χλωρίδας. Χρησιμοποιείται θεραπευτικά ως αντιφλεγμονώδες, αποχρεμπτικό, αναλγητικό, χημειοπροστατευτικό και ανθελμινθικό (για τα σκουλήκια του εντέρου). Είναι επίσης τονωτικό της περιφερικής κυκλοφορίας και αυξάνει τη βιοδιαθεσιμότητα πολλών τροφών, φαρμάκων και φυτοχημικών.
Μαύρο πιπέρι – Όσο απλό.. Τόσο θαυματουργό
Βατομουριά (Rubus fruticosus & Rubus occidentalis)
Παραδοσιακά χρησιμοποιούνται θεραπευτικά κυρίως τα φύλλα και η ρίζα της βατομουριάς για τις στυπτικές, επουλωτικές και αντιμικροβιακές τους ιδιότητες. Τα φρούτα παρασκευάζονται συχνά σε μορφή μαρμελάδας ή σιροπιού, το οποίο στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείται για την επούλωση αφθών.
Έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση των βατόμουρων μειώνει σημαντικά τους πληθυσμούς βλαβερών βακτηρίων στο έντερο, συμπεριλαμβανομένου του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και της σαλμονέλας.
Όταν έρθει η εποχή τους, μπορείτε να συλλέξετε αρκετά ώστε να τα καταψύξετε και να τα εντάξετε στη διατροφή σας, ή να φτιάξετε με αυτά βάμμα από μηλόξυδο*, το οποίο μπορείτε να καταναλώνετε ως ξύδι στις σαλάτες, αλλά και να το προσθέσετε σε λίγο νερό για να κάνετε γαργάρες, αν ποτέ πάσχετε από φλεγμονές του λαιμού ή του στόματος.
Βάτος-Βατομουριά και βατόμουρα, θεραπευτικές ιδιότητες, χρήσεις και… εμπόριο
Μήλο (Pyrus malus)
Η πηκτίνη που περιέχουν τα μήλα ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα, τη δυσπεψία και τη δυσεντερία. Η στυπτική τους δράση βοηθάει επίσης και στην αντιμετώπιση της διάρροιας. Τα μήλα αυξάνουν τους πληθυσμούς των προβιοτικών του εντέρου.
Μπορείτε να εντάξετε στη διατροφή σας ”ένα μήλο την ημέρα” ή να απολαύσετε τη φλούδα του μήλου, φρέσκια ή αποξηραμένη, ως αφέψημα, με λίγη κανέλα, όπως πίνεται παραδοσιακά ως ρόφημα στην Τουρκία.
Οι άγνωστες θεραπευτικές ιδιότητες του μήλου
Κανέλα (Cinnamomum verum)
Η κανέλα έχει αντιβακτηριακές και αντιμυκητιασικές ιδιότητες και μειώνει σημαντικά τους πληθυσμούς του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Είναι επίσης στυπτική και τονωτική της κυκλοφορίας.
Παρότι χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση της διάρροιας, με τη θερμαντική της δράση ενεργοποιεί την κινητικότητα του εντέρου. Ενδείκνυται δηλαδή και στις δύο περιπτώσεις. Είναι χρήσιμη για όσους πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 επειδή ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης.
Κανέλα: Προστασία από διαβήτη, βελτίωση καρδιαγγειακής και εγκεφαλικής λειτουργίας
Γλυκόριζα (Glycyrrhiza glabra)
Η γλυκόριζα είναι από τα πιο σημαντικά αντιφλεγμονώδη βότανα για το πεπτικό σύστημα. Έχει επίσης μαλακτικές, σπασμολυτικές και αντιηπατοτοξικές ιδιότητες και λειτουργεί ως ήπιο καθαρτικό.
Βοηθάει τον οργανισμό να προσαρμοστεί στο στρες, όταν εξαντλείται από την υπερπαραγωγή αδρεναλίνης. Είναι καταπληκτικός εξισορροπιστής της χλωρίδας του εντέρου. Θέλει προσοχή στη χρήση και αντενδείκνυται για όσους πάσχουν από υπέρταση ή καρδιοπάθεια.
Ρόδι (Punica granatum)
Άλλο ένα φρούτο που βοηθά στην αύξηση των πληθυσμών των λακτοβάκιλων στο έντερο, μειώνοντας παράλληλα τους πληθυσμούς της σαλμονέλας και των κολοβακτηριοειδών. Το ρόδι είναι κατεξοχήν στυπτικός καρπός, που χρησιμοποιείται ανά την υφήλιο για ως αντιφλεγμονώδες, αντιβακτηριακό, αντιμυκητιασικό, επουλωτικό, ρυθμιστικό του ανοσοποιητικού.
Ρόδι: Το ρουμπίνι της υγείας μας
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα βότανα με τα οποία μπορείτε να φροντίσετε το πολύτιμο για την υγεία σας οικοσύστημα. Τα βότανα και οι μικροχλωρίδα αλληλεπιδρούν με ιδιαίτερα ωφέλιμους για εμάς τρόπους.
Έχουμε μια σχέση αλληλεξάρτησης με τους μικροοργανισμούς του εντέρου μας, που μπορεί να μας διδάξει σε πολύ προσωπικό επίπεδο τη συνύπαρξη και τη συνεργασία μεταξύ των όντων της φύσης. Τα φυτά μπορούν να μας βοηθήσουν να εξυγιάνουμε αυτή τη σχέση.
* Συνταγή: Μηλόξυδο με Βατόμουρα.
Υλικά: 1 κιλό φρέσκα βατόμουρα, καθαρισμένα. 600ml μηλόξυδο. Τοποθετήστε τα βατόμουρα σε ένα βάζο και έπειτα προσθέστε το ξύδι. Αφήνετε το μείγμα αεροστεγώς κλεισμένο, σε σκιά, για 2-3 εβδομάδες, ανακινώντας κάθε λίγες μέρες. Στραγγίζετε σε μουσελίνα και τοποθετείτε σε μπουκάλια.
(Η συνταγή είναι εμπνευσμένη από το βιβλίο της Anne McIntyre, “Θεραπευτικοί Χυμοί”)
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή κάποιον ειδικό, πριν πάρετε βότανα, σχετικά με το αν ενδείκνυνται για εσάς, αν προκαλούν παρενέργειες, αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα που ίσως παίρνετε και ποια είναι η ιδανική δοσολογία και τρόπος λήψης.
Διαβάστε ακόμη: Το έντερο είναι δείκτης της συνολικής μας υγείας
Βελτιώστε και διατηρήστε υγιή την εντερική σας χλωρίδα
Η εντερική χλωρίδα επηρεάζει νευρικό σύστημα και εγκέφαλο~Τρόποι βελτίωσης
Προβιοτικά, 50+1 λόγοι να καταναλώνετε τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση
Φροντίζοντας τον εγκέφαλο, φροντίζουμε και το έντερο και το αντίθετο
Έντερο: ο “βασιλιάς” των οργάνων!
Μικροβίωμα: Μικροβιακή Χλωρίδα και η Ιατρική Επανάσταση του Αιώνα
Μικροβίωμα: Μικροβιακή Χλωρίδα και Βιομηχανία Εμβολίων
Πηγή: www.holisticlife.gr
Η Κωνσταντίνα Λίτσα σπούδασε Βοτανοθεραπεία στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας του Πανεπιστημίου Napier στο Εδιμβούργο,στη Σκωτία. Έπειτα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη “Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Δημόσια Υγεία” και εκπαιδεύτηκε στη Συμβουλευτική (Solution Focused Counselling και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική). Ποιά βότανα φροντίζουν και προστατεύουν την εντερική μικροχλωρίδα
