Μολυσμένα ψάρια στο πιάτο μας~Τι μπορούμε να κάνουμε

Μολυσμένα ψάρια στο πιάτο μας~Τι μπορούμε να κάνουμε

Μολυσμένα ψάρια στο πιάτο μας

«Τρώγω ψάρι ιχθυοτροφείου. Άρα είμαι σίγουρος ότι είναι καθαρό για μένα και για τα παιδιά μου», λέμε πολλές φορές… Αλλά ξεχνάνε μάλλον πως ζούμε στην Ελλάδα.

Μια χώρα, δηλαδή, δεν είναι ικανή να προστατεύσει από τα βαρέα μέταλλα σε αυξημένες συγκεντρώσεις ούτε τα ψάρια των ιχθυοκαλλιεργειών της. Όμως, βαρέα μέταλλα σε μεγάλες συγκεντρώσεις βρίσκουμε κυρίως στους οργανισμούς που αλιεύονται από τους μεγάλους ωκεανούς.

Κι εδώ ακριβώς είναι το θέμα, αφού από τις ίδιες μολυσμένες θάλασσες εισάγουμε και τα ψάρια που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα, για να παράγουμε τα ιχθυάλευρα με τα οποία ταΐζουμε τα ψάρια του ιχθυοτροφείου μας…

Πολύ φοβάμαι πως αυτό ΔΕΝ είναι το μόνο πρόβλημα με τα “καλλιεργήσιμα” ψάρια: 9 λόγοι για να απορρίψετε τα ψάρια των ιχθυοτροφείων
και Προσοχή: Σολομοί ιχθυοτροφείων από τις πιο τοξικές τροφές στον κόσμο

Τα στοιχεία που αποκαλύπτει στη “Ν. Κρήτη” σήμερα ο δρ περιβαλλοντολόγος, γεωτεχνικός και ιχθυολόγος Γιώργος Τίγκιλης είναι άκρως ανησυχητικά για την ποιότητα των ψαριών που καταναλώνουμε στη χώρα μας, κυρίως μάλιστα αυτών που έχουν αλιευτεί κάπου στον Ατλαντικό, τον Ινδικό Ωκεανό και γενικά τις θάλασσες των χωρών αυτών που λέγονται ανεπτυγμένες, διαθέτοντας βαριά βιομηχανία και έχοντας έτσι τις βαρύτατες ευθύνες για τη μόλυνση των θαλασσών σε ολόκληρο τον κόσμο!

Η Μεσόγειος “κρατά” ακόμα σε επίπεδα μόλυνσης και ρύπανσης

των θαλασσών σε σχέση με τους μεγάλους ωκεανούς του κόσμου, όπως ξεκαθαρίζει στην εφημερίδα μας ο γνωστός επιστήμονας, στέλεχος της διοίκησης του Παραρτήματος Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

Για τα ιχθυοτροφεία διευκρινίζει ότι η ανεύρεση βαρέων μετάλλων είναι πολύ πιο κάτω από τα ανώτατα επίπεδα, ενώ καλεί τον κόσμο να προτιμά τα ψάρια που προέρχονται είτε από τα ελληνικά ύδατα είτε από τα νερά γενικότερα της Μεσογείου και δίνει συμβουλές για την κατανάλωση των κατεψυγμένων και των φρέσκων ψαριών, επισημαίνοντας ότι τα κατεψυγμένα υπερτερούν μόνο ως προς τη χαμηλότερη τιμή τους, αφού η ποιότητα του φρέσκου είναι σαφώς ανώτερη.

Μετρήσεις

Μπορεί να προκαλεί εντύπωση στον κάθε καταναλωτή ψαριών, που νόμιζε μέχρι τώρα ότι το ψάρι του ιχθυοτροφείου είναι απαλλαγμένο από τα επικίνδυνα βαρέα μέταλλα, όμως ο κ. Τίγκιλης μας ενημερώνει ότι δεν έχουμε ακόμα καταφέρει ως χώρα να απαλλαγούμε από τις εισαγόμενες πρώτες ύλες των ιχθυάλευρων, αφού δεν έχουμε την επάρκεια των ψαριών που θα μας επιτρέψει να αλιεύουμε ψάρια για την παρασκευή των συγκεκριμένων ζωοτροφών.

Πιο αναλυτικά, ο γνωστός επιστήμονας μας είπε ότι,

«σύμφωνα με μετρήσεις του “Δημόκριτου”, εμφανίζεται ότι κατά κανόνα τα ψάρια που προέρχονται από τις βόρειες θάλασσες είναι πολύ πιο επιβαρυμένα απ’ ό,τι της Μεσογείου. Μάλιστα, τα ψάρια της Μεσογείου έχουν ελάχιστη επιβάρυνση.

Συγχρόνως όμως εμφανίζονται αυξημένες συγκεντρώσεις σε τέτοιες ουσίες σε ορισμένες κατηγορίες ψαριών ιχθυοτροφείου, χωρίς να δημιουργούνται βέβαια άμεσα προβλήματα υγείας γιατί η επιβάρυνση είναι σε πολύ χαμηλότερα από τα ανώτατα όρια.

Αυτό το γεγονός, όμως, μας δείχνει ότι θα πρέπει η Ελλάδα να σκεφτεί σοβαρά, εφόσον θέλει να παράγει ανταγωνιστικά προϊόντα που να μπορεί να τα διαφημίζει προς τα έξω, να επιλύσει αυτό το πρόβλημα.

Και αυτό μπορεί να το πετύχει εφόσον τα ψάρια της Μεσογείου έχουν τη μικρότερη επιβάρυνση. Επομένως, η χώρα θα πρέπει να δει τι θα κάνει ώστε τα προϊόντα που παράγει να μην έχουν αυτήν την επιβάρυνση που έχουν οι βόρειες θάλασσες».
Δείτε και Βαρέα Μέταλλα – Τοξικότητα και οι Διαταραχές Υγείας που Προκαλούν
Αποτοξίνωση από βαρέα μέταλλα, τοξίνες και chemtrails

Κόστος

Για τα αίτια που προκαλούν τη μόλυνση, ο κ. Τίγκιλης είπε συγκεκριμένα ότι «τα ιχθυάλευρα παράγονται από πρώτη ύλη, δηλαδή ψάρια που αλιεύονται σε αυτές τις θάλασσες – δηλαδή τη Βαλτική, τον Ινδικό κ.λπ. – γιατί από εκεί έρχονται σε μεγάλες ποσότητες με μικρό κόστος, και αυτά τα ψάρια τα αλέθουμε και τα δίνουμε στα ψάρια που “καλλιεργούμε”».

Στο ερώτημα της “Ν. Κρήτης” για τη δυνατότητα να παράγουμε δικά μας ιχθυάλευρα, ο ίδιος εξηγεί ότι «η παραγωγή των ελληνικών ψαριών δεν επαρκεί για κάτι τέτοιο. Απλώς, η έρευνα που γίνεται αυτή τη στιγμή είναι να βρεθούν υποκατάστατα.

Γι’ αυτό και δουλεύουν σόγιες και διάφορες άλλες φυτικές ουσίες, οι οποίες περιέχουν τις ίδιες πρωτεΐνες που περιέχουν και τα ιχθυάλευρα, έτσι ώστε πλέον να μην είμαστε άμεσα εξαρτημένοι από τις εισαγόμενες πρώτες ύλες.
“Τροφή”: Αν και αμφιβάλω ότι οι φυτικές πρωτεΐνες έχουν την ίδια αξία με τις ζωικές, το ζήτημα, δεν είναι να επιλέξουμε μία άλλη λύση με την οποία θα αποφύγουμε το ένα κακό, τα βαρέα μέταλλα δηλαδή, αλλά θα πέσουμε στα γενετικά τροποποιημένα: Είναι η Σόγια επικίνδυνη;

Κι αυτό δε γίνεται μόνο επειδή τα ψάρια από τις βόρειες θάλασσες είναι πολύ βεβαρυμένα, αλλά και γιατί

ο Παγκόσμιος Οργανισμός για τα Τρόφιμα έχει διαπιστώσει ότι δεν είναι δυνατόν να μειώνουμε τα παγκόσμια ιχθυαποθέματα που βρίσκονται σε μεγάλη έλλειψη, όχι για να τα τρώμε, αλλά για να τα δίνουμε στα ψάρια του ιχθυοτροφείου.

Δηλαδή, δεν είναι δυνατόν να ψαρεύουμε εννέα και δέκα κιλά ψάρια από τις θάλασσες για να παράγουμε ένα κιλό ψάρι ιχθυοτροφείου. Αυτό είναι παράλογο με τις κρίσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα»…

Όμως, στην ενδιαφέρουσα συνέντευξη του κ. Τίγκιλη δίνονται και πολύ σημαντικές συμβουλές προς τους καταναλωτές.

Εκτός από τη βασική αρχή “προτιμούμε ψάρια ελληνικά ή έστω μεσογειακά”, υπάρχει και μια επίσης σημαντική επισήμανση. «Προτιμούμε ψάρια που δεν είναι πολύ λιπαρά. Διότι στο λίπος συσσωρεύονται όλες αυτές οι ουσίες οι οποίες είναι επιβαρυντικές για την υγεία μας. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα.

Συνηθίζουμε να παίρνουμε τσιπούρα ιχθυοτροφείου γιατί είναι σε προσιτή τιμή και γιατί είναι ένα ψάρι νόστιμο. Αν λοιπόν βλέπουμε ότι το ψάρι αυτό είναι πολύ πιο λιπαρό από το συγκεκριμένο ιχθυοτροφείο, θα πρέπει να στραφούμε σε άλλο.

Αλλά, για να γίνει αυτό, εννοείται ότι πρέπει να υπάρχει η σήμανση, το ψάρι να είναι πιστοποιημένο, ώστε να ξέρουμε από ποιο ιχθυοτροφείο προέρχεται. Το ίδιο είναι και με το κοτόπουλο. Βλέπουμε κοτόπουλα με πάρα πολύ λίπος και άλλα που δεν έχουν τόσο. Είναι το ίδιο πράγμα»…

Σε ό,τι αφορά το νωπό ή το κατεψυγμένο ψάρι, ο κ. Τίγκιλης ήταν εξίσου σαφής:

«Το φρέσκο από άποψη θρεπτικών ουσιών δε συναγωνίζεται το κατεψυγμένο. Αλλά στην περίπτωση που δεν μπορείς να πάρεις νωπό για λόγους οικονομικής δυνατότητας, θα επιδιώκεις να αγοράζεις κατεψυγμένα τα οποία θα έχουν ημερομηνία λήξης πολύ πιο μακριά από την ημερομηνία που το αγοράζεις. Ακόμη και αν πρόκειται για εισαγόμενα ψάρια.

Απλώς στην αγορά ακόμα οι έλεγχοι δεν είναι τόσο συνεχείς και εξονυχιστικοί που να μην έχουμε τις “ελληνοποιήσεις”! Είναι, λοιπόν, έντονο το φαινόμενο των “ελληνοποιήσεων”, όπως στο κρέας και στα ψάρια, κυρίως στα κατεψυγμένα.

Έχουμε ας πούμε τυποποιημένα κατεψυγμένα ψάρια στην Καβάλα, που τα έχει αγοράσει κάποιος και τα έχει τυποποιήσει εκεί, αλλά είναι εισαγόμενα. Εάν, λοιπόν, ενεργοποιηθούν οι μηχανισμοί που υπάρχουν, ο καταναλωτής μπορεί να προστατευτεί σε μεγάλο βαθμό. Δυστυχώς όμως στην αγορά των ψαριών υστερούμε πάρα πολύ.
“Τροφή”: Θα έλεγα πως για τα κατεψυγμένα ψάρια, ισχύει ότι περίπου αναφέρεται και για τα λαχανικά, εδώ 6 απορίες για τα κατεψυγμένα λαχανικά!

Και θα σας πω το εξής παράδειγμα:

Εδώ και πολλά χρόνια η κοινοτική νομοθεσία προβλέπει ότι θα πρέπει να υπάρχουν κλιμάκια ελέγχου στην “πρώτη πόλη”. “Πρώτη πόλη” σημαίνει ότι θα πρέπει να ελέγχονται τα ψάρια στο πρώτο λιμάνι. Να ελέγχονται και τα τιμολόγιά τους. Αυτά τα κλιμάκια είναι στα χαρτιά. Δε λειτουργούν. Και δεν είναι και εύκολο να λειτουργήσουν, εφόσον δεν υπάρχουν σε κάθε νομό ιχθυόσκαλες.

Αντιλαμβάνεστε ότι, για να υπάρχει ένα κλιμάκιο που θα ξενυχτάει για να ελέγχει τα ψάρια, θα πρέπει να υπάρχουν οι προδιαγραφές ή να υπάρχει χώρος που να πηγαίνουν τα ψάρια. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει, βγαίνουν τα ψάρια στην αγορά κανονικά»…

Βέβαια, όπως είναι αυτονόητο, «είναι ό,τι καλύτερο ο κάθε καταναλωτής να έχει τον ψαρά του. Αυτό είναι το ιδανικό. Αλλά επειδή δεν μπορεί να το πετύχει ο καθένας, αφού είναι αναγκασμένος να ψωνίζει από μεγάλα καταστήματα, αυτό που πρέπει να προσέχουμε είναι έχουμε εμπιστοσύνη στο μαγαζί από το οποίο ψωνίζουμε».

Τοξικά απόβλητα

Ωστόσο, τι γίνεται με τα τοξικά ναυάγια στη Μεσόγειο; Ο κ. Τίγκιλης διευκρινίζει ότι δεν έχουν επιβεβαιωθεί οι καταγγελίες για τα τοξικά ναυάγια στη Μεσόγειο. Έχει βέβαια εντοπιστεί ένα από αυτά που εξαφανίστηκαν και τα οποία – σύμφωνα με μαρτυρία πρώην μέλους της ιταλικής μαφίας – τα βύθιζε η Μαφία από τη δεκαετία του ’80 μέχρι και πρόσφατα, ακόμη και στα νερά του Ιονίου Πελάγους.

Δε λέω ότι δεν ισχύουν οι καταγγελίες. Μάλιστα, ραδιενέργεια σε ψάρια της Μεσογείου εντοπίζεται. Σε χαμηλά όμως επίπεδα. Αν λοιπόν υπάρχουν αυτά τα ναυάγια, μάλλον ακόμα δεν έχουμε διαρροές από τα βαρέλια με τα πυρηνικά και τα τοξικά απόβλητα.

Τουλάχιστον μέχρι στιγμής», καταλήγει ο ιχθυολόγος, τονίζοντας για άλλη μια φορά ότι τα μεσογειακά ψάρια μέχρι σήμερα είναι πολύ πιο ασφαλή από τα ψάρια των χωρών με τη βαριά βιομηχανία. Φυσικά, χρειάζεται επαγρύπνηση… 

Πώς να τα απαλλάξετε από τα χημικά

• Aφαιρέστε τα βράγχια και τα εντόσθια, επειδή αυτά φέρουν το μεγαλύτερο φορτίο. Ταυτόχρονα, τα σπλάχνα συγκρατούν τα βαρέα μέταλλα.
• Aφαιρέστε το δέρμα αλλά και το λίπος, επειδή στα μέρη αυτά συγκεντρώνεται ποσότητα χημικών ουσιών.
• Στη συνέχεια, πλύντε τα καλά με άφθονο καθαρό νερό.

Οδηγίες αγοράς ψαριών από έναν… ειδικό

Οι γενικές οδηγίες στην αγορά ψαριού, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι:

– Όταν αγοράζουμε κατεψυγμένο ψάρι, να επιδιώκουμε να βλέπουμε από ποια περιοχή έχει αλιευτεί.

Είναι υποχρεωτική η αναγραφή της προέλευσης του ψαριού πάνω στη συσκευασία ή σε πινακίδα. Και μάλιστα και αυτό, ενώ ισχύει, δεν έχει επιβληθεί»!

– Να γνωρίζουμε ότι το νούμερο FAO 37 είναι η περιοχή Μεσογείου.

«Υπάρχουν πολλά νούμερα τα οποία δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει ο καταναλωτής. Πρέπει λοιπόν το μαγαζί να έχει αναρτημένο πίνακα που θα λέει αυτό το νούμερο τι είναι… Είναι Ατλαντικός Ωκεανός, είναι Ινδικός Ωκεανός, Βορειοατλαντικός, Νοτιοατλαντικός;
Δείτε περισσότερα Σημαντικό! Μάθε να αναγνωρίζεις που αλιεύθηκαν τα ψάρια που αγοράζεις 

Αυτά όλα έχουν σημασία και θα σας φέρω το παράδειγμα με το πετρέλαιο που έχει διαρρεύσει στον κόλπο του Μεξικού. Από ’κει κάποια στιγμή θα ψαρευτούν κάποια ψάρια. Αυτά θα έχουν στη σάρκα τους συσσωρευμένα πετρελαιοειδή. Δε θα πρέπει να ξέρει ο καταναλωτής ότι αυτά τα ψάρια είναι από εκεί και δε θα τα πάρει, αλλά θα προτιμήσει να πάρει από αλλού;».

– Μαγείρεμα:

Τα λιπαρά ψάρια θα πρέπει να τα μαγειρεύουμε με τρόπο που να μη φτάνουν στο πιάτο μας τα λίπη. Για παράδειγμα, το λαβράκι που προέρχεται από ιχθυοτροφεία είναι πολύ λιπαρό. Θα πρέπει λοιπόν να μην το τηγανίζουμε ποτέ, ή να αφαιρούμε στο καθάρισμα το λίπος. Η ιδανικότερη περίπτωση είναι να το ψήνουμε στη σχάρα. Το ίδιο ισχύει και με τη σαρδέλα ή άλλα ψάρια.

– Από πλανόδιους ψαράδες θα πρέπει να ψωνίζουμε με μεγάλη προσοχή, προτιμώντας την αγορά ψαριού όσο πιο πρωί γίνεται, ώστε να μην έχουμε αλλοίωση στον πάγο λόγω της χρονικής διάρκειας από το ψάρεμα μέχρι την πώληση. 

– Μεγάλη σημασία έχει το χρώμα του ψαριού, Να παραμένει λαμπερό το ψάρι και να μην είναι θαμπό, αφού αυτό είναι δείγμα αλλοίωσης κ.ά.
Δείτε και Πως να ξεχωρίζετε τα φρέσκα από τα μπαγιάτικα ψάρια και συμβουλές 

Συμβουλές για ασφαλέστερη κατανάλωση

• Tρώτε μόνο το φιλέτο του ψαριού και φτιάξτε τις σούπες μόνο με αυτό το τμήμα τους και όχι με ολόκληρο το ψάρι.
• Πετάτε το λίπος που βγαίνει κατά το μαγείρεμά τους και μην το χρησιμοποιείτε σε ζωμούς ή σάλτσες.
• Aν σας αρέσουν τα τηγανητά, μην τα ξεροψήνετε. Tο τηγάνισμα φυλακίζει στους λιπαρούς ιστούς τις μολυσματικές ουσίες.
• Aλλάζετε το λάδι που έχει χρησιμοποιηθεί κάθε 2 τηγανίσματα. Προτιμήστε το ελαιόλαδο.
Δείτε και Το ασφαλέστερο λάδι για τηγάνι & μαγείρεμα σε υψηλές θερμοκρασίες

Η διατροφική αξία των ψαριών είναι ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΉΤΗΤΗ: Ψάρια και υγιεία
Λιπαρά ψάρια και οφέλη στην υγεία 

Υπό προϋποθέσεις: Ποια ψάρια πρέπει να τρώμε ανά εποχή

Οδηγός για τα Κυριότερα Βρώσιμα «Ελληνικά» Ψάρια 

Οικολογικό έγκλημα: Χιλιάδες ελεύθερα ψάρια εγκλωβίζονται παράνομα στις ιχθυοκαλλιέργειες με τη μέθοδο των κλωβών 

φυσικά, επιμένω και επαναλαμβάνω ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες έτσι όπως λειτουργούν ΔΕΝ είναι ωφέλιμη λύση: Χρ.Στελακάτος-Ιχθυολόγος: Τρώτε ψάρια ιχθυοτροφείων γεμάτα καρκινογόνα φορμόλη και φάρμακα 

Πρύτανης Πανεπιστημίου επιβεβαιώνει: Τρώμε ψάρια ιχθυοτροφείων γεμάτα αντιβιοτικά και ψυχοφάρμακα 

και βέβαια, εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να τα καταναλώνουμε και να ωφελούμαστε, χρειάζεται να προσέχουμε και την δική μας συμπεριφορά, γιατί οι συνέπειες τους εν τέλει εμάς τους ιδίους επιβαρύνουν: ΠΡΟΣΟΧΗ: Περισσότερα πλαστικά σκουπίδια από ψάρια σε λίγα χρόνια

Στοιχεία από www.neakriti.gr
Μολυσμένα ψάρια στο πιάτο μας~Τι μπορούμε να κάνουμε