Κώνειο: Το διασημότερο δηλητηριώδες φυτό

Κώνειο: Το διασημότερο δηλητηριώδες φυτό

Κώνειο το στικτόν – Conium maculatum: Οφείλει την ονομασία του στο ρήμα “κωνάω”, που σημαίνει “περιστρέφω” (αρχ. ελλ. παράγωγο “κώνος” = σβούρα). Κώνειο: Το διασημότερο δηλητηριώδες φυτό

Συνώνυμα: Cicuta vulgaris, Cicuta major, Conium cicuta, Conium major, Coriandrum cicuta, Coriandrum maculatum. 

Ο λαός το αποκαλεί μαγκούτα ή βρομόχορτο. Τα φύλλα του μοιάζουν με του μαϊντανού και τα ζώα αποφεύγουν να το βόσκουν, ίσως γιατί τους μυρίζει πολύ άσχημο. Το Κώνειο ζεί δύο μόνο χρόνια και ανθίζει τη δεύτερη χρονιά της ζωής του.

Όλα τα μέρη του είναι εξαιρετικά δηλητηριώδη. Προκαλεί ναυτία, εμετό, πυρετό, μυϊκή αδυναμία και παράλυση, αναπνευστική έκπτωση που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Αν κάποιος τελικά δεν χάσει τη ζωή του από κατανάλωση κώνειου, τότε, το πιθανότερο, θα μείνει παράλυτος ή με μυική αδυναμία.

Βιότοπος:

Το Κώνειο το στικτό είναι φυτό ποώδες, διετές, που φτάνει σε ύψος τα 2 μέτρα με λυγερό πιτσιλωτό κορμό κόκκινου χρώματος και πασσαλώδης ρίζα. Φυτρώνει σε όλες τις περιοχές με ήπιο κλίμα, σε σκιερά μέρη. Αυτοφυές κατά μήκος των αγροτικών δρόμων, σε φράκτες , ακαλλιέργητες εκτάσεις, υγρούς και σκιερούς τόπους, ερείπια, απορρίμματα.

Τα φύλλα του είναι γυαλιστερά έχουν μακρύ μίσχο, είναι λοβωτά και 3-5 πτεροσχιδή και μοιάζουν κάπως μ’ αυτά του άγριου καρότου και του μαϊντανού.
Τα άνθη είναι λευκά, μικρά και εμφανίζονται σε σκιάδια από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Ο βλαστός του κυλινδρικός, δεν έχει χνούδι συνήθως με κοκκινωπές κηλίδες κυρίως στη βάση του, κούφιος εσωτερικά, γραμμωτός κατά μήκος εξωτερικά, ενώ η ρίζα είναι ατρακτοειδής και λευκή.

Ο καρπός είναι μικρός, ωοειδής με φαιό ή πρασινωπό χρώμα, συγχέεται μ΄ αυτόν του γλυκάνισου ή του μάραθου παρά την εμετική οσμή ποντικού που έχει, ενώ η γεύση των καρπών είναι πικρή και προκαλεί ναυτία.

Η ρίζα του είναι διακλαδιζόμενη και μοιάζει με του Pastinaca sativa (Παστινάκη η εδώδιμος ή κοινώς η παστινάκη, η παστινάκα, είναι ένα ριζώδες λαχανικό στενά συνδεδεμένο με το καρότο και το μαϊντανό).

Το φυτό έχει βαριά και δυσάρεστη οσμή που θυμίζει ούρα ποντικών και γίνεται εντονότερη με την σύνθλιψη των φύλλων, των βλαστών και των καρπών. Τα φύλλα και τα σπέρματά του τώρα πλέον σπάνια χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική ειδικά μάλιστα στην Ευρώπη.

Η διάγνωση της δηλητηρίασης από Κώνειο δεν είναι εύκολη. Αν ο ασθενής δεν χάσει τη ζωή του τότε συνήθως μένει παράλυτος ή με μυϊκή αδυναμία. Δε χρησιμοποιείται πλέον στη Φαρμακευτική ενώ ελάχιστα το χρησιμοποιούν στη λαϊκή Ιατρική.

Ιστορία

Γνωστό από πολύ παλιά, φημολογείται ότι χρησιμοποιήθηκε πριν από τους ιστορικούς χρόνους για την θανάτωση των γερόντων των ανικάνων προς εργασία, των αναπήρων και των αρρώστων Κείων (νήσος Κέα = Τζιά).

Το κώνειο της Αττικής και ιδιαίτερα των Μεγάρων θεωρείτο δραστικότερο. Επίσης προτιμούσαν το φυόμενο σε μέρη ψυχρά και σκιερά όπως αυτό της Λούσσης πλησίον της Μαντινείας.

Ο Άτταλος ο Γ’ βασιλεύς της Περγάμου καλλιεργούσε το κώνειο μαζί με πολλά άλλα δηλητηριώδη φυτά στον κήπο του. Στην Αθήνα χρησιμοποιείτο γιά τις ναρκωτικές του ιδιότητες από τους ιεροφάντες, ως αναφροδισιακό.

Ο Ιπποκράτης σε πολλά σημεία των συγγραμμάτων του αναφέρει το σπέρμα του κώνειου ως ναρκωτικό, σε καταπλάσματα, υπόθετα και υποκαπνισμούς.

Τον 3ον π.κ.χ. αιώνα ο Νίκανδρος το περιγράφει ως εξής στα «Αλεξιφάρμακα»:

το δηλητήριο φέρνει σκοτεινή νύκτα «σκοτόεσσαν νύκτα», οι άνθρωποι παραλύουν και έρπουν στα χέρια, η αναπνοή τους πιάνεται καθώς φράζει ο λαιμός, τα άκρα παγώνουν και τέλος η ψυχή τους πηγαίνει στον άλλο κόσμο από έλλειψη αέρα λόγω παράλυση της αναπνοής.

Με κώνειο θανατώθηκε και ο μέγας φιλόσοφος Σωκράτης.

Τέσσερα χρόνια κατόπιν, αφότου παρακολούθησε μέχρι την φυλακή τον μαθητή του Θηραμένη, συλλαμβάνεται και αυτός (399 π.κ.χ.), κατηγορούμενος για ασέβεια και διαφθορά των νέων και διότι αδικεί «τον ήττω λόγον κρείττων ποιώνκαι τους άλλους ταύτα διδάσκων» (Πλάτων, Απολογία, 19).

Στην φυλακή, αφού έμαθε από τον δεσμοφύλακα την ημέρα που έπρεπε να πάρει το κώνειο και τα συμπτώματα της δηλητηριάσεως, έλαβε το φάρμακο με απόλυτη αταραξία και χωρίς καμία μεταβολή των χαρακτηριστικών του προσώπου του.

Ο Πλάτων στον Φαίδωνα μας δίνει με λαμπρό τρόπο την εικόνα της δηλητηριάσεως. Λέει λοιπόν ο Πλάτων:

«Όταν ένοιωσε ο Σωκράτης να βαραίνουν τα σκέλη του ξάπλωσε, στη πλάτη. Έτσι του σύστησε ο δήμιος. Συγχρόνως αγγίζοντας τον, αφού πέρασε λίγος χρόνος, παρατηρούσε τα πέλματα και τα σκέλη. Κατόπιν πίεσε δυνατά το πόδι και τον ρώτησε αν αισθάνεται.

Ό δε ουκ Εύη. (Είχε ήδη αρχίσει η νέκρωση των αισθητικών νεύρων από την περιφέρεια) και μετά από αυτό πίεσε πάλι, τις κνήμες και αφού ξαναήρθε μας έδειχνε ότι παγώνει και παραλύει. Τον άγγιξε και είπε ότι όταν φθάσει (η παράλυση ) στην καρδιά τότε θα πεθάνει. Ήδη σχεδόν το πάγωμα είχε φθάσει στο επιγάστριο.

Ξεσκεπάστηκε, γιατί ήταν σκεπασμένος και είπε αυτό που ήταν τα τελευταία λόγια «ώ, Κρίτων, τω Ασκληπιώ οφείλομεν αλετρυόνα απόδοτε και μη αμελήσετε.» Έτσι θα γίνουν είπε ο Κρίτων. Μήπως θέλεις κάτι άλλο να μας πεις, τον ρώτησε. Αλλά ο Σωκράτης δεν απάντησε τίποτα…. και τα όμματα έστησεν. Ιδών δε ο Κρίτων συνέλαβε το στόμα και τους οφθαλμούς.
Σωκράτης: Ο Βίος και η Διδασκαλία Ενός Μεγάλου Φιλοσόφου 

Ο Αριστοφάνης στους «Βάτραχους» στιχ. 186 την ψύξη των άκρων παρομοιάζει με χιόνι.

Ο Θεόφραστος γράφει πως εκχύλισμα από τη ρίζα του κώνειου είναι το ισχυρότερο δηλητήριο και η απαλλαγή (δηλ. ο θάνατος) είναι εύκολη ακόμα και αν δοθεί μικρό καταπότιο.

Ο ίδιος επισημαίνει και την συνέργεια με την μήκωνα την υπνοφόρο σε ένα ταχύ και ανώδυνο θάνατο, με μικρή σε όγκο ποσότητα φαρμάκου, παρατήρηση που αποδίδει στον βοτανικό Θρασύα, του 5ου π.κ.χ. αιώνα εκ Μαντινείας «ραδίαν ποιείν και άπονον την επόλυσιν τοις οποίς χρώμενος κωνείου τε και μήκωνος και ετέρων τοιούτων ώστε εύογκον είναι και μικρόν όσον δραχμής ολκήν».

Ο Διοσκουρίδης αναφέρει:

«Το κώνειο όταν το πιείς προκαλεί σκοτοδίνες και θαμπώματα, ώστε να μη βλέπει κανείς ούτε λίγο, λόξιγκα και παράκρουση του νου και πάγωμα των άκρων. Στο τέλος παθαίνουν ασφυξία με σπασμούς καθώς σταματά ο αέρας στην τραχεία.

Αρχικά λοιπόν, όπως και στα υπόλοιπα, θα το αποβάλλουμε με τους εμέτους, έπειτα αφού χρησιμοποιήσουμε καθαρτικό θα αποβάλλουμε αυτό που έχει διολισθήσει στα έντερα και τότε φτάνουμε στην πόση ανέρωτου κρασιού, σαν το καλλίτερο βοηθητικό μέσο, αφήνοντας ενδιάμεσα διαστήματα κατά τα οποία βοηθάει θα δοθεί για πόση, το γαϊδουρίσιο γάλα ή η αψιθιά μαζί με πιπέρι, κρασί και καστόριο.

Επίσης ο απήγανος και ο δυόσμος μαζί με κρασί ή μία δραχμή καρδάμωμο ή στύρακα ή πιπέρι μαζί με σπόρο τσουκνίδας και κρασί ή τα φύλλα της δάφνης. Εξίσου και το γαλάκτωμα του σίλφιου με λάδι ή γλυκό κρασί. Και το γλυκό κρασί αν πίνεται σκέτο σε μεγάλη ποσότητα ενδείκνυνται αρκετά.»

Ο Διοσκουρίδης αναφέρει για τις θεραπευτικές ενδείξεις του κωνείου.

Γράφει λοιπόν ότι, αφού ξηρανθεί έχει πολλές χρήσεις αναμειγνυόμενο για παυσίπονα κολλύρια, το εκχύλισμα του αν χρησιμοποιηθεί σε κατάπλασμα βοηθάει στον έρπητα και το ερυσίπελας. Βοηθάει επίσης αυτούς που παθαίνουν ονειρώξεις, ενώ αν το κατάπλασμα τοποθετηθεί στα γεννητικά όργανα περιορίζει την επιθυμία.

Το κώνειο σταματά το γάλα στους μαστούς, περιορίζει την ανάπτυξη των μαστών στις κοπέλες, ενώ στα αγόρια προκαλεί ατροφία των όρχεων « ..μαστούς τε εν παρθενία κωλύει αυξάνεσθαι και διδύμοις ατρόφοις ποιεί επί παίδων»

Ο Γαληνός αναφέρει το κώνειο σε πολλά σημεία, το συγκαταλέγει δε στα ψυχρά δηλητήρια, τα φονεύοντα δια καταψύξεως της καρδιάς (ΧΙ,596). Μνημονεύει δε «γραία Αθηναίαν η οποία από ελαχίστης δόσεως αρξαμένη ειθίσθη τω φαρμάκω» (ΧΙ, 601)

Ο Πλίνιος (ΧΧV,55) περιγράφων το φυτό σημειώνει το δηλητηριώδες του σπέρματος. Και ο Κέλσος αναφέρει το φυτό ως δηλητήριο και ως αντίδοτο αυτού αναφέρει άφθονο άκρατο οίνο μετά πηγάνου (απήγανου) και κένωση του στομάχου δι’ εμέτου.(V, 27,12).

Το 1681 ο Nicolas Culperer στο πρώτο ιατρικό βιβλίο που κυκλοφορούσε στην Αμερική αναφέρει τους κινδύνους της εσωτερικής χρήσης του κώνειου και ότι όταν χρησιμοποιείται εξωτερικώς μπορεί με ασφάλεια να δίδεται σε ερεθισμούς, όγκους και πρηξίματα σε κάθε μέρος του σώματος. Τα φύλλα συντεθλιμένα τοποθετούμενα στο φρύδι και στο μέτωπο κάνουν καλό στα κόκκινα και πρησμένα μάτια. (20)

Το 1820 στο χειρόγραφο Νο2 της Φυσικής Ιατρικής Edinbourgh- Toronto αναφέρονται τα αποξηραμένα φύλλα για ιατρική χρήση, ότι είναι πολύ ισχυρό ναρκωτικό, ότι προάγει την δράση του υδραργύρου σε καταπλάσματα βοηθά οδυνηρά έλκη. Η δόση είναι 2-3 grains.(20)

To 1828 ο Rafinesque (119) (Medical flora and Manual of medical botany in the United States) αναφέρει ότι: υπάρχουν διάφορα θεραπευτικά φυτά στην οικογένεια αυτή το κώνειο είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο. Η δύναμη του φυτού ποικίλει πολύ ανάλογα με το που φύεται, το κλίμα, τον χρόνο της συλλογής και τον τρόπο της παρασκευής του φαρμάκου

Τα άτομα είναι περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητα σε αυτό.

Προκαλεί ζάλη, ναυτία, ενόχληση στην όραση, λιποθυμία τα οποία συμπτώματα εμφανίζονται μετά από μισή ώρα και παραμένουν μισή ημέρα ή περισσότερο. Σε μεγαλύτερες δόσεις προκαλεί χειρότερα συμπτώματα ίλιγγο, παράλυση, σπασμούς και θάνατο.

Είναι δύσκολα να δηλητηριαστεί κανείς από αυτό το φυτό γιατί έχει πολύ άσχημη οσμή. Παρόλα αυτά έχουν καταγραφεί περιπτώσεις παιδιών που νόμιζαν ότι ήταν μαϊντανός ή η ρίζα καρότου, οπότε και αρρώστησαν η απέθαναν. Μικρά παιδιά έχουν δηλητηριαστεί, επίσης, παίζοντας όταν κατασκεύαζαν σφυρίχτρες ή φυσοκάλαμα με τους κούφιους βλαστούς.(20)

Ποτέ δεν είναι επικίνδυνο

σε πολύ μικρές συχνά επαναλαμβανόμενες και σταδιακά αυξανόμενες δόσεις. Είναι επίσης ένα αποτελεσματικό αναλγητικό και αντισπασμωδικό χρήσιμο στο να μετριάζει τον πόνο σε οξείες ασθένειες …όπως καρκίνο, επιληψία, μανία, σύφιλη κλπ. Αλλά σε όλες αυτές της περιπτώσεις δρά σαν φάρμακο που μετριάζει τον πόνο σαν το όπιο από το οποίο είναι προτιμότερο διότι δεν προκαλεί δυσκοιλιότητα.

Αληθινοί σκίρροι* και καρκίνος δεν μπορεί να θεραπευτούν αλλά επίμονοι χοιραδικοί** όγκοι, ή πρησμένοι όρχεις έχουν θεραπευθεί. Στο επώδυνο τικ έχει βοηθήσει ή θεραπεύσει όταν τίποτε άλλο δεν μπορούσε να βοηθήσει. Εκθειάζονται πολύ οι αρετές του κωνείου στον ίκτερο, απομακρύνοντας την κιτρινίλα και να θεραπεύει γρήγορα την ασθένεια αν δεν είναι πολύ πολύπλοκη.

Ο καλύτερος τρόπος χορήγησης είναι τα κονιοποιημένα φύλλα αρχίζοντας με δόση 2-3 grains και αυξάνοντας την δόση σταδιακά. Τα φύλλα πρέπει να διατηρούν το πράσινο χρώμα για να είναι δραστικά

Το εκχύλισμα των σπερμάτων λέγεται ότι είναι ισχυρότερο και προκαλεί ζάλη πολύ γρήγορα. Εξωτερικά έχει χρησιμοποιηθεί σε καρκινώματα, σύφιλη, λέπρα, και αποφράξεις. Το ξύδι και ο χυμός λεμονιού είναι αντίδοτα της δηλητηριάσεως και των υπερβολικών δόσεων. 

Στη λαϊκή ιατρική, με το εκχύλισμα του παρασκευάζονται αλοιφές για εξωτερική χρήση που έχουν παυσίπονη δράση σε περιπτώσεις καρκίνου, έρπητα, ψώρας και άλλων ασθενειών.

Ο Gunn (782) 1859-1861

(Νέος οικιακός ιατρικός οδηγός για την χρήση φαρμακευτικών φυτών) προτείνει την χρήση του εκχυλίσματος από τα φύλλα. Θεωρεί ότι το κώνειο είναι ναρκωτικό δηλητήριο που πρέπει να δίδεται σε μικρές δόσεις και με προσοχή. Δρα ειδικά στο νευρικό σύστημα ηρεμώντας τα νεύρα, προκαλεί ύπνο και μειώνει την δράση της καρδιάς. Είναι χρήσιμο σε καρδιακή μεγαλία, ταχυπαλμία, ερεθισμό του οργάνου μετριάζοντας την δράση αυτού του οργάνου.(20)

Φαίνεται ότι νωρίς το καλοκαίρι οι δηλητηριώδεις ιδιότητες ευρίσκονται στα πράσινα φύλλα και αργότερα στους καρπούς πριν ωριμάσουν. 

Συστατικά:

Περιέχει αλκαλοειδή και πτητικό έλαιο. Τα φρέσκα φύλλα και άνθη περιέχουν αλκαλοειδή σε ποσοστό 0,2%. Η ποσότητα των αλκαλοειδών ταχέως μειώνεται κατά την αποθήκευση.

Το κώνειο είναι το δηλητήριο με το οποίο θανάτωσε η πολιτική αγνωμοσύνη δύο ευγενέστατους άνδρες στην παλαιά Αθήνα, τον Σωκράτη και τον Φωκίωνα. Την δύναμη την έχει λόγω της κωνειίνης που ευρίσκεται στα σπέρματα του κωνείου. Στην ξηρά πόα άλλοτε είναι πολλή και άλλοτε ολίγη. Από τα εκχυλίσματα ελλείπει σχεδόν παντελώς διότι εξατμίζεται εύκολα.

Η δράση της κωνειίνης:

Η κωνειίνη μαζί με το υδροκυανικό οξύ και την νικοτίνη είναι το δραστικότερο των φυτικών δηλητηρίων. Παρ’ όλο που είναι πολύ δραστική αναπτύσσει ενέργεια που ποικίλει, διότι είναι πολύ πτητική και ότι μένει και αυτό εξατμίζεται χάνοντας έτσι ένα μέρος της δύναμης της.

Εάν πάνω σε μία νευρική ίνα στάξουμε σταγονίδιο κωνειίνης διαλύεται ο μυελώδης άξων και αφανίζεται η περιφέρεια της ίνας, διαλύεται και μαυρίζει. Εάν στάξουμε το σταγονίδιο πάνω στις μυϊκές ίνες αυτές καταστρέφονται, κόβονται και τα τεμάχια διογκώνονται.

Εάν το σταγονίδιο το στάξουμε σε αίμα, τα αιμοσφαίρια και μάλιστα οι πυρήνες αυτών διογκούνται και συγχέονται σε μία μάζα. Τα ίδια συμβαίνουν και με τους βλεννογόνους. Από αυτό προέρχεται και η ακαριαία θόλωση του κερατοειδούς.

Όταν εγχυθεί στο δέρμα τα τριχοειδή παραλύουν και διευρύνονται, το αίμα ακινητοποιείται και γίνεται μελανό. Σχηματίζονται στον τόπο της ενέσεως και γύρω γύρω μελανές εκχυμωτικές κηλίδες.

Κατά τις δηλητηριάσεις βοήθημα είναι η κένωση του δηλητηρίου με πλύσεις του στομάχου και η τεχνητή αναπνοή.

Κατά της υπεραιμίας του εγκεφάλου κρύες κομπρέσες και κλύσματα με ξύδι. Σαν χημικά αντίδοτα είναι τα δεψώδη (ταννίνη)και το ιωδισμένο ιωδιούχο κάλιο (Solution de Bouchardat) και κατά της παραλύσεως η στρυχνίνη. Εάν η δηλητηρίαση έγινε με κωνειίνη ο θάνατος επέρχεται τόσο γρήγορα (σε 10-15 λεπτά) ώστε κάθε βοήθεια είναι ανέφικτη.

Πως ενεργεί το κώνειο:

φαίνεται ότι κατ’εξοχήν παθαίνει το νευρικό σύστημα προπαντός τα νεύρα των κινητικών μυών, πρώτα τα περιφερειακά και ύστερα τα στελέχη τελευταία του νωτιαίου μυελού. «ο δε Σωκράτης, επειδή βαρύνεσθαι έφη τα σκέλη, κατεκλίθη ύπτιος» (Φαίδων Κεφ.66) Οι ίνες των μυών δεν έχουν την συνήθη ερεθιστικότητα ούτε ο νωτιαίος μυελός την αντανακλαστική δύναμη.

Γι’ αυτό πρό του θανάτου συμβαίνουν πολλές φορές σπασμοί και βαθύ κώμα. Αφού οι σπασμοί δεν σταματάνε με την τεχνητή αναπνοή δεν είναι αποτέλεσμα της άπνοιας αλλά συνέπεια του ερεθισμού του νωτιαίου μυελού αλλά όμως στο τέλος παραλύει και ο νωτιαίος μυελός…

Όλοι οι πειραματιστές συμφωνούν ότι ουδέποτε καταλύεται η κινητική δύναμις του νωτιαίου μυελού προτού καταργηθεί τελείως η ζωή των περιφερειακών νεύρων. Τότε μαζί με τις κινητικές ίνες παραλύουν πιο αργά οι αισθητικές. Από εκεί προέρχεται η αναισθησία του δέρματος και η άμβλυνση της αφής και των άλλων αισθήσεων.

Εφ’ όσον η παράλυση προχωρεί προς τον προμήκη παραλύονται και τα κινητικά κέντρα του κυκλοφορικού και του αναπνευστικού κατά τον ίδιο τρόπο που δρα η νικοτίνη γι’ αυτό συμβαίνει η επιβράδυνση των σφυγμών, η εξασθένηση της αναπνοής και αραίωση της το ρυτίδιασμα και η ψύξη του δέρματος που ανεβαίνει σιγά σιγά από τα πόδια προς τον κορμό, η ακατανίκητη και μολύβδινη βάρυνση των σκελών, όπως γράφεται για τον Σωκράτη στον Φαιδωνα.

Η ίρις διαστέλλεται από παράλυση του κινητικού νεύρου του οφθαλμού. Η διάνοια μένει καθαρή (ο Σωκράτης λίγο πριν το τέλος παρήγγειλε να θυσιάσουν στον Ασκληπιό ένα πετεινό..)

Η κωνείνη όπως και η νικοτίνη συγκαταλέγονται στα γαγγλιοπληγικά φάρμακα.

Α) Χάνονται οι μυϊκές δυνάμεις

Β) Αμβλύνεται η περιφερειακή αίσθηση

Γ) Η ανακλαστική δύναμη του νωτιαίου μυελού προκαλεί ακούσιο τρόμο και σπασμούς

Δ) Επέρχεται νάρκη εγκεφαλική και ύπνος.

Φαρμακευτικές χρήσεις – Θεραπευτικές ιδιότητες

Χρησιμοποιούμε τα φύλλα και τους σπόρους.

Φυσικά μιλάμε για το γνωστό δηλητηριώδες φυτό, που σε πολύ μικρές δόσεις μπορεί να γίνει ηρεμιστικό αλλά και αναλγητικό για πόνους, ενώ σε μεγαλύτερες προκαλεί παράλυση αλλά και θάνατο. Το βότανο χρησιμοποιείται εσωτερικά μόνο με την επίβλεψη ειδικού.

Η κατάποση εκχυλίσματος (κυρίως φύλλων και βλαστών) κωνείου προκαλεί ανώδυνο θάνατο. Στην αρχή τα αισθητήρια νεύρα νεκρώνονται από την περιφέρεια προς το κέντρο. Υπάρχει απώλεια των μυικών δυνάμεων, αμβλύνονται οι περιφερειακές αισθήσεις, το ανακλαστικό τόξο του νωτιαίου μυελού προκαλεί τρόμο και σπασμούς. Τέλος, επέρχεται ύπνος, εγκεφαλική νάρκη και, τελικά, θάνατος.

Το κώνειο ως δηλητήριο έχει χρησιμοποιηθεί ως αντισπασμωδικό. Επίσης, χρησιμοποιείται για την αρθρίτιδα. Η διαφορά μεταξύ των θεραπευτικών και τοξικών ποσοτήτων είναι πολύ μικρή. Υπερβολικές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν παράλυση και απώλεια της ομιλίας, που ακολουθείται από καταστολή της αναπνευστικής λειτουργίας, και στη συνέχεια θάνατο.

Γενικά είναι φυτό αναισθητικό, ναρκωτικό, εφιδρωτικό, διουρητικό. Ανακουφίζει τον σπασμολυτικό βήχα και τον κοκκύτη, καθώς και το άσθμα.

Εφαρμογές κώνειου

Εξαιτίας της τοξικότητάς του γίνονται μόνο μερικά φαρμακευτικά παρασκευάσματα από τα φύλλα του.

Η καθαρή κωνειίνη καταπραΰνει τους πόνους του καρκίνου.

Το ομοιοπαθητικό βάμμα χρησιμοποιείται στην αρτηριοσκλήρυνση και στην υπερτροφία προστάτη.