Επιληψία: Tι είναι, Αιτίες, Συμπτώματα, Κατάλληλη Αντιμετώπιση
Γνωρίζετε τι ακριβώς είναι η επιληψία; Ξέρετε τι πρέπει να κάνετε αν ένα άτομο πάθει μπροστά σας επιληπτική κρίση ή τι δεν πρέπει να κάνετε; Λύστε όλες σας τις απορίες με το κείμενο που ακολουθεί.
Η λέξη «επιληψία» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ιπποκράτη (460-357 π.Χ.) και σημαίνει την αιφνίδια κατάληψη.
Η ιδέα ότι ο επιληπτικός καταλαμβάνεται από υπερφυσικές θεϊκές ή δαιμόνιες δυνάμεις, έκανε τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι η επιληπτική κρίση ήταν ένας κακός οιωνός. Έτσι,
η επιληπτική κρίση εμφανιζόμενη σαν προσωποποίηση του κακού, ενέπνευσε ορισμένες θρησκευτικές κινήσεις και σε άλλες περιπτώσεις, επειδή έχει στοιχεία δύναμης και φαντασίας, θεωρήθηκε ένδειξη εξουσίας (π.χ. Ναπολέων) και δημιουργικής ικανότητας (π.χ. Ντοστογιέφσκι, Μπετόβεν).
Σήμερα γνωρίζουμε ότι επιληψία είναι
η τάση που έχουν ορισμένα άτομα να παρουσιάζουν σπασμούς ή κρίσεις ή επεισόδια. Στον κόσμο υπάρχουν περίπου 50 εκατομμύρια άτομα με επιληψία (40 εκατομμύρια στις αναπτυσσόμενες χώρες και 10 εκατομμύρια στις αναπτυγμένες χώρες). Δεν είναι νοητική ασθένεια και στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζεται επιτυχώς με φάρμακα.
Το κενό θεραπείας στον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι 80%. Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 100.000 άτομα με επιληψία.
Οι επιληπτικές κρίσεις:
Είναι αποτέλεσμα ξαφνικών συνήθως συντόμων διαδοχικών βιοηλεκτρικών εκκενώσεων μιας ομάδας εγκεφαλικών κυττάρων (νευρώνων) που προκαλούν διάφορες αφαιρέσεις, κινήσεις, συσπάσεις, συμπεριφορές, αισθήσεις και συγκινήσεις.
Εκφορτίσεις που αφορούν ένα συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου εκδηλώνονται σε ένα τμήμα του σώματός μας με εστιακές κρίσεις/φαινόμενα και χαρακτηρίζουν τις εστιακές επιληψίες. Εκφορτίσεις που διεγείρουν ταυτόχρονα όλο τον εγκέφαλο είναι γενικευμένες από την αρχή και χαρακτηρίζουν τις γενικευμένες επιληψίες.
Το επιληπτικό σύνδρομο:
Ο συνδυασμός κλινικών και ηλεκτροεγκεφαλογραφικών δεδομένων που μαζί με το αιτιολογικό υπόστρωμα και την ηλικία αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα. Έτσι με την αναγνώριση ενός συνδρόμου γνωρίζουμε: την αιτιολογία, την κατάλληλη θεραπεία, την πρόγνωση και την ύπαρξη ή όχι κατάλληλου υλικού για γενετικές μελέτες.
Υπάρχουν πολλά είδη εστιακών και γενικευμένων επιληψιών, επιληπτικών συνδρόμων ή σπασμών. Άλλα σύνδρομα είναι ιδιοπαθή (υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, δεν υπάρχει αιτία), άλλα είναι ιδιοπαθή και καλοήθη (φεύγουν με την πάροδο του χρόνου), άλλα είναι συμπτωματικά (ανευρίσκεται αιτία) ή πιθανόν συμπτωματικά.
Αιτίες Επιληψία: Tι είναι, Αιτίες, Συμπτώματα, Κατάλληλη Αντιμετώπιση
Η επιληψία δεν έχει καμία αναγνωρίσιμη αιτία σε περίπου τα μισά από τα άτομο στα οποία διαγιγνώσκεται. Στα υπόλοιπα, μπορεί να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες, όπως:
Γενετική επίδραση: Ορισμένοι τύποι επιληψίας, οι οποίες κατηγοριοποιούνται με βάση το είδος της κατάσχεσης και το τμήμα του εγκεφάλου που επηρεάζεται, είναι κληρονομικές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι πιθανό ότι υπάρχει μια γενετική επιρροή. Οι ερευνητές έχουν συνδέσει ορισμένους τύπους επιληψίας σε συγκεκριμένα γονίδια, αν και υπολογίζεται ότι έως και 500 γονίδια θα μπορούσαν να συνδέονται με την πάθηση.
Τραύμα στο κεφάλι: Ένα τραύμα στο κεφάλι, ως αποτέλεσμα ενός ατυχήματος, μπορεί να προκαλέσει επιληψία.
Εγκεφαλικά προβλήματα: Κάποια βλάβη στον εγκέφαλο, όπως είναι οι όγκοι του εγκεφάλου, ή τα εγκεφαλικά επεισόδια, μπορεί να προκαλέσουν επιληψία. Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η κύρια αιτία επιληψίας σε ενήλικες άνω των 35 ετών.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής σας απαλλάσσουν από εγκεφαλικά
Μεταδοτικές ασθένειες: Μολυσματικές ασθένειες, όπως μηνιγγίτιδα, AIDS και ιογενή εγκεφαλίτιδα, μπορεί να προκαλέσουν επιληψία.
Προγεννητικός τραυματισμός: Πριν από τη γέννηση, τα μωρά είναι ευαίσθητα σε εγκεφαλικές βλάβες που θα μπορούσαν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, όπως κάποια μόλυνση της μητέρας, κακή διατροφή, ή έλλειψη επαρκούς οξυγόνου. Μια βλάβη στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε επιληψία, ή εγκεφαλική παράλυση.
Αναπτυξιακές διαταραχές: Η επιληψία μπορεί μερικές φορές να συνδέεται με αναπτυξιακές διαταραχές, όπως ο αυτισμός και η νευροϊνωμάτωση.
Τι μπορεί να προκαλέσει έναν επιληπτικό σπασμό;
Συνήθως οι σπασμοί συμβαίνουν χωρίς κανένα εκλυτικό αίτιο. Συνηθισμένοι παράγοντες που ενισχύουν την έλευση ενός επεισοδίου είναι:
- Πυρετός, ιδιαίτερα όταν είναι υψηλός
- Έλλειψη ύπνου
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Σωματική και πνευματική καταπόνηση και το στρες
- Eμμηνορρυσία στις γυναίκες.
- Ιδιαίτερα επικίνδυνος είναι ο συνδυασμός στέρησης ύπνου και οινοπνεύματος.
Συμπτώματα
Επειδή η επιληψία προκαλείται από μη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων του εγκεφάλου, οι επιληπτικές κρίσεις μπορεί να επηρεάσουν σχεδόν κάθε διαδικασία συντονίζει ο εγκέφαλος. Τα συμπτώματα μιας επιληπτικής κρίσης, λοιπόν, μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Προσωρινή σύγχυση
- Βλέμμα στο κενό
- Ανεξέλεγκτες και σπασμωδικές κινήσεις των χεριών και των ποδιών
- Απώλεια της συνείδησης
- Ψυχικά συμπτώματα
Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της κατάσχεσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα άτομο με επιληψία τείνει να εκδηλώνει τα ίδια συμπτώματα σε κάθε επεισόδιο. Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα της επιληψίας διαχωρίζονται σε εστιακά και γενικευμένα.
Τι πρέπει να ξέρουμε όλοι μας όταν δούμε ένα άτομο να κάνει μια επιληπτική κρίση με σπασμούς:
-Να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, να καθησυχάσουμε όσους βρίσκονται κοντά και να αφήσουμε την κρίση να εξελιχθεί χωρίς να προσπαθήσουμε να τη σταματήσουμε.
-Να χρονομετρήσουμε την κρίση.
-Να απομακρύνουμε αντικείμενα που μπορεί να προκαλέσουν τραύματα.
-Να χαλαρώσουμε τα ρούχα και να βγάλουμε τα γυαλιά ή την οδοντοστοιχία, αν φοράει.
-Να βάλουμε κάτι μαλακό κάτω από το κεφάλι π.χ. σακάκι.
-Να γυρίσουμε (μετά την κρίση) τον ασθενή σε πλάγια θέση για να μην καταπιεί ενδεχόμενα εμέσματα.
-Να παραμείνουμε για 15-20 λεπτά της ώρας και να ελέγξουμε την αναπνοή και το χρώμα του.
-Να προσφερθούμε να καλέσουμε ένα ταξί, συγγενή ή φίλο για να βοηθήσουν το άτομο να πάει σπίτι αν φαίνεται μπερδεμένο ή αν δεν μπορεί να πάει σπίτι μόνος του.
-Να δείξουμε κατανόηση μετά την κρίση.
-Δεν χρειάζεται να καλέσουμε για ασθενοφόρο εκτός εάν το άτομο έχει τραυματιστεί, η κύρια κρίση διαρκεί πάνω από 5 λεπτά ή εάν η κρίση επαναληφθεί ή εάν υπάρχει πρόβλημα με την αναπνοή του.
Η αναπνοή σχεδόν πάντα επανέρχεται αυτόματα μετά από μια κρίση. Αν ο ασθενής δεν αναπνέει, αυτό σηματοδοτεί επιπλοκή της κρίσης. Το βλέπουμε όταν υπάρχει έλλειψη δυνατότητας αναπνοής, καρδιακή προσβολή ή χτύπημα στον λαιμό. Σε αυτές τις ασυνήθιστες περιστάσεις πρέπει να αρχίσει αμέσως CPR (καρδιοαναπνευστική ανάνηψη).
Αν υπάρξουν επαναλαμβανόμενες κρίσεις ή μία κρίση διαρκέσει πάνω από πέντε λεπτά, το άτομο πρέπει να έχει άμεση ιατρική βοήθεια. Επαναλαμβανόμενες ή παρατεταμένης διάρκειας κρίσης μπορεί να είναι status epilepticus (κρίσεις που δεν σταματούν), που απαιτεί επείγουσα ιατρική βοήθεια.
Τι δεν πρέπει να κάνουμε:
-Να μετακινήσουμε το άτομο, εκτός εάν κινδυνεύει.
-Να περιορίσουμε τις κινήσεις.
-Να προσπαθήσουμε να ανοίξουμε το στόμα.
-Να προσπαθήσουμε να βάλουμε κάποιο αντικείμενο στο στόμα.
-Να του δώσουμε κάτι να πιει.
-Να προσπαθήσουμε να κάνουμε τεχνητή αναπνοή εκτός από τη σπάνια περίπτωση που ο ασθενής δεν αναπνέει μετά την κρίση.
Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν συμβεί οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
- Η κατάσχεση διαρκεί περισσότερο από πέντε λεπτά.
- Η κανονική αναπνοή, ή η συνείδηση δεν επιστρέφει αφότου τελειώσει η κρίση επιληψίας.
- Μια δεύτερη κατάσχεση ακολουθεί αμέσως μετά την πρώτη.
- Έχετε υψηλό πυρετό.
- Αντιμετωπίζετε θερμική εξάντληση.
- Είστε έγκυος.
- Έχετε διαβήτη.
- Έχετε τραυματίσει τον εαυτό σας κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά η επιληψία;
Το 70% των ασθενών που παρουσιάζουν επιληψία και παίρνουν αντιεπιληπτικά ελέγχονται πολύ ικανοποιητικά με ένα φάρμακο. Περίπου 20% βελτιώνονται με την προσθήκη δεύτερου ή τρίτου φαρμάκου και μόνο το 10% των επιληπτικών δεν ανταποκρίνονται, με αποτέλεσμα να αλλάζουν φάρμακα ή να αναζητούν άλλους τρόπους θεραπείας όπως π.χ. η χειρουργική.
Ελλέβορος: Αρχαία θεραπεία της μανίας, μελαγχολίας, υποχονδρίας, ακόμη και επιληψίας
