Οι ορμόνες του παγκρέατος: Ινσουλίνη, γλυκαγόνη, σωματοστατίνη και γαστρίνη
Ενημέρωση από την ενδοκρινολόγο Ευαγγελία Γιαυζιτζόγλου, Θεσσαλονίκη Οι ορμόνες του παγκρέατος: Ινσουλίνη, γλυκαγόνη, σωματοστατίνη και γαστρίνη
Το ανθρώπινο πάγκρεας είναι ένα καταπληκτικό όργανο με δύο κύριες λειτουργίες:
- την παραγωγή συγκεκριμένων παγκρεατικών ορμονών (π.χ. ινσουλίνη και γλυκαγόνη), οι οποίες βοηθούν στη ρύθμιση πολλών πτυχών του μεταβολισμού μας και
- την παραγωγή των παγκρεατικών πεπτικών ενζύμων.
Περισσότερα για την χρησιμότητά του, μπορείτε να δείτε εδώ: Πάγκρεας, ένας πολύτιμος, αλλά κρυφός ευεργέτης
Η ινσουλίνη, η σωματοστατίνη, η γαστρίνη και η γλυκαγόνη παίζουν σημαντικό ρόλο για τη διατήρηση της ισορροπίας της γλυκόζης και των αλάτων στο σώμα μας, και ως εκ τούτου, οποιοδήποτε πρόβλημα στην παραγωγή ή ρύθμιση αυτών των ορμονών θα εκδηλωθεί αντίστοιχα.
Το πεπτικό (ή εξωκρινές) πάγκρεας είναι υπεύθυνο για την παραγωγή ενζύμων που εκκρίνονται στο έντερο για να βοηθήσουν στην πέψη – διάσπαση των τροφών που καταναλώνουμε. Αυτά τα ένζυμα έχουν την ικανότητα να διασπούν τις πρωτεΐνες, τα λίπη και τους υδατάνθρακες σε πολύ μικρότερα μόρια, ώστε το έντερό μας να μπορεί να τα απορροφήσει.
Η παραπάνω εικόνα είναι μια ακριβής αναπαράσταση του παγκρέατος όπως βρίσκεται δίπλα από το δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου αμέσως μετά το στομάχι).
Το πραγματικό μέγεθος του παγκρέατος είναι παρόμοιο με μια μπανάνα με μια μικρή καμπύλη στο ένα της άκρο και περίπου το ίδιο μήκος, πλάτος και πάχος με αυτή.
Ο κίτρινος «σωλήνας» – αυλός που διατρέχει το μέσο του παγκρέατος, όπως φαίνεται στο σχήμα, ονομάζεται παγκρεατικός πόρος. Εκεί καταλήγουν όλα τα πεπτικά ένζυμα που παράγονται από τα παγκρεατικά κύτταρα, για να εκκριθούν στη συνέχεια στο δωδεκαδάκτυλο όπου αναμιγνύονται με την τροφή, όπως αυτή εξέρχεται από το στομάχι.
Απαραίτητα πεπτικά ένζυμα για πλήρη απορρόφηση θρεπτικών ουσιών
η απουσία των απαραίτητων πεπτικών ενζύμων οδηγεί σε ασθένειες: Πεπτικά ένζυμα και ασθένειες
Η έλλειψη ενζύμων προκαλεί φλεγμονές, λοιμώξεις και χρόνιες ασθένειες
Το ενδοκρινές πάγκρεας
Μόλις το 5% της συνολικής παγκρεατικής μάζας αποτελείται από ενδοκρινικά κύτταρα. Αυτά τα ενδοκρινικά κύτταρα συγκεντρώνονται σε ομάδες εντός του παγκρέατος, ομάδες που μοιάζουν με μικρά «νησιά» κυττάρων όταν αυτό εξετάζεται κάτω από ένα μικροσκόπιο.
Αυτή η απεικόνιση οδήγησε τους ερευνητές να ονομάσουν αυτές τις ομάδες των παγκρεατικών ενδοκρινικών κυττάρων «παγκρεατικά νησίδια».
Αυτά τα παγκρεατικά νησίδια αποτελούνται από κύτταρα τα οποία παράγουν ειδικές παγκρεατικές ορμόνες, με πιο γνωστή την ορμόνη ινσουλίνη.
Τα παγκρεατικά νησίδια βρίσκονται διάσπαρτα σε όλο το πάγκρεας.
Όπως όλοι οι ενδοκρινείς αδένες εκκρίνουν τις ορμόνες τους απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος.
Λόγω αυτής της ανάγκης του να εκκρίνουν τις ορμόνες τους στην κυκλοφορία του αίματος, τα παγκρεατικά νησίδια περιβάλλονται από μικρά αιμοφόρα αγγεία.
Ένας ακόμη λόγος που είναι το Αίμα: Ίσως το πολυτιμότερο στοιχείο μετά την καρδιά
Οι ορμόνες της ενδοκρινούς μοίρας του παγκρέατος και ο σκοπός τους
Ινσουλίνη
Σκοπός: Ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος (σάκχαρο) στο φυσιολογικό εύρος
Δράση: Αναγκάζει πολλά κύτταρα του σώματος να απορροφήσουν και να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Εκκρίνεται σε απάντηση: την υψηλή γλυκόζη στο αίμα
Έκκριση αναστέλλεται από: τη χαμηλή γλυκόζη στο αίμα
Ασθένεια που οφείλεται σε ανεπαρκή δράση: Σακχαρώδης Διαβήτης
Κατάσταση που οφείλεται σε υπερβολική δράση: Υπογλυκαιμία
Ο όγκος που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα ονομάζεται: Iνσουλίνωμα
Για περισσότερα Πάγκρεας-Ινσουλίνη-Υπογλυκαιμία-Υπερινσουλιναιμία: Δράση και συνέπειες στον οργανισμό
Γλυκαγόνη
Σκοπός: Βοηθά την ινσουλίνης για τη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος (σάκχαρο) στο φυσιολογικό εύρος – η δράση της είναι αντίθετη αυτής της ινσουλίνης
Δράση: Αναγκάζει πολλά κύτταρα του σώματος να απελευθερώσουν (ή να παράγουν) γλυκόζη με αποτέλεσμα την αύξηση του σακχάρου στο αίμα
Εκκρίνεται σε απάντηση: όταν είναι χαμηλή η γλυκόζη στο αίμα
Έκκριση αναστέλλεται από: όταν είναι αυξημένη η γλυκόζη στο αίμα
Ασθένεια που οφείλεται σε ανεπαρκή δράση: Μερικές φορές υπογλυκαιμία
Ασθένεια – κατάσταση οφείλεται σε υπερβολική δράση: Υπεργλυκαιμία
Ο όγκος που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα ονομάζεται: Γλουκαγόνωμα
Σωματοστατίνη
Σκοπός: Ρυθμίζει την παραγωγή και την απέκκριση άλλων ορμονών
Δράση: Επιβραδύνει την παραγωγή της ινσουλίνης, της γλυκαγόνης, της γαστρίνης και άλλων ορμονών
Εκκρίνεται σε απόκριση: σε υψηλά επίπεδα άλλων ενδοκρινών ορμονών
Έκκριση αναστέλλεται από: τα χαμηλά επίπεδα άλλων ενδοκρινών ορμονών
Ασθένεια που οφείλεται σε υπερβολική δράση: Σακχαρώδης διαβήτης, πέτρες στη χολή, δυσανεξία του διαιτητικού λίπους
Ο όγκος που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα ονομάζεται: σωματοστατίνωμα
Γαστρίνη
Σκοπός: Βοηθά την πέψη των τροφών στο στομάχι
Δράση: Επαγωγή των κυττάρων που παράγουν οξύ του στομάχου για να παράγουν υδροχλωρικό οξύ μετά την κατανάλωση τροφής
Εκκρίνεται σε απόκριση: στην είσοδο της τροφής στο στομάχι και το έντερο
Έκκριση αναστέλλεται από: την έλλειψη τροφής στο στομάχι και τα έντερα
Ασθένεια που οφείλεται σε ανεπαρκή δράση: μερικές φορές καθόλου συμπτώματα
Ασθένεια που οφείλεται σε υπερβολική δράση: έλκη στομάχου λόγω της περίσσειας υδροχλωρικού οξέος στο στομάχι
Ο όγκος που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα ονομάζεται: Γαστρίνωμα – ονομάζεται επίσης και σύνδρομο Zollinger – Ellison
Αγγειοδραστικό εντερικό πεπτίδιο (VIP)
Σκοπός: Ο έλεγχος της έκκρισης νερού και της απορρόφησής του από τον εντερικό βλεννογόνο
Δράση: Προωθεί την έκκριση νερού και ηλεκτρολυτών από τα εντερικά κύτταρα
Ασθένεια οφείλεται σε υπερβολική δράση: Σοβαρή διάρροια και διαταραχές ηλεκτρολυτών
Ο όγκος που εκκρίνει μεγάλη ποσότητα ονομάζεται: VIΡωμα
Μπορείτε να δείτε και Ηλεκτρολύτες: Τι είναι και φυσικοί τρόποι επανατροφοδότησης, αναζωογόνησης του οργανισμού
Δείτε ακόμη: Με ποιές τροφές αποτοξινώνουμε το πάγκρεας
Συμπτώματα που δείχνουν ότι το πάγκρεας απειλείται σοβαρά
Διατροφή: Μπορεί να Αναγεννήσει το Πάγκρεας-Να Αναστρέψει τον Διαβήτη
Μήπως κάτι δεν πάει καλά με τις ορμόνες σας;
Πως εμπλέκονται άγχος-ορμόνες-οστεοπόρωση-ανοσοποιητικό και ψυχοσωματικές ασθένειες
Ποιες ασθένειες συνδέονται με ορμονικές διαταραχές. Τι μπορούμε να κάνουμε
Μήπως ευθύνονται ορμόνες για τα παραπανίσια σου κιλά;
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου – Ενδοκρινολόγος για το endomed.gr
