Ιώδιο: Πόσο χρειάζομαι, Οφέλη, Πηγές, Επιπτώσεις και Αλληλεπιδράσεις

Ιώδιο: Πόσο χρειάζομαι, Οφέλη, Πηγές, Επιπτώσεις και Αλληλεπιδράσεις

Τι σημαίνει το ιώδιο για το ανθρώπινο σώμα

Το ιώδιο είναι ένα σημαντικό στοιχείο που χρησιμοποιεί ο θυρεοειδής αδένας για να παράγει ορμόνες. Η ανεπάρκειά του μπορεί να προκαλέσει διόγκωση του θυρεοειδή αδένα ή βρογχοκήλη.
Χρησιμοποιείται επίσης για τον καθαρισμό του νερού και το καθάρισμα των πληγών.

Ανακαλύφθηκε το 1811 από τον Γάλλο Bernard Courtois. Ανήκει στην ομάδα των αλογόνων και στον τομέα p του περιοδικού συστήματος. Είναι μη μεταλλικό και έχει ένα ιώδες χρώμα. Είναι λιγότερο δραστικό από άλλα αλογόνα, αλλά έχει μερικές μεταλλικές ιδιότητες όπως η ιδιότητά του να διαλύεται εύκολα.
Δείτε και Θυρεοειδής: όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε
Εκατομμύρια γυναίκες αγνοούν τα συμπτώματα διαταραχής του θυρεοειδούς. Εσείς;

Το ιώδιο στο σώμα 

Το κύριο όργανο που χρησιμοποιεί ιώδιο είναι ο θυρεοειδής αδένας. Το 70-80% του ιωδίου του σώματος είναι αποθηκευμένο εκεί. Το ιώδιο βρίσκεται επίσης σε μικρότερες ποσότητες στους μύες, το αίμα και τις ωοθήκες. Τα χαμηλά επίπεδα του ιωδίου προκαλούν υποθυρεοειδισμό. Η ανεπάρκεια του ιωδίου μπορεί να προκαλέσει διεύρυνση του θυρεοειδή αδένα και ένας εξαιρετικά διογκωμένος θυρεοειδής αδένας ονομάζεται βρογχοκήλη. Αντίστοιχα βρογχοκήλη μπορεί να προκαλέσει και η πολύ μεγάλη ποσότητα ιωδίου.

Οι χρήσεις του ιωδίου 

– Το ιώδιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθαρίσει το νερό, καθώς είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για καθαρισμό πληγών.
– Ετσι αρκετές αλοιφές για το δέρμα περιέχουν ιώδιο.
– Ακόμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μειώσει τη βλεννογονίτιδα όταν χρησιμοποιείται ως στοματικό διάλυμα, ειδικά μετά τη χημειοθεραπεία.
– Η προσθήκη ιωδίου στο ντους μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του κόλπου.
– Οι γυναίκες με ινοκυστικούς μαστούς θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ιώδιο για να μειώσουν την ευαισθησία.
– Μετά την έκθεση σε ακτινοβολία, μπορεί να ληφθεί από το στόμα ιωδιούχο κάλιο, προκειμένου να αντλήσει το ιώδιο από τον θυρεοειδή αδένα.

Πόσο ιώδιο χρειάζεται ένα υγιές άτομο;

Η κύρια πηγή πρόσληψης ιωδίου είναι η τροφή, ωστόσο η περιεκτικότητα ιωδίου στις διάφορες τροφές σήμερα ημέρα ποικίλει.
Εξαρτάται από την περιοχή όπου παράγονται τα τρόφιμα, το έδαφος και τα συστατικά που προστίθενται στην παραγωγή της κάθε τροφής.
Συχνά για την παρασκευή τροφίμων χρησιμοποιείται ιωδιούχο αλάτι το οποίο αυξάνει ακόμα περισσότερο την περιεκτικότητα ιωδίου μέσα στην τροφή.

Οι ανάγκες του σώματος σε ιώδιο εξαρτούνται από πολλούς παράγοντες: από την ηλικία του ατόμου, τον τόπο που κατοικεί, το περιβάλλον και το κλίμα καθώς και από τις συνήθειες του όπως το κάπνισμα αλλά κυρίως τη διατροφή του.

Σύμφωνα με Γερμανική Εταιρεία Διατροφής η ημερήσια πρόσληψη ιωδίου θα πρέπει να κυμαίνεται από 40 έως 80 μg ημερησίως σε βρέφη έως και 200μg/ημερησίως σε εφήβους και ενήλικες. Οι δόσεις αυτές αναφέρονται σε υγιείς ανθρώπους και όχι σε άτομα που πάσχουν από κάποιο νόσημα του θυρεοειδούς αδένα όπως η Hashimoto Θυρεοειδίτιδα. Εκεί οι ανάγκες ενδέχεται να είναι διαφορετικές.

Φυσικές πηγές ιωδίου

Απαντάται στη φύση σπάνια και συνήθως με τη μορφή ιωδιούχων αλάτων του ασβεστίου.
Η υψηλότερη συγκέντρωση ιωδίου (ως ιωδίδιο ή ιωδιούχο άλας) βρίσκεται στους ωκε­ανούς και ανέρχεται στα 0,06 mg ανά λίτρο. Το ιώδιο εξατμίζεται από την επιφάνεια των ωκεανών και τον αφρό της θάλασσας με τη μορφή μο­ρίων αλατιού, ιωδιούχου ατμού και μεθυλιωδιούχου ατμού. Μια ποσότητα ιωδίου κατόπιν επιστρέφει στο έδαφος μέσω του βρόχινου νερού.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το 90% του ιωδίου προσλαμβάνεται από τις τροφές και και το 10% από το νερό (με μεγάλη διακύμανση στην περιεκτικότητα του (0,0001-0,1 mg ιωδίου ανά λίτρο).

Η συγκέντρωση του ιωδίου στα διάφορα τρόφιμα είναι χαμηλή και σε γενικές γραμμές, αντανακλά την περιεκτικότητα του στοιχείου στο έδαφος, του νερού και των λιπασμάτων που χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες και στην εκτροφή των ζώων. Τα θαλασσινά και τα φύκια συγκεντρώνουν ιώδιο από το θαλασσινό νερό και αποτελούν ιδιαίτερα πλούσιες πηγές.

Το ιώδιο βρίσκεται κυρίως στα ψάρια του αλμυρού νερού π.χ. στον κολιό και τον μπακαλιάρο (300 μg και 150 μg αντίστοιχα σε μια μαγειρεμένη μερίδα 150 γραμμαρίων) και τα οστρακοειδή (γαρίδες, αστακός). Στα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως είναι το τυρί, το γιαούρτι και το γάλα υπάρχει εξαιτίας των ιωδιούχων ζωοτροφών.

Τέλος σχετικά καλή πηγή είναι και τα αυγά που περιέχουν 15-40 μg. Παρόμοια ποσότητα με τα αυγά, ή και παραπάνω, έχουν τα ξερά φασόλια, το στήθος γαλοπούλας και τα κράνμπερι (βακκίνια). Μια μικρότερη ποσότητα βρίσκεται στις φράουλες. Άλλες φυτικές πηγές περιλαμβάνουν το σκόρδο, το σουσάμι, το σπανάκι, τη σόγια, τα σέσκουλα και τα γογγύλια.
Τροφές με ιώδιο: Για ποιο λόγο τις χρειαζόμαστε 

Το πολύ ιώδιο βλάπτει 

Οι υψηλές δόσεις ιωδίου μπορεί να προκαλέσουν υποθυρεοειδισμό και το υπερβολικό ιώδιο μπορεί να οδηγήσει στη νόσο του Hashimoto, τη νόσο του θυρεοειδούς και σε καρκίνους του Grave. Για τα άτομα με νεφρική νόσο ή φυματίωση, δόσεις πάνω από 2.000 μικρογραμμάρια θα μπορούσαν να είναι τοξικές.
Δείτε Υποθυρεοειδισμός: 250 πρόσωπα – Ένας πλήρης οδηγός συμπτωμάτων
και Χασιμότο – Hashimoto ή χρόνια θυρεοειδίτιδα: Τι είναι, πως αντιμετωπίζεται