Ορθορεξία: Μια νέα διατροφική διαταραχή
Μία “νέα” διατροφική διαταραχή, η νευρική ορθορεξία, έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο του τομέα της διατροφής.
O όρος νευρική ορθορεξία διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1997 από τον Dr. Steven Bratman, σύμφωνα με τον οποίο η νευρική ορθορεξία είναι η μανία κατανάλωσης μόνο υγιεινών τροφών, κυρίως βιολογικών ή οργανικών και η αποφυγή κατανάλωσης τροφών αυξημένων σε λιπαρά ή εκείνων που περιέχουν πρόσθετα ή συντηρητικά.
Τα άτομα με νευρική ορθορεξία έχουν περιγραφεί ως ψυχαναγκαστικές προσωπικότητες που θέλουν να… έχουν τον έλεγχο των καταστάσεων και να διατηρούν σε καλά επίπεδα την υγεία τους.
Τα άτομα αυτά αισθάνονται καλά όταν στη διατροφή τους υπάρχουν οι επιτρεπτές υγιεινές τροφές, ενώ αν καταναλώσουν τροφή που να περιέχει πρόσθετα, συντηρητικά ή χρώματα αισθάνονται ιδιαίτερα άσχημα, νιώθουν τύψεις και ενοχές και ανησυχούν για την υγεία τους.
“Τροφή-Φάρμακο”: Είναι άλλο να υπάρχουν κάποια απαραίτητα συντηρητικά, ορισμένα από τα οποία μπορούν να βασίζονται και σε φυσικές πηγές και άλλο να Τρώμε τουλάχιστον πέντε κιλά συντηρητικά τον χρόνο
Τα χαρακτηριστικά της νευρικής ορθορεξίας
Ένα υγιεινό – ισορροπημένο διαιτολόγιο, πληρέστατο σε θρεπτικά συστατικά, είναι απολύτως αποδεκτό και χρήσιμο.
Μπορούμε να μιλάμε για νευρική ορθορεξία, όμως, όταν η τήρηση αυτού διαιτολογίου αποτελεί ακραία και απόλυτη θέση του ατόμου, που το ακολουθεί, με χαρακτηριστικά όπως π.χ. :
* Η επίμονη σκέψη σχετικά με τη δίαιτα περισσότερο από τρεις ώρες ημερησίως,
* Ο σχεδιασμός-προγραμματισμός γευμάτων πολλές ημέρες πριν από την κατανάλωσή τους,
* Η θρεπτική αξία του γεύματός είναι περισσότερο σημαντική από την ευχαρίστηση της κατανάλωσής του,
* Το έντονο αίσθημα αυτοπεποίθησης, όταν το άτομο τρώει υγιεινά,
* Η παύση κατανάλωσης τροφίμων που έδιναν απόλαυση και η αντικατάστασή τους από «σωστά» τρόφιμα,
* Η αντικοινωνική συμπεριφορά του ατόμου, επειδή το είδος διατροφής καθιστά δύσκολο το να φάει έξω,
* Οι έντονες ενοχές, όταν «χαλάει» η διατροφή,
* Η εκτίμηση της θρεπτικής αξίας των τροφίμων πάντοτε πριν από το φαγητό,
* Η ευτυχία και ο πλήρης έλεγχος, όταν τρώει «υγιεινά»,
* Το υποτιμητικό βλέμμα προς τους ανθρώπους, που δεν έχουν κανέναν έλεγχο στο τι τρώνε.
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά θυμίζουν έντονα, μέρος μίας ομάδας που ακολουθεί μία από τις διατροφικές μόδες των τελευταίων ετών: Τα αρνητικά των vegetarian-ισμού, vegan-ισμού & λοιπών “αιρέσεων”
“Οι ορθορεκτικοί ακολουθούν με θρησκευτική ευλάβεια τους κανόνες τροφίμων και καμαρώνουν πολύ γι’ αυτό. Πολλές φορές, όσο πιο δύσκολοι οι κανόνες, τόσο μεγαλύτερη ικανοποίηση για την τήρησή τους, παρόλο το τίμημα.
Αυτοί οι κανόνες καθορίζουν, αν μπορούν, τι μπορούν και πόσο μπορούν φάνε κάποιο είδος τροφίμου. Μάλιστα, η εμμονή σε μια τέλεια δίαιτα είναι μερικές φορές τόσο έντονη, που όταν παραβιάζονται οι κανόνες της, ο ορθορεκτικός επιβάλει στον εαυτό του τιμωρίες. Π.χ. ‘έφαγα μισό σοκολατάκι και για αυτό την υπόλοιπη ημέρα δεν έφαγα απολύτως τίποτα’!
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό τους είναι ότι θυμούνται και περιγράφουν με λεπτομέρειες τις ‘σωστές’ και ‘υγιεινές’ επιλογές τους. Π.χ., ‘έχω να βάλω στο στόμα μου γλυκό εδώ και 2.5 χρόνια. Τελευταία φορά που έφαγα ήταν μια σειρά σοκολάτα κουβερτούρα, το Μάιο του 2008’!
Και φυσικά η δήλωση γίνεται με χαμόγελο, περιμένοντας την έκπληξη του συνομιλητή τους για το κατόρθωμά τους και την επιβράβευση”.
Επτά λόγοι που η μαύρη σοκολάτα κάνει καλό
Βαϊκούση Ελένη, Διατροφολόγος – Διαιτολόγος
Πηγή: www.iator.gr
Σύμφωνα με τον διατροφολόγο κο Μίλεση (MSc):
Η αντιμετώπιση γενικά συγκλίνει προς αυτές της νευρικής ανορεξίας και της ιδεοληψίας-ψυχαναγκασμού. Όπως όμως σημειώνουν οι ειδικοί, η ίδια η απόφαση και η δέσμευση του ατόμου ότι θα προσπαθήσει να αλλάξει τη διατροφική του συμπεριφορά, είναι περισσότερο σημαντική από την μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί για να επιτευχθεί η αλλαγή.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Σημάδια και συμπτώματα
Προϋπόθεση όμως για να συμβεί αυτό, είναι το ορθορεκτικό άτομο να αναγνωρίσει ότι ο τρόπος που σκέπτεται και ενεργεί αποτελεί πραγματικό εμπόδιο στη ζωή του και ότι ασκεί αρνητική επίδραση σε κάτι που θεωρεί ότι έχει πιο ουσιαστική αξία και νόημα, όπως π.χ. στη συντροφική του σχέση ή στην οικογένεια του.
Είναι σημαντικό η προσπάθεια να επικεντρωθεί σε εύκολους βραχυπρόθεσμους στόχους, όπως η σταδιακή μείωση ή λιγότερο συχνή εμφάνιση της εμμονής. Έτσι, το άτομο θα μάθει να αναγνωρίζει τα μικρά σημάδια βελτίωσης της διατροφικής του συμπεριφοράς, να ικανοποιείται με αυτά και να τα επιβραβεύει, ενώ παράλληλα θα αντλεί κουράγιο για τη συνέχιση της προσπάθειάς του, που και δύσκολη είναι και πολύ χρόνο απαιτεί.
Διαβάστε ακόμη: Βουλιμία-Ανορεξία: Το Ψυχολογικό υπόβαθρο των διατροφικών διαταραχών
