Σπαράγγι: Ισχυρός μειωτής οξύτητας, επιφέρει μακροχρόνια αλκαλικότητα
Τα σπαράγγια θεωρούνται- και είναι- ο αριστοκράτης των λαχανικών. Επιστημονικά (από μια γρήγορη περιήγηση στο διαδίκτυο) “είναι μονοκότυλα, αναρριχώμενα ή θαμνώδη φυτά, αυτοφυή ή καλλιεργούμενα ως λαχανικά ή καλλωπιστικά και αποτελούν σαρκώδεις βλαστούς του φυτού Asparagus officinalis της οικογένειας των Λιλιιδών”! Σπαράγγι: Ισχυρός μειωτής οξύτητας, επιφέρει μακροχρόνια αλκαλικότητα
Είναι το αγαπημένο λαχανικό των Ευρωπαίων στη λευκή, πράσινη ή μωβ (;) εκδοχή του και τρώγεται σαν σαλάτα ή είναι συνοδευτικό gourmet πιάτων.
Αλλά για μας τους τροφοσυλλέκτες, το αγαπημένο μας είναι το άγριο σπαράγγι, ο αλήτης δηλαδή της αριστοκρατικής αυτής οικογένειας. Το άγριο βλαστάρι που σηματοδοτεί τον ερχομό της Άνοιξης!
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή:
Πώς μοιάζουν:
Η άγρια σπαραγγιά είναι χαμηλός θάμνος με σκούρο πράσινο χρώμα, που αντί για φύλλα έχει αγκάθια. Οι βλαστοί της βγαίνουν ξεχωριστά απευθείας από το χώμα, χωρίς την ύπαρξη κεντρικού κορμού. Αυτό που τρώγεται είναι τα νεαρά βλαστάρια. Το χρώμα τους ποικίλει από υπόλευκα, σε διάφορες αποχρώσεις του πράσινου, έως σκούρο πράσινο σχεδόν μαύρο.
Πότε και πώς τα μαζεύουμε:
Είναι το πρώτο βλαστάρι της Άνοιξης. Στα ήπια και παραθαλάσσια μέρη ξεκινάει από τα τέλη Φεβρουαρίου, όσο απομακρυνόμαστε και ανεβαίνουμε σε ύψος το Μάρτιο, τον Απρίλιο, ακόμα πιο ψηλά μέχρι το Μάιο! Από το φυτό μαζεύουμε το τρυφερό βλαστάρι πριν απλώσει φύλλα, που βγαίνει από την ίδια ρίζα δίπλα με τα περσινά και παλιότερα “κλαδιά”. Προσοχή- τα παλιά κλαδιά τσιμπάνε! Το κόβουμε με το χέρι έως το σημείο που είναι τρυφερό. Με αυτό τον τρόπο μαζεύουμε βλαστάρια 8-15 εκατοστών.
Η διατροφική τους αξία
Τα σπαράγγια έχουν μεγάλη θρεπτικη αξία, μια που έχουν λίγες θερμίδες (μόνο 20 θερμίδες τα 5 περίπου), καθόλου λίπος και χοληστερόλη, ενώ έχουν πολύ κάλιο, βιταμίνες του συμπλέγματος B, όπως φυλλικό οξύ, θειαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), νιασίνη (Β3) και βιταμίνη Β6.
Αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως βιταμίνη C, βιταμίνη E, καροτένιο (προβιταμίνη της βιταμίνης Α) οι οποίες εξουδετερώνουν αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες και έχουν επίσης και ισχυρή αντικαρκινική δράση.
Η βιταμίνη Α μας ωφελεί στην όραση, ενώ η C ενισχύει το ανοσοποιητικό μας, προστατεύοντάς μας από ιώσεις και ασθένειες. Ακόμη η βιταμίνη Ε προφυλάσσει από τις ελεύθερες ρίζες και είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων και μυϊκών κυττάρων, ενώ η βιταμίνη Κ παίζει σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος και το φυλλικό οξύ απαιτείται στη σύνθεση, τη διόρθωση και τη λειτουργία του DNA και του RNA.
Επίσης είναι πλούσια σε μέταλλα. Περιέχουν
- φώσφορο – σημαντικός για την ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεφρών και του νευρικού συστήματος,
- ασβέστιο – σημαντικό για υγιή οστά και δόντια,
- μαγνήσιο – συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς, νεύρων, μυών και σκελετού ενώ καταπολεμά το άγχος και αρκετό
- κάλιο – συνιστάται στους υπερτασικούς, προστατεύει την καρδιά από αρρυθμίες.
Πέραν των απαραίτητων για τον οργανισμό μας βιταμινών τους, τα σπαράγγια είναι επίσης μια πολύ καλή πηγή φυτικών ινών που κάνουν καλό στην εντερική υγεία και βοηθούν στη δίαιτα, αλλά και χρωμίου το οποίο ενισχύει την αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης να μεταφέρει γλυκόζη από το αίμα στα κύτταρα.
Έχουν όλα τα παραπάνω ωφέλιμα στοιχεία, αλλά προσέξτε γιατί δεν συνίσταται για ανθρώπους που έχουν ρευματισμούς, αρθριτικά, ποδάγρα, νεφρολιθιάσεις και κυστίτιδες γιατί περιέχει οξαλικο οξύ.
Θεραπευτικές – Προληπτικές ιδιότητες
Αντιφλεγμονώδης δράση:
Περιέχουν αρκετά αντιφλεγμονώδη συστατικά, όπως είναι οι σαπωνίνες, η φλαβονοειδής κερκετίνη και η ρουτίνη, που βοηθούν στην καταπολέμηση της αρθρίτιδας, του άσθματος και των αυτοάνοσων νοσημάτων.
Δίαιτα και πέψη:
Η ινουλίνη είναι ένας υδατάνθρακας στα σπαράγγια, ο οποίος ενθαρρύνει την ανάπτυξη των γαλακτοβακίλλων, οι οποίοι με τη σειρά τους ενισχύουν την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, μειώνουν τον κίνδυνο αλλεργιών και καρκίνου του παχέος εντέρου, καθώς επίσης συμβάλλουν στην πρόληψη των εχθρικών βακτηριδίων στον εντερικό σωλήνα.
Επιπλέον, ένα φλιτζάνι σπαράγγια περιέχει πάνω από 11% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης των διαιτητικών ινών και περίπου το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης της πρωτεΐνης.
Ζάχαρο και δυσκοιλιότητα
Οι υγιείς φυτικές ίνες και πρωτεΐνες του σπαραγγιού σταθεροποιούν την πέψη, φράσσουν την υπερκατανάλωση τροφής, διατηρούν χαμηλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και αποτρέπουν τη δυσκοιλιότητα.
Μας προφυλάσσουν από διάφορα είδη καρκίνου
Μαζί με το αβοκάντο, το κατσαρό λάχανο και τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα σπαράγγια αποτελούν μια ιδιαιτέρως καλή πηγή γλουταθειόνης, μιας αποτοξινωτικής ουσίας που βοηθά στη διάσπαση καρκινογόνων και άλλων μορίων που είναι βλαβερά για την υγεία, όπως οι ελεύθερες ρίζες.
Συγκεκριμένα, βάζοντας τα σπαράγγια πιο συχνά στο πιάτο σας, αυξάνετε την αντίσταση και την προστασία του οργανισμού σας απέναντι σε διάφορα είδη καρκίνου, όπως του καρκίνου των οστών, του παχέος εντέρου, του λάρυγγα και των πνευμόνων.
Δείτε και Γλουταθειόνη: Η μητέρα όλων των Αντιοξειδωτικών!
Βιταμίνη K:
Τα σπαράγγια είναι μία μοναδική πηγή βιταμίνης Κ, η οποία είναι απαραίτητη για τη σύνθεση της οστεοκαλσίνης, μια πρωτεΐνης που ενισχύει τη σύνθεση των οστών.
Επιπλέον, η βιταμίνη Κ αποτρέπει τη συσσώρευση ασβεστίου στον ιστό, που μπορεί να οδηγήσει σε αθηροσκλήρυνση, καρδιαγγειακή νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Δείτε και Βιταμίνη Κ2 ο χαμένος κρίκος στη σύγχρονη Διατροφή
Βιταμίνη C:
Τα σπαράγγια περιέχουν αρκετή δόση της ισχυρής αντιοξειδωτικής βιταμίνης C, ενώ τα οφέλη για την υγεία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα και την αντίσταση κατά των οφθαλμολογικών παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία, όπως ο καταρράκτης και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Αντιοξειδωτική λειτουργία:
Η γλουταθειόνη, που βρίσκεται σε αφθονία στα σπαράγγια, περιέχει τρία αμινοξέα (γλουταμικό οξύ, γλυκίνη και κυστεΐνη), που ο συνδυασμός τους αποτελεί έναν ισχυρό αντιοξειδωτικό σύμμαχο για το σώμα. Μαζί με τα αντιοξειδωτικά βιταμίνη C, βιταμίνη Α (β-καροτίνη), ψευδάργυρο, μαγγάνιο και σελήνιο, η γλουταθειόνη συμβάλλει στη «μάχη» εναντίον των ελεύθερων ριζών, που προκαλούν γήρανση και «κυτταρική σκουριά».
Κατά του γήρατος:
Οι αντιγηραντικές ιδιότητες των σπαραγγιών, μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλο στην καταπολέμηση της γνωστικής εξασθένησης. Όπως και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα σπαράγγια περιέχουν το φολικό οξύ, το οποίο λειτουργεί με τη βιταμίνη Β12, που βρίσκεταιι στα ψάρια, τα πουλερικά, το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, συμβάλλοντας σημαντικά στην πρόληψη της νοητικής εξασθένισης.
Είναι διουρητικά
Λόγω του ότι περιέχουν υψηλά επίπεδα του αμινοξέος ασπαραγγίνη, τα σπαράγγια δρουν ως φυσικό διουρητικό που βοηθάει τον οργανισμό μας να απομακρύνει τις τοξίνες και να «ξεφορτωθεί» το πλεονάζον νάτριο.
Η ιδιότητά τους αυτή είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμη για όσους πάσχουν από υψηλή αρτηριακή πίεση, παθήσεις που σχετίζονται με την καρδιά ή οίδημα (συγκέντρωση υγρών στους ιστούς του σώματος).
Η υψηλή περιεκτικότητά τους σε ασπαραγίνη, λειτουργεί ως φυσικό διουρητικό και αυξάνει την διούρηση, όχι μόνο απελευθερώνοντας τα υγρά αλλά και απαλλάσσοντας τον οργανισμό από τα περίσσεια άλατα.
Καρδιακή υγεία:
Το φυλλικό οξύ, μια βιταμίνη του συμπλέγματος Β, είναι απαραίτητο για ένα υγιές καρδιαγγειακό σύστημα και βρίσκεται σε αφθονία στα σπαράγγια (ένα φλιτζάνι περιέχει το 66% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης φολικού οξέος). Τα οφέλη πολλά.
Πρώτον, το φολικό οξύ εμπλέκεται σε μία βιοχημική δράση, που ονομάζεται «κύκλος μεθυλίωσης» και η οποία επιτρέπει την ορθή μεταγραφή του DNA, τον μετασχηματισμό της νορεπινεφρίνης σε αδρεναλίνη και τον μετασχηματισμό της σεροτονίνης σε μελατονίνη.
Δεύτερον, το φολικό οξύ ρυθμίζει την ομοκυστεΐνη, η οποία σε υψηλά επίπεδα, μπορεί να είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για κάποια καρδιακή νόσο.
Ενώ τέλος, οι βιταμίνες Β, όπως είναι η χολίνη, βιοτίνη και το παντοθενικό οξύ, διαχειρίζονται τα επίπεδα της ζάχαρης στο αίμα μεταβολίζοντας αποτελεσματικά τα σάκχαρα και τα άμυλα.
Δείτε και Καρδιαγγειακό, Προστατεύουμε το σύστημα που μας Διατηρεί στη Ζωή
Βοηθούν στο… μεθύσι
Αν και λίγοι θα προτιμήσουν να φάνε… σπαράγγια πριν βγουν έξω για διασκέδαση, η αλήθεια είναι ότι πρέπει να τα έχετε εύκαιρα σε τέτοιες περιπτώσεις, αφού σύμφωνα με έρευνα των πανεπιστημίων του Τορόντο και της Νότιας Κορέας, προλαμβάνουν το hangover.
Τα εύσημα γι’ αυτό πάνε στα αμινοξέα και τα ιχνοστοιχεία που περιέχουν κυρίως τα φύλλα των σπαραγγιών, αλλά και οι βλαστοί, τα οποία έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν τα κύτταρα του ήπατος, να διασπούν το αλκοόλ και να προλαμβάνουν τα συμπτώματα μέθης.
Για υγιή μωρά:
Το φυλλικό οξύ είναι επίσης απαραίτο για τη σωστή κυτταρική διαίρεση. Οι υγιείς μερίδες του σπαραγγιού μπορούν να εμποδίσουν την ανεπάρκεια σε φολικό οξύ, το οποίο έχει συνδεθεί με γενετικές ανωμαλίες, όπως η δισχιδής ράχη (ένα εκ γενετής ελάττωμα κατά το οποίο, ο νωτιαίος μυελός εκτίθεται μέσα από ένα κενό στην σπονδυλική στήλη).
Δείτε και Τα οφέλη του φυλλικού/φολικού οξέως: Τροφές που το περιέχουν
Πού θα τα βρούμε (άγρια):
η άγρια σπαραγγιά βρίσκεται σχεδόν παντού, από δίπλα στη θάλασσα ως τα ψηλά βουνά! Αγαπάει τα νερά, τις δροσιές αλλά θα την βρεις και σε ξερούς πευκώνες! Της αρέσουν οι φράχτες, που τους χρησιμοποιεί για να πλέξει τα κλαδιά της, τα εγκαταλειμμένα οικόπεδα ή κτήματα, κοντά σε ποτάμια ή τρεχούμενα νερά.
Αν δεις πευκώνες, σίγουρα από κάτω τους υπάρχουν σπαραγγιές, είναι από τα λίγα φυτά που μπορούν να επιζήσουν κάτω από τις πευκοβελόνες. Ο έμπειρος τροφοσυλλέκτης “σκανάρει” με το βλέμμα την περιοχή και εντοπίζει τα βλαστάρια που (αυθάδικα) ορθώνονται.
Καλλιεργημένα βρίσκουμε στις λαϊκές και τα μάρκετ
Πώς τα διατηρούμε:
Αστειεύεστε- τα τρώμε αυθημερόν! Άντε να τα κρατήσουμε μια ημέρα σε ποτήρι ή ανθοδοχείο (είπαμε αριστοκράτης!) με νερό.
Πώς θα τα φάμε:
Μπορούμε να τα μαγειρέψουμε με πάρα πολλούς τρόπους:
Ωμά με λαδόξυδο και αλάτι αναδεικνύοντας την υπόπικρη γεύση τους. Μπορούμε ακόμη να προσθέσουμε τις τρυφερές κορυφές στις ωμές σαλάτες.
Βραστά: τα βράζουμε για λίγα λεπτά σε αλατισμένο νερό, δεμένα με σπαγκάκι. Σερβίρουμε με λαδόξυδο ή λαδολέμονο. Τους αρέσει και το ψιλοκομμένο σκορδάκι!
Στον ατμό: Θέλουν περίπου 5-8 λεπτά, αλλά εάν είναι ιδιαίτερα μεγάλα μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 20. Διατηρούν καλύτερα τις θρεπτικές τους ουσίες και τη γεύση τους.
Και με τους δύο αυτούς τρόπους, μπορείτε να τα δέσετε σε ματσάκια και να τα βάλετε όρθια.
Ριζότο: μια φίλη Ιταλίδα (που μας το έδειξε) κρατάει τις τρυφερές κορυφές (4 εκατοστά) χώρια, βράζει ελαφρά τα υπόλοιπα και τα σοτάρει μετά μαζί με το ρύζι χρησιμοποιώντας και το νερό τους αντί για ζωμό λαχανικών. Όταν κλείσει τη φωτιά προσθέτει τις κορυφές! Μεγαλειώδες αποτέλεσμα!
Ομελέτα: η κλασσική χρήση!
Σε κινέζικο στυλ: Κόψτε τα διαγώνια σε μικρά κομμάτια (περίπου 1 εκ.), αφήνοντας τις άκρες ολόκληρες. τηγανίστε τα με λίγο λάδι σε wok, για 3-5 λεπτά.
Στη σχάρα: Ραντίστε τα με ελαιόλαδο και ψήστε τα στη σχάρα για 3-5 λεπτά. Σερβίρετε με αλάτι, πιπέρι και λαδολέμονο
Στο φούρνο: Βάλτε τα σε ταψάκι, ρίξτε αλάτι και λαδάκι και ψήστε τα στους 200° για 10-12 λεπτά.
Τα σπαράγγια μπορείτε να τα φάτε μόνα τους με μαγιονέζα ή λαδολέμονο, γίνονται ωραία ομελέτα, γκρατινάρονται στο φούρνο με τυράκι, πανάρονται, γίνονται πουρές, σούπα και μαγειρεύονται με κρέας ή ζυμαρικά.
Προφυλάξεις:
Το σπαράγγι όταν καλλιεργηθεί δεν χάνει τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Για τον λόγο αυτό πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο γιατί η υπερβολική ποσότητα μπορεί να βλάψει όσους υποφέρουν από αρθριτικά, αρτηριοσκλήρωση, ψαμμίαση, ποδάγρα, γιατί ερεθίζονται τα νεφρά εξ αιτίας των πουρηνίνων που περιέχει..
Επίσης δεν πρέπει να καταναλώνεται όταν υπάρχει φλεγμονή στο ουροποιητικό σύστημα γιατί είναι ερεθιστικό.
Κατά τον Gazin τα νευρικά άτομα και οι υστερικές γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν το σπαράγγι γιατί τους φέρνει αϋπνία.
Μερικοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί στα σπαράγγια και βγάζουν εξανθήματα αν ακουμπήσουν το φυτό. Η λήψη από το στόμα επιτείνει την αλλεργική αντίδραση.
Δείτε ακόμη: Οξυγόνο, αλκαλικά και πικρά ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΟΥΝ τον καρκίνο
Κάντε το σώμα σας αλκαλικό και καταπολεμήστε τις ασθένειες
Στοιχεία από:
www.clickatlife.gr
www.bostanistas.gr
www.ftiaxno.gr
www.infokids.gr
frontistesgis.gr
Σπαράγγι: Ισχυρός μειωτής οξύτητας, επιφέρει μακροχρόνια αλκαλικότητα
