Αντιπυρική προστασία με δέντρα που αντιστέκονται στην φωτιά
“Τροφή-Φάρμακο”: ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΖΩ προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Το παρακάτω άρθρο είναι μία συρραφή ΠΑΛΑΙΌΤΕΡΩΝ άρθρων, οπότε μην θεωρήσετε πως τα τυχόν στοιχεία που δίδονται αφορούν την τωρινή κατάσταση. Αυτό που θέλω να προβάλω είναι τα κατάλληλα φυτά-δέντρα προς φύτευση ώστε να αποφευχθούν όσο γίνεται ανάλογες περιπτώσεις… Αντιπυρική προστασία με δέντρα που αντιστέκονται στην φωτιά
Η φύση έφτασε στα όριά της
«Στις ζώνες μείξης δάσους- οικισμών πρέπει να δημιουργηθούν ζώνες ασφαλείας» λένε οι ειδικοί
Μια φωτογραφία, ανάμεσα στις τόσες που αναρτήθηκαν αυτές τις μέρες στο διαδίκτυο, μας έκανε εντύπωση αφού απεικονίζει ένα καμένο δάσος και στη μέση μια πράσινη «όαση», άθικτη από τις φλόγες, να στέκει αγέρωχα και να δίνει ελπίδα.
Μια «όαση» από κυπαρίσσια, τα οποία αντιστάθηκαν στην πύρινη λαίλαπα και πλέον κοιτάζουν την καμένη γη, περιμένοντας να γεννηθεί ξανά.
Ψάχνοντας, ανακαλύψαμε ένα παλαιότερο επιστημονικό άρθρο το οποίο έγραψαν οι Δρ Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Αναπληρωτής Ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων & Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων και ο Δρ Ανδρέας Γ. Ντούλης, Αναπληρωτής Ερευνητής στο Ινστιτούτο Αμπέλου, Λαχανοκομίας & Ανθοκομίας Ηρακλείου, μέσα από το οποίο εξηγούν γιατί τα κυπαρίσσια είναι κατάλληλα για χρήση σε αντιπυρικές ζώνες, ενώ παράλληλα έχουν την ιδιότητα να αναπτύσσονται γρήγορα και να φτάνουν σε ύψος τα 25 μέτρα.
Το κυπαρίσσι χαρακτηρίζεται ως δύσφλεκτο κωνοφόρο, το οποίο μπορεί να ανακόψει μια μαινόμενη πυρκαγιά και να προστατεύσει οτιδήποτε ακολουθεί.
Βέβαια το άρθρο ξεκαθαρίζει πώς αυτές οι δυνατότητες του κυπαρισσιού, δεν έχουν αποδειχτεί ακόμα επίσημα, παρόλο που υπάρχουν σχετικές μαρτυρίες από περιοχές οι οποίες κατά καιρούς έχουν πληγεί από πυρκαγιές.
Ήδη στην Ελλάδα βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια ενημέρωσης με τίτλο «Αντιπυρικές λωρίδες από κυπαρίσσι για πρόληψη πυρκαγιών: Μια λύση ρεαλιστική, οικολογική και οικονομική για προστασία των μεσογειακών χωρών», μέσα από την οποία γίνεται σχετική καμπάνια για προώθηση φύτευσης κυπαρισσιών, κυρίως για χρήση τους ως αντιπυρικό μέσο.
Μπορείτε να δείτε και Κυπαρίσσι το δέντρο της μνήμης, της ψυχής και της θλίψης
Βελανιδιές και ακακίες αντί για πεύκα
Χαρίζουν δροσιά και δεν μεταδίδουν τη φωτιά πολύ γρήγορα
Πλατύφυλλα είδη δέντρων και θάμνων, βελανιδιές, ακακίες, κουμαριές, πικροδάφνες θα μπορούσαν να φυτευτούν στις λεγόμενες ζώνες μείξης δάσους πόλεων και οικισμών.
Τα δέντρα αυτά δεν μεταδίδουν τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση, όπως συμβαίνει με τα κουκουνάρια των πεύκων. Και μπορούν να δημιουργήσουν ένα είδος αντιπυρικής ζώνης, ένα «πράσινο φράγμα», προκειμένου να μην επεκτείνεται εύκολα η πυρκαγιά στον οικιστικό ιστό ή και σε διπλανά δάση.
Πολλά από τα περίπου 213.000 καμένα στρέμματα που προκάλεσε η πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στη Βορειοανατολική Αττική ήταν στις λεγόμενες ζώνες μείξης δάσους. Δασολόγοι και επιστήμονες τονίζουν, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ότι είναι αναγκαίο πλέον να μελετηθεί και να σχεδιαστεί η φύτευση και άλλων ειδών σ΄ αυτά τα σημεία, εκτός από τα πεύκα.
Σε ό,τι αφορά πάντως τα πευκοδάση που κάηκαν για δεύτερη και τρίτη φορά- και είναι μάλλον αδύνατη η φυσική αναγέννησή τους- εκεί πρέπει να φυτευτούν και πάλι πεύκα, λένε οι ειδικοί, αφού είναι τα πιο ανθεκτικά και συμβατά με το φυσικό περιβάλλον της Αττικής.
«Στις ζώνες μείξης δάσους- οικισμών πρέπει να γίνουν άλλοι σχεδιασμοί.
Να δημιουργηθούν ζώνες ασφαλείας. Υπάρχουν ιδέες και προτάσεις για φυτεύσεις άλλων ειδών που εξετάζονται στη Νότια Γαλλία και την Καταλωνία. Μπορούν δηλαδή να φυτευτούν δέντρα όπως βελανιδιές, πουρναριές. Και αυτά καίγονται όπως τα πεύκα.
Δεν υπάρχουν είδη που δεν καίγονται. Ωστόσο, δεν μεταδίδουν τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση όπως τα κουκουνάρια των πεύκων», λέει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Οικολογίας στον Τομέα Οικολογίας και Ταξινομικής του Τμήματος Βιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μαργαρίτα Αριανούτσου- Φαραγγιτάκη.
Μπορείτε να δείτε και Βελανιδιά για διάρροια, αιμορροΐδες, στοματικές φλεγμονές, ρινικό πολύποδα και πληγές
Περιποίηση
Έως σήμερα, στην πλειονότητα των αναδασώσεων σε περιοχές όπου δάση συνορεύουν με οικισμούς, έχουν χρησιμοποιηθεί πεύκα και αγριελιές, λένε οι δασολόγοι. Ένας λόγος που δεν γίνονται αναδασώσεις με άλλα είδη φυτών είναι το οικονομικό κόστος. Ένας δεύτερος είναι ότι κάποιες λίγες προσπάθειες στο παρελθόν με πλατύφυλλα δεν είχαν επιτυχία, αφού οι αρμόδιοι είχαν αφήσει τα φυτά στην τύχη τους και δεν τα περιποιούνταν.
«Μπορούν να γίνουν φυτεύσεις στα όρια των οικισμών με πικροδάφνες, κουμαριές, βελανιδιές, λεύκες, τα οποία μπορούν να φτιάξουν ένα μικρό “πράσινο” φράγμα. Όμως, αυτές οι φυτεύσεις προϋποθέτουν περισσότερη φροντίδα. Κάποια είδη θέλουν πότισμα», λέει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων κ. Νίκος Μπόκαρης.
Μπορείτε να δείτε και Ροδοδάφνη ή Πικροδάφνη: Ιδιότητες
Επίσης, για τέτοιες εξειδικευμένες φυτεύσεις «πυρανθεκτικών φυτών μπορεί να χρειαστεί η δημιουργία βαθμίδων και η μεταφορά άλλου χώματος» τονίζει ο δασολόγος κ. Νίκος Χλύκας. Αντίθετα, η λύση της αναδάσωσης με πεύκα είναι εύκολη, οικονομικότερη και γι΄ αυτόν τον λόγο συνήθως η προτιμητέα από τις αρμόδιες αρχές, υποστηρίζουν και οι δύο.
Τροφή-Φάρμακο”: Να πούμε και δύο λόγια για την κουμαριά:
Oι κουμαριές είναι φυτά που αντέχουν στις πυρκαγιές. Η κουμαριά είναι ανθεκτική στη φωτιά και αυτό της δίνει ένα πλεονέκτημα να χρησιμοποιηθεί σε αναπλάσεις εκτάσεων.
Το ύψος της φτάνει τα 3 μέτρα και είναι πολύ ανθεκτικό φυτό, αφού επιδεικνύει εξαιρετική αντοχή, ακόμα και στις πυρκαγιές! Μετά τη φωτιά «πετάει» αμέσως νέα, άφθονα βλαστάρια κι έτσι προστατεύονται τα εδάφη από τη διάβρωση της βροχής.
Μπορείτε να δείτε και Κούμαρο ένα άγριο φρούτο της Ελληνικής χλωρίδας με ιαματικές ιδιότητες
Μελία: ένα ξεχωριστό δέντρο σκίασης
Η μελία, ένα δέντρο με ελληνικό όνομα και καταγωγή από την μακρινή περιοχή της ΝΑ Ασίας και την Αυστραλία, έχει όλα τα χαρακτηριστικά ένος πολύ ανθεκτικού και συνάμα πολυετούς φυτού εξωτερικού χώρου, ιδανικού για σκίαση, φυλλοβόλου, που διαθέτει όμως και μερικά επιπλέον πλεονεκτήματα αρκετά σπάνια για το είδος του.
Η αντοχή του σε ξηρά και άνυδρα κλίματα είναι πραγματικά αξιοσημείωτη, καθώς το καθιστά ώς ένα από τα πλέον προτιμητέα είδη για παραθαλάσσιες φυτεύσεις σε περιοχές με έντονο πρόβλημα υδροδότησης. Σπάνια προσβάλλεται από μύκητες και άλλα βακτήρια με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται πολύ γρηγορότερα και σωστότερα.
Πρόκειται για ένα όμορφο και αρχοντικό δέντρο με σφαιρική κώμη και πυκνό φύλλωμα που μπορεί άνετα να κοσμήσει έναν κήπο, αλλά και να εξυπηρετήσει μια πιο απλή ανάγκη, όπως την κάλυψη ενός πεζοδρομίου ή μιας πλατείας. Ζεί και αναπτύσσεται σε όλων των ειδών τα εδάφη με ιδιαίτερη ευκολία σε θερμοκρασίες μέχρι και τους -6 βαθμούς με τελικό ύψος τα 12 μέτρα.
Δεν έχει ευρεία χρήση παρόλο το γεγονός ότι έχει επιβραδυντική δράση κατά της φωτιάς και μπορεί να χρησιμεύσει ως πρώτη ύλη στην κατασκευή αντιπυρικών ζωνών μέσα σε δάση και άλλες περιοχές.
Εκτός όμως από τη διακοσμητική του χρήση,
το δέντρο της μελίας είναι ένα από τα λιγοστά παγκοσμίως γνωστά για την υψηλής ποιότητας ξυλεία που παράγει, προσόν εξαιρετικής σημασίας σχετικά με τον ταχύτατο ρυθμό ανάπτυξης του.
Σε μια χώρα όπως η δική μας εύκολα θα μπορούσε μια φυτεία με μελίες να αποδίδει για τον ιδιοκτήτη της ένα αξιόλογο ετήσιο εισόδημα με μια περιορισμένη σχετικά καλλιέργεια. Στην αφρικανική Κένυα οι αγρότες καλλιεργούν στρέμματα με το δέντρο αυτό με απώτερο σκοπό τη χρήση του φυλλώματος απευθείας στην κτηνοτροφία, όπου λειτουργεί σαν ενδυναμωτικό συμπλήρωμα διατροφής. Π
αλιότερα το ξύλο της μελίας ήταν το σήμα κατεθέν για την κατασκευή του ροζάριου, ενός είδους ιερού κομποσχοινιού που συνδύαζε τις πλαστικές χάντρες με άλλες ξύλινες. Τελος, λόγω της ανθεκτικότητας της η μελία για πολλά χρόνια τοποθετείται σε δρόμους και άλλους κοινόχρηστους χώρους με αποτέλεσμα να γίνει γνωστή μόνο και μόνο για αυτόν το λόγο.
Η χαρουπιά είναι ένα ακόμη σπουδαίο δασικό δέντρο.
Εμποδίζει την εξάπλωση της φωτιάς, αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει με το πεύκο και είναι κατάλληλη για αναδασώσεις. Και όσο και αν ο εμπορικός ρόλος της χαρουπιάς στις μέρες μας έχει υποβαθμιστεί, ο περιβαλλοντικός της ρόλος είναι σπουδαίος γιατί μπορεί να επιβιώνει σε άγονα και ξηρικά ασβεστολιθικά εδάφη.
Πολλές περιοχές οφείλουν στη χαρουπιά το πράσινο χρώμα τους, ενώ συγχρόνως το πλούσιο ριζικό της σύστημα συγκρατεί και προστατεύει το έδαφος από τη διάβρωση. Η χαρουπιά μπορεί να καλύψει εγκαταλελειμμένες ή άγονες και θαμνώδεις εκτάσεις, ακόμη και βραχώδη εδάφη.
Οι αναδασώσεις στις εκτάσεις αυτές, μπορούν να σταματήσουν τις διαβρώσεις, να αλλάξουν τη φυσιογνωμία των περιοχών,να δώσουν νέες δυνατότητες και να κάνουν τα μέρη πιο ελκυστικά για τους επισκέπτες…
Μπορείτε να δείτε και Χαρουπιά το δέντρο εργοστάσιο: Ο χαμένος ελληνικός θησαυρός
Μπορείτε να δείτε ακόμη: Η επιστημονική αλήθεια για τις πυρκαγιές και την αναδάσωση
Βελανιδιές, ακακίες και κουμαριές αντί για πεύκα στα καμμένα
50 απλοί τρόποι να βοηθήσουμε τον πλανήτη μας
Η Φύσις αντιδρά: Σχηματισμός νέων ποταμών με τεράστιες περιβαλλοντικές συνέπειες
Χρήσιμες οδηγίες: Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς;
Μέτρα προστασίας από τον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια
Λόγια ενός πυροσβέστη: Θα ήθελα να ξεχάσω
Στοιχεία από
city.sigmalive.com
www.tanea.gr
www.fytoriakentia.gr
